Hé lộ bức tranh của các nhóm ngành năm 2023: Hai mảng màu sáng - tối

Ở trong báo cáo phân tích mới đây, SSI Research đã nhận định sự kiện Vạn Thịnh Phát vào đầu tháng 10/2022 kết hợp với các điều kiện tài chính toàn cầu có phần thắt chặt hơn đã cho thấy được những điểm yếu trong thị trường tài chính Việt Nam. Việc sử dụng đòn bẩy tài chính quá đà ở trong môi trường lãi suất thấp, dưới hình thức các khoản vay ngân hàng trong nước, trái phiếu doanh nghiệp cùng các khoản vay nước ngoài đi kèm cũng đã và sẽ gây ra tình trạng rủi ro thanh khoản cho Việt Nam trong năm 2023 - 2024. 

Mặc dù vậy thì nhóm phân tích này cho rằng có một số quan điểm khác biệt ở trong năm 2022 - 2023 có thể giúp cho Việt Nam vượt qua được giai đoạn khó khăn này, thay vì rơi vào khủng hoảng như thời kỳ trước. Một là sức khỏe của ngành ngân hàng đã tốt hơn nhiều so với trước đây. Thứ hai đó chính là yếu tố cân bằng vĩ mô của Việt Nam đã được kiểm soát tốt có bao gồm tăng trưởng tín dụng, lạm phát và tỷ giá, lãi suất. Thứ ba đó chính là các chính sách được sử dụng một cách linh hoạt, bớt cứng nhắc hơn và phù hợp với giai đoạn có nhiều yếu tố bất định như hiện nay. 

Còn đối với thị trường chứng khoán, SSI Research cho rằng sau những biến cố trong năm 2022 thì thị trường chứng khoán sẽ có các yếu tố tích cực cũng như tiêu cực đan xen đã phản ánh khá nhiều rủi ro, bao gồm cả rủi ro định giá lại ở trong chu kỳ lãi suất tăng, cũng như triển vọng tăng trưởng kém khả quan hơn cho năm 2023. Bên cạnh đó thì Việt Nam cũng sẽ ổn định hơn trong năm nay. Trái lại thì rủi ro về thanh khoản vẫn tồn tại thường xuyên trong năm bởi áp lực lớn đến từ lượng trái phiếu doanh nghiệp đến hạn. 

SSI Research cho rằng: “Mặc dù lãi suất có thể đã đạt đỉnh nhưng sẽ quay đầu với tốc độ khá chậm. Do đó thị trường bất động sản vẫn sẽ đối mặt với khó khăn kéo dài. Mặt khác, kỳ vọng được đẩy lên cao khi Chính phủ đang có những động thái thực tế hơn nhằm tháo gỡ khó khăn cho thị trường vốn, nhưng đây không phải là câu chuyện có thể giải quyết trong ngắn hạn”. 

Đơn vị này cũng kỳ vọng chỉ số VN-Index tăng 15% vào cuối năm 2023 với vùng điểm mục tiêu là 1.160 vào cuối năm. Mặc dù vậy thì sẽ có những thời điểm trong năm chỉ số có thể vượt cao hơn so với ngưỡng mục tiêu này nhờ những động thái chủ động cũng như quyết liệt của Chính phủ để có thể đối phó với các thách thức vĩ mô. Ngoài ra thì yếu tố xúc tác cho thị trường còn câu chuyện đẩy mạnh đầu tư công cũng như kỳ vọng Trung Quốc sẽ mở cửa hoàn toàn trở lại. 

Mặc dù vậy thì các nhà đầu tư cũng cần thận trọng và không nên bỏ qua tác động của các yếu tố có độ trễ như là lợi nhuận doanh nghiệp kém khả quan hay dòng vốn FDI yếu đi bởi những yếu tố này có thể chỉ bắt đầu xuất hiện từ nửa cuối năm 2023. 

Cần phải chọn lọc nhóm ngành

Xét về diễn biến cụ thể các nhóm ngành thì SSI Research cho rằng nhóm cổ phiếu dệt may sẽ kém khả quan trong năm nay khi đối mặt với nhiều thách thức khi mà sản lượng tiêu thụ dự kiến sẽ giảm. 

Đối với ngành dầu khí thì theo SSI Research, năm 2023 tác động tích cực của việc giá dầu tăng cao lên các doanh nghiệp thượng nguồn thường có độ trễ so với những cổ phiếu khác. Ví dụ như PVD có khả năng sẽ bắt đầu có lãi sau khi chịu lỗ vào năm 2022 bởi vì giá thuê ngày của giàn khoan tự nâng và hiệu suất sử dụng cao hơn. Trong khi đó thì những tên tuổi xây dựng như PVS có thể sẽ phải chờ thêm một thời gian nữa để cho các dự án dầu khí lớn trong nước khởi động. 

Còn như cổ phiếu tập trung vào nguồn như là PVT thì có thể sẽ ghi nhận tốc độ tăng trưởng chậm so với cùng kỳ trong năm 2023, tuy nhiên vẫn duy trì được triển vọng lợi nhuận ổn định bởi nhu cầu mạnh mẽ từ những thị trường liên quan. Mặt khác thì GAS và BSR cũng sẽ chứng kiến được lợi nhuận giảm so với giá dầu bình quân giảm mặc dù sản lượng khí bán dành cho các nhà máy điện có thể vẫn tăng trưởng trong năm nay. 

Đối với ngành ngân hàng thì SSI Research nhận định tổng nửa đầu năm 2023 vẫn có nhiều yếu tố tiêu cực ảnh hưởng đến ngành ngân hàng như là Fed tăng lãi suất điều hành và tăng trưởng lợi nhuận giảm tốc từ mức cao của năm 2022 và rủi ro nợ xấu vẫn còn đang tiềm ẩn. Và những thách thức này cũng có thể sẽ dẫn đến sự điều chỉnh của một số cổ phiếu ở trong ngành và cũng có thể tạo ra cơ hội đầu tư tốt đối với những cổ phiếu có yếu tố cơ bản vững chắc. 

Chuyên gia của SSI Research dự báo rằng: “Chúng tôi cũng duy trì quan điểm thận trọng đối với những ngân hàng có doanh nghiệp. Mặc dù chúng tôi tin rằng sẽ có những biến động lớn về giá đối với những cổ phiếu này ở trong năm 2023 xuất phát từ bất kỳ thay đổi nào về mặt chính sách liên quan đến thị  trường bất động sản hoặc là trái phiếu doanh nghiệp”. 

Còn đối với ngành chứng khoán, SSI Research cho rằng có hai yếu tố tích cực dành cho triển vọng ngành này trong năm nay. Đầu tiên chính là nền tảng giao dịch KRX mới và những sản phẩm mới ở trên thị trường vốn sẽ là chất xúc tác chính ở trong cả năm. Thứ hai đó là nền tảng giao dịch trái phiếu doanh nghiệp thứ cấp mới của HNX và dự kiến sẽ cho ra mắt vào quý 1/2023 sẽ mang lại tính minh bạch cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp cũng như cải thiện tính thanh khoản cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp thứ cấp. 

Trong báo cáo cũng có nêu rõ rằng, về trung và dài hạn thì SSI Research cho rằng định giá thị trường chứng khoán đang ở mức hấp dẫn và bất chấp những khó khăn trong ngắn hạn. Cũng bởi thế mà kết quả kinh doanh của các công ty chứng khoán sẽ có những chuyển biến tích cực ở trong năm 2023, định giá cổ phiếu cũng có thể tăng lên từ quý 3/2023. 

Ngành bất động sản vẫn còn phải đối mặt với khó khăn

Trong khi đó thì khó khăn đối với ngành bất động sản vẫn còn và lãi suất cho vay có thể sẽ hạ nhiệt vào cuối năm 2023, tuy nhiên cũng sẽ không giảm mạnh. Bên cạnh đó thì các chủ đầu tư có tình hình tài chính yếu kém hoặc thiếu năng lực bán hàng có thể sẽ tiếp tục khó khăn về dòng tiền nếu như chính sách tín dụng thắt chặt tiếp tục được thực thi và thanh khoản thị trường không được cải thiện đã dẫn đến tình trạng trì hoãn phát triển dự án sẽ tiếp diễn. Thêm vào đó là vấn đề trái phiếu doanh nghiệp cũng sẽ tiếp tục gây áp lực cho ngành bất động sản cũng như áp lực trả nợ trái phiếu vẫn còn đáng kể.

SSI Research cũng nhận định khó khăn vẫn đang bủa vây ngành cảng biển, logistics khi nhu cầu tiêu dùng cũng sẽ tiếp tục ở trong bối cảnh lạm phát tăng cao. Việc mà Trung Quốc mở cửa trở lại cũng như khôi phục các chuyến bay quốc tế chính là yếu tố tích cực đáng kể đối với ngành. Mặc dù vậy thì tình trạng tắc nghẽn cũng có thể sẽ diễn ra ở các cảng Trung Quốc ở trong giai đoạn đầu mở cửa. Không những thế thì tình trạng thừa cùng cũng sẽ gây ra áp lực dành cho thị trường vận tải container, giá cước ở trong nước cũng sẽ ổn định ở mức thấp cũng như tỷ suất lợi nhuận của các công ty vận tải sẽ giảm. 

Trong khi đó thì ngành hàng không cũng đang tiến dần đến phục hồi hoàn toàn khi các quốc gia ở trên thế giới đã giảm phân loại mức độ nghiêm trọng của dịch bệnh COVID-19, Trung Quốc cũng hủy bỏ chính sách Zero Covid từ đó tạo cơ hội cho du lịch Châu Á -Thái Bình Dương và du lịch xuyên lục địa.

Mặc dù vậy thì đơn vị này cũng ước tính rằng các hãng hàng không vẫn sẽ lỗ ở trong năm 2023, mặc dù lỗ ít hơn so với năm 2022, khi mà nhu cầu dồn nén du lịch ở trong nước cũng như thu nhập khả dụng giảm ảnh hưởng đến nhu cầu du lịch quốc tế cũng như trong bối cảnh cạnh tranh về giá để có thể giành thị phần. Bên cạnh đó thì một số biện pháp tiết kiệm chi phí như là khấu hao theo giờ bay trong dịch COVID-19 có thể sẽ không còn hiệu quả khi bước vào giai đoạn phục hồi, thêm một áp lực chi phí đối với các hãng hàng không. Chính vì thế mà cổ phiếu hàng không thích hợp để có thể theo dõi trong thời gian trung hạn khi mà doanh thu và lợi nhuận được cải thiện. 

Bên cạnh đó thì SSI Research cũng đưa ra dự báo đối với các nhóm ngành khác như là lãi suất cao cũng sẽ tác động tích cực lên nhóm ngành bảo hiểm, mặc dù vậy thì lợi nhuận thuần hoạt động bảo hiểm phi nhân thọ không khả quan. Đối với ngành bán lẻ thì SSI Research cũng dự báo mức trung lập bởi vì tiêu dùng dành cho các sản phẩm không thiết yếu sẽ vẫn còn ảm đạm, ít nhất là cho đến nửa đầu năm 2023 bởi vì những khó khăn về kinh tế vĩ mô. 

Còn đối với ngành thủy sản thì lạm phát cũng sẽ tiếp tục là một thử thách đối với ngành này ở trong bối cảnh hàng tồn kho còn lại luân chuyển chậm. Mặc dù vậy thì việc Trung Quốc mở cửa trở lại chính là chất xúc tác dành cho ngành này vào năm 2023. Còn đối với ngành thực phẩm và đồ uống thì SSI Research vẫn giữ quan điểm thận trọng hơn về triển vọng của phân khúc bia bởi áp lực suy thoái kinh tế đối với sức mua của người tiêu dùng cũng như chi phí đầu vào gia tăng.

Với phân khúc sữa thì nhóm phân tích này cũng không nhận thấy động lực thúc đẩy nhu cầu mạnh mẽ ở trong năm 2023, đáng chú ý là khi người tiêu dùng ngày càng lo lắng về thu nhập.