Nền kinh tế Mỹ đứng trước bờ suy thoái

Nguy cơ suy thoái hiện hữu

Một thước đo của Cục Dự trữ Liên bang được theo dõi rộng rãi đang chỉ ra rằng nền kinh tế Mỹ có thể hướng tới một quý thứ hai liên tiếp tăng trưởng âm, dấu hiệu cho thấy nước Mỹ đang trên bờ suy thoái.

Trong một bản cập nhật được đăng hôm 7/6, công cụ theo dõi GDPNow của Fed Atlanta hiện đang chỉ ra mức tăng hàng năm chỉ 0,9% trong quý 2.

GDPNow theo dõi dữ liệu kinh tế trong thời gian thực và sử dụng dữ liệu đó để dự đoán cách nền kinh tế đang hướng tới. Dữ liệu ngày 7/6, kết hợp với các bản phát hành gần đây, dẫn đến việc mô hình đã hạ cấp ước tính tăng trưởng 1,3% tính đến ngày 1 tháng 6 xuống triển vọng mới với mức tăng 0,9%.

Chi tiêu tiêu dùng cá nhân, thước đo chi tiêu của người tiêu dùng, chiếm gần 70% tổng sản phẩm quốc nội, đã cắt giảm mức tăng 3,7% so với mức 4,4% trước đó. Ngoài ra, tổng đầu tư thực tế của khu vực tư nhân trong nước hiện dự kiến ​​sẽ giảm 8,5% so với mức 8,3% trước đó.

Đồng thời, triển vọng thương mại được cải thiện dẫn đến ước tính tăng nhẹ.

Thâm hụt thương mại của Mỹ với các đối tác toàn cầu đã giảm xuống còn 87,1 tỷ USD trong tháng Tư - vẫn là một con số lớn theo tiêu chuẩn lịch sử nhưng giảm hơn 20 tỷ USD so với mức kỷ lục của tháng 3. Trên thực tế, thương mại dự kiến ​​sẽ trừ 0,13 điểm phần trăm so với GDP trong quý thứ hai, so với ước tính trước đó là -0,25 điểm phần trăm theo dữ liệu của Fed chi nhánh Atlanta.

Cuộc thảo luận về suy thoái đã gia tăng trong năm nay trong bối cảnh lạm phát gia tăng gây ảnh hưởng xấu đến triển vọng lợi nhuận doanh nghiệp. Nhiều người ở Phố Wall vẫn đang kỳ vọng sự kết hợp giữa khả năng phục hồi trong chi tiêu tiêu dùng và tăng trưởng việc làm để giữ cho nước Mỹ thoát khỏi suy thoái.

“Ngay bây giờ, có vẻ như bất kỳ cuộc nói chuyện nào về suy thoái đều là câu chuyện năm 2023. Đó không phải là năm nay, ”Joseph Brusuelas, nhà kinh tế trưởng tại công ty tư vấn RSM cho biết. “Chúng ta cần phải chứng kiến ​​những cú sốc trong tương lai đối với chu kỳ kinh doanh. Theo tôi, nền kinh tế sẽ chậm lại, nhưng chỉ thực sự trở lại với tốc độ tăng trưởng theo xu hướng dài hạn là 1,8%”.

Liệu nước Mỹ có rơi vào suy thoái?

Rõ ràng, dù tăng trưởng GDP âm hai quý liên tiếp được coi là suy thoái, điều đó không nhất thiết luôn luôn đúng.

Văn phòng Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia (NBER), trọng tài chính thức của các cuộc suy thoái, nói rằng quy tắc ngón tay cái thường đúng nhưng không phải lúc nào cũng đúng. Ví dụ, cuộc suy thoái năm 2020 chỉ chứng kiến ​​một quý  tăng trưởng âm.

Thay vào đó, NBER định nghĩa suy thoái là “sự suy giảm đáng kể trong hoạt động kinh tế trên toàn nền kinh tế và kéo dài hơn một vài tháng”.

“Hầu hết các cuộc suy thoái được xác định theo quy trình của chúng tôi đều bao gồm hai quý liên tiếp giảm GDP thực tế, nhưng không phải tất cả”, NBER cho biết trên trang web của mình . “Có một số lý do. Đầu tiên, chúng tôi không xác định hoạt động kinh tế chỉ dựa trên GDP thực tế, mà xem xét một loạt các chỉ số. Thứ hai, chúng tôi xem xét độ sâu của sự suy giảm hoạt động kinh tế ”.

Tuy nhiên, chưa từng có thời kỳ nào với các quý tăng trưởng âm liên tiếp không kéo theo suy thoái, theo dữ liệu từ năm 1947.

Một yếu tố gây ra lo ngại là Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đang trong chu kỳ tăng lãi suất trong nỗ lực dập tắt lạm phát . Chủ tịch FED ông Jerome Powell cho biết vào tháng trước, ông nhận thấy “một cơ hội tốt để có được một cuộc hạ cánh nhẹ nhàng hoặc mềm”, ngay cả khi chính sách thắt chặt.

“Nó sẽ không dễ dàng. Và tất nhiên, nó có thể phụ thuộc vào các sự kiện không nằm trong tầm kiểm soát của chúng tôi. Nhưng công việc của chúng tôi là sử dụng các công cụ của mình để cố gắng đạt được kết quả đó, và đó là những gì chúng tôi sẽ làm”, ông Powell nói.

Trước đó, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen đã nói với một hội đồng của Thượng viện rằng “giảm lạm phát nên là ưu tiên số một của chúng tôi” và lưu ý rằng những nỗ lực nhằm giảm giá sinh hoạt đang đến “từ một vị thế mạnh” trong nền kinh tế.

Ngoài nỗi lo kinh tế Mỹ suy thoái thể hiện qua các dữ liệu kinh tế Mỹ mới nhất như đề cập ở trên, Ngân hàng Thế giới (WB) ngày 7/6 mạnh tay cắt giảm dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm nay. Theo định chế có trụ sở ở Washington DC, nền kinh tế thế giới có thể chỉ tăng 2,9% trong năm nay, so với mức tăng 5,7% trong năm ngoái, và mức dự báo tăng 4,1% đưa ra hồi tháng 1 năm nay.

Chứng khoán Mỹ phản ứng ra sao?

Thị trường chứng khoán Mỹ tăng điểm phiên thứ hai liên tiếp trong phiên giao dịch ngày thứ Ba (7/6), khi nhà đầu tư tỏ ra không mấy lo ngại về những dấu hiệu giảm tốc của nền kinh tế và tiếp tục hướng sự chú ý tới báo cáo lạm phát quan trọng sắp công bố. Giá dầu thô cũng đi lên vì mối lo nguồn cung không để đáp ứng đủ nhu cầu.

Đóng cửa giao dịch, chỉ số S&P 500 tăng gần 2%; Dow Jones tăng hơn 260 điểm, tương đương tăng 0,8%; và Nasdaq tăng 0,9%.

Thị trường chứng khoán Mỹ đã biến động mạnh trong năm nay, khi việc Fed nâng lãi suất quyết liệt để chống lạm phát làm dấy lên nỗi lo suy thoái. S&P 500 hiện giảm gần 14% so với mức kỷ lục mọi thời đại thiết lập vào tháng 1. Tháng trước, có lúc chỉ số này chớm rơi vào trạng thái thị trường đầu cơ giá xuống (bear market).

“Thị trường tiếp tục phản ánh nỗi lo về điều kiện tài chính thắt chặt và tăng trưởng lợi nhuận giảm tốc”, chiến lược gia Lauren Goodwin của New York Life Investments phát biểu.

Trong một diễn biến cho thấy nguy cơ kinh tế Mỹ sụt tốc giữa lúc lạm phát tiếp tục leo thang, hãng bán lẻ Target cắt giảm triển vọng doanh thu và lợi nhuận, đồng thời cho biết muốn cắt giảm lượng hàng tồn kho đang quá lớn.