Từng bị "bán không thương tiếc", vì sao khối ngoại trở lại mạnh tay mua ròng cổ phiếu Hòa Phát (HPG)?

Theo Nhịp sống thị trường, sau giai đoạn bán ròng triền miên, khối ngoại đang trở lại mua ròng đầy mạnh mẽ trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Chỉ trong 2 tháng cuối năm 2022, nhà đầu tư nước ngoài đã mua ròng trên HoSE lên đến 28.800 tỷ đồng. Không những thế, xu hướng vẫn tiếp tục được duy trì với giá trị mua ròng kể từ đầu năm 2023 đạt con số gần 2.900 tỷ đồng.

Đáng chú ý, cái tên từng bị bán ròng "không thương tiếc" vào thời gian trước là cổ phiếu HPG của Tập đoàn Hòa Phát, đến nay lại bất ngờ trở thành tâm điểm mua ròng của nhà đầu tư nước ngoài. Đến hiện tại, nhà đầu tư ngoại đã mua ròng 16 phiên liên tiếp trên cổ phiếu này. Còn tính từ đầu năm 2023, HPG là cổ phiếu được mua ròng mạnh nhất với giá trị gần 500 tỷ đồng, bỏ xa phần còn lại trên thị trường.

Trong những năm gần đây, cổ phiếu HPG vẫn được biết đến là cái tên quen thuộc trong danh sách các cổ phiếu bị khối ngoại xả mạnh. Cổ phiếu ngành thép này thậm chí còn là tâm điểm bán ròng trong năm 2021 với giá trị lên tới gần 19.000 tỷ đồng. Thực tế, xu hướng này vẫn kéo dài cho đến quá nửa đầu năm 2022 trước khi có dấu hiệu đảo chiều.

Động thái trở lại mua ròng của nhà đầu tư nước ngoài bắt đầu trở nên rõ rệt hơn kể từ tháng 11 năm ngoái khi HPG rơi xuống đáy dài hạn với P/B dưới 1. Chỉ trong 2 tháng cuối năm 2022, khối ngoại đã mua ròng gần 2.600 tỷ đồng trên cổ phiếu này. Nếu tính chung từ đầu tháng 11/2022 đến nay, thậm chí con số còn lên đến hơn 3.000 tỷ đồng.

Lựa chọn không thể thiếu của các quỹ ngoại

Nhờ vị thế là cổ phiếu đầu ngành thép cùng quy mô vốn hóa lớn, lượng cổ phiếu lưu hành và trôi nổi thuộc hàng nhất nhì sàn chứng khoán, HPG thường xuyên có tỷ trọng lớn trong các rổ của chỉ số VN30, FTSE Vietnam Index, MVIS Vietnam Index, FTSE Vietnam 30 Index,... Đây đều là chỉ số tham chiếu của nhiều ETF lớn trên thị trường như FTSE Vietnam ETF, Fubon ETF hay DCVFM VN30 ETF,... Với hàng chục tỷ đồng "ồ ạt" đổ vào thị trường chứng khoán Việt Nam thông qua kênh ETF trong thời gian qua, không quá bất ngờ khi HPG liên tục được nhà đầu tư ngoại mua ròng.

Bên cạnh đó, các quỹ ngoại tên tuổi trên thị trường như nhóm Dragon Capital, nhóm VinaCapital, LionGlobal Vietnam Fund... cũng không có nhiều lựa chọn khả dĩ hơn cổ phiếu đầu ngành thép. Trong số các quỹ ngoại hiện đang nắm giữ HPG, cái tên nổi tiếng nhất phải kể đến Vietnam Enterprise Investments Limited (VEIL) - quỹ ngoại tỷ USD do Dragon Capital quản lý.

Vào thời điểm khi quy mô quỹ đạt gần 2,58 tỷ USD vào cuối năm 2021, thậm chí HPG còn là khoản đầu tư lớn nhất trong danh mục với tỷ trọng 12,11%. Mặc dù Dragon Capital đã không còn là cổ đông lớn của Hòa Phát từ cuối tháng 3/2022, nhưng HPG vẫn là cái tên thường xuyên nằm trong top 10 khoản đầu tư lớn nhất của VEIL cho đến đầu tháng 11 năm ngoái.

Động thái bán ròng triền miên của VEIL trong bối cảnh thị giá của HPG liên tục giảm sâu đã khiến tỷ trọng của khoản đầu tư này sụt giảm nhanh chóng. Tuy nhiên, sau đó quỹ ngoại này đã bất ngờ quay lại mua ròng mạnh và đưa HPG trở thành khoản đầu tư lớn thứ 4 trong danh mục của mình vào cuối năm 2022. Ước tính trong 2 tháng cuối năm ngoái, quỹ này đã mua ròng khoảng hơn 50 triệu đơn vị, chiếm khoảng 1/3 tổng khối lượng mua ròng của khối ngoại trên HPG trong khoảng thời gian này.

Tín hiệu tích cực xuất hiện dù vẫn còn khó khăn

Động thái mua ròng của khối ngoại diễn ra liên tục trong bối cảnh ngành thép nói chung và Hòa Phát nói riêng đang đón nhận một số tín hiệu tích cực sau khoảng thời gian "thê thảm" như Chủ tịch Trần Đình Long từng dự báo.

Bên cạnh đó, việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ giúp nối lại hoạt động xây dựng cũng như đầy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng, qua đó giúp nhu cầu thép xây dựng phục hồi. Nhu cầu sản xuất công nghiệp tại quốc gia này tăng cũng sẽ giúp chuỗi cung ứng toàn cầu được khôi phục. Theo đó, giá bán thép được kỳ vọng sẽ tăng trở lại.

Trên thực tế, giá thép thanh tại Trung Quốc đã hồi phục hơn 17% kể từ đáy và hiện đang giao dịch ở mức cao nhất kể từ cuối tháng 8 năm ngoái. Trong khi đó, giá than - nguyên vật liệu quan trọng nhất trong luyện thép, dù vẫn neo ở vùng đỉnh nhưng đã chững lại và có dấu hiệu quay đầu giảm. Điều này có thể hỗ trợ cho biên lợi nhuận của ngành thép trong thời gian tới.

Cùng với đó, việc Chính phủ đẩy mạnh đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng theo mục tiêu đảm bảo tăng trưởng kinh tế năm 2023 có thể sẽ hỗ trợ cho nhu cầu thép trong nước, đặc biệt là thép xây dựng. Tuy nhiên, sau một năm 2022 đầy trầm lắng của ngành bất động sản, dự kiến sẽ chưa thể phục hồi trong năm 2023 phần nào đã ảnh hưởng đến sự phục hồi nhu cầu thép nội địa.

Theo công ty tư vấn Kallanish Commodities Ltd cho biết, trong bối cảnh nhu cầu thép có dấu hiệu phục hồi, Hòa Phát đã bắt đầu khởi động lại một lò cao ở Hải Dương kể từ cuối tháng 12/2022 cũng như nâng công suất thép thanh thêm 700.000 tấn/năm. Nguồn tin này cũng cho biết, Hòa Phát đang dự tính sẽ khởi động lại thêm một lò cao, nhưng còn tùy vào tình hình thị trường và nhu cầu thép.

Mặt khác, triển vọng xuất khẩu của ngành thép không thực sự sáng sủa. Hiệp hội Thép Thế giới cho biết, dự kiến nhu cầu thép sẽ phục hồi 1% so với cùng kỳ, lên mức 1,8 tỷ tấn vào năm 2023, sau khi đã giảm 2,3% trong năm 2022 trước đó. Dù vậy, nhu cầu ở cả thị trường Mỹ và châu Âu dự kiến đều giảm trong năm tới so suy thoái kinh tế.