Chuyên gia: Cần có sự cải cách mạnh mẽ về thể chế để tiếp sức cho doanh nghiệp BĐS

Số lượng doanh nghiệp vẫn hoạt động khốn đốn 

Theo Dân trí, phát biểu ở Diễn đàn Bất động sản Mùa Xuân thường niên lần III, Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội - TS Vũ Tiến Lộc cho biết, số doanh nghiệp phá sản, giải thể của năm 2022 so với năm trước đã tăng gần 40%. Mặc dù vậy, đây chỉ là bề nổi của tảng băng. Những doanh nghiệp còn lại cũng đang duy trì hoạt động rơi vào cảnh vô cùng khốn đốn, đó mới chính là phần chìm của tảng băng.  

Đứng trước những khó khăn hiện tại, ông Lộc cho rằng cũng cần có sự cải cách mạnh mẽ về thể chế. Vai trò của Nhà nước ở trong vấn đề này là vô cùng lớn để có thể tiếp sức cho các doanh nghiệp. Ông Lộc nhấn mạnh: “Đột phá thể chế sẽ dẫn đường cho sự hồi sinh của thị trường bất động sản. Dư địa về cải cách thể chế và pháp lý là vô tận, cho nên vấn đề lớn nhất cũng cần có sự quan tâm sát sao và kịp thời. 

Nhìn nhận từ những khó khăn của thị trường bất động sản hiện nay, Giám đốc Phát triển kinh doanh OneHousing - ông Trần Quang Trung cho rằng, thị trường bất động sản đang ở thế người dân hồ hởi chuẩn bị tiền đầu tư, doanh nghiệp cũng chuẩn bị bấm nút triển khai các dự án. Mặc dù vậy, từ giữa năm 2022, thị trường lại dần phanh lại, rơi vào thế ảm đạm. Ông Trung ví von rằng: “Có thể ví sự phát triển của thị trường giống như đang chạy ở trên đường cao tốc cũng như chậm lại bởi vì tín hiệu kiểm tra của cảnh sát giao thông”. 

Ông Trung nhấn mạnh rằng, thị trường bất động sản đang cần hỗ trợ pháp lý rất lớn, quan trọng vào lúc này. Nếu như so sánh với giai đoạn khủng hoảng cách đây 10 năm thì hiện nay ở trên thị trường bất động sản, yếu tố đầu cơ vẫn còn nhiều, trong khi hành lang pháp lý chưa rõ ràng và chưa quản lý thật tốt. Đó chính là nguồn gốc gây khó khăn cho mọi vấn đề ở trên thị trường hiện nay. 

Trong thời gian vừa qua, phần lớn doanh nghiệp bị gãy dòng tiền, thị trường bị tác động bởi các yếu tố vĩ mô, luật pháp, nghị định,.... Tuy nhiên từ giờ đến tháng 6 nghĩa là giai đoạn tác động bởi các nhà đầu tư nhỏ lẻ. Lúc đó thì người dân đối diện với trả dòng tiền, lãi suất thả nổi từ 12 - 14%/năm. Như thế không khác gì là đi buôn ngược sẽ dẫn đến khủng hoảng về tâm lý, nhiều nhà đầu tư cần tiền gấp và bán tháo. 

Mặc dù vậy, theo ông Trung chúng ta không phải có cơ hội, có thể xem đây là cuộc chơi thanh lọc. Chúng ta không cứu doanh nghiệp bất động sản mà cứu thị trường bất động sản, tạo kênh dòng tiền tốt và sẽ có những doanh nghiệp hoạt động một cách bài bản, thị trường bền vững và giảm đầu cơ ngắn hạn cũng như yếu tố tham. 

Kỳ vọng lớn từ chính sách

Phó chủ tịch Hội đồng Đại học Luật Hà Nội - PGS.TS Nguyễn Quang Tuyến cho biết, ngay từ quý 4/2022 cho đến nay, thị trường bất động sản gặp khó khăn và trong tình trạng trầm lắng. Điều này cũng ảnh hưởng không tốt đến sự ổn định kinh tế vĩ mô và tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế. 

Ông Tuyến nhấn mạnh: “2 vấn đề cơ bản được nhận diện là rào cản của thị trường bất động sản là điểm nghẽn về vốn cũng như điểm nghẽn về cơ chế pháp lý liên quan đến thị trường”. 

Ông Tuyến cũng kỳ vọng rằng, những bất cập về pháp lý liên quan đến bất động sản đang được tháo gỡ bằng việc cùng một thời điểm tiến hành sửa đổi Luật đất đai năm 2013, Luật Nhà ở năm 2014 và Luật Kinh doanh Bất động sản năm 2014 của Chính phủ trong thời gian qua cũng đang có tác động trực tiếp đến sự vận hành của thị trường bất động sản.

Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ Quốc gia - TS. Cấn Văn Lực nói rằng, tháng 11/2022, Chính phủ đã thành lập nên Tổ công tác tháo gỡ khó khăn dành cho các dự án bất động sản với nhiệm vụ chính đó là rà soát, đôn đốc và hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai thực hiện dự án bất động sản ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh cùng một số địa phương. 

Ngân hàng Nhà nước cũng dự kiến hạn mức tín dụng tăng từ 14 - 15% trong năm 2023. Và gần đây nhất là Chính phủ ban hành Nghị định 08/2023, sửa đổi một số quy định trong Nghị định 65 (năm 2022) theo hướng mở hơn và có lộ trình phù hợp hơn.

Còn về giải pháp với doanh nghiệp bất động sản, vị chuyên gia tài chính này cho rằng các doanh nghiệp cũng cần phải có kế hoạch, khả thi thanh toán nợ trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn. Đa dạng hóa nguồn vốn hư ngoài tín dụng ngân hàng thì còn có phát hành trái phiếu, cổ phiếu, quỹ đầu tư và quỹ REIT, thuê tài chính.

Bên cạnh đó, huy động vốn gắn với mục đích sử dụng vốn cụ thể. Giảm đòn bẩy tài chính cũng như hạn chế đầu tư dàn trải hướng đến sự minh bạch, chuyên nghiệp, nhất là hồ sơ tín dụng và hồ sơ phát hành chứng khoán cũng như thực hiện các cam kết,...

Đáng chú ý, ông Lực cho rằng cũng cần phải quan tâm đến quản lý rủi ro tài chính như là lãi suất, dòng tiền, tỷ giá,... Việc tích cực góp ý và phản biện chính sách, văn bản pháp luật có liên quan.