Cách Apple xây dựng vũ trụ ảo: Tham vọng vượt trội hơn Meta, kỳ vọng thành công như iPhone từng làm được

Theo Nhịp sống thị trường, người khơi mào thế giới kỹ thuật số mới vốn được biết tới là metaverse - vũ trụ ảo là Mark Zuckerberg khi anh phát biểu vào tháng 11 năm 2021 rằng sẽ đổi tên Facebook thành Meta.

Sau đó một tháng, Bill Gates – nhà sáng lập Microsoft đã nói rằng ông tin đa số các cuộc họp trực tuyến sẽ chuyển sang dạng vũ trụ ảo trong vòng 2-3 năm tới, đó là một không gian 3D với hình đại diện kỹ thuật số.

Chỉ ít lâu sau đó, Microsoft tuyên bố rằng họ sẽ rót 70 tỷ USD để sở hữu gã khổng lồ video game Activision Blizzard và cho biết thỏa thuận này sẽ mang tới những hòn gạch để xây dựng nên vũ trụ ảo.

Tuy nhiên, kể từ đó, sự hào hứng đối với vũ trụ ảo dần giảm nhiệt. Các nhà đầu tư trong lĩnh vực công nghệ đã chạy theo một xu hướng mới là trí thông minh nhân tạo AI. Và tại một số công ty, một vài dự án vũ trụ ảo đã bắt đầu bị kết thúc như ở Microsoft và Disney. 

Thế nhưng, Apple lại khác. Gã khổng lồ công nghệ này cho biết tại Hội nghị Worldwide Developers diễn ra vào ngày thứ 2 vừa qua rằng dự kiến sẽ giới thiệu sản phẩm thực tế ảo là kính công nghệ cao pha giữa thế giới vật lý và kỹ thuật số.

Ván cược của công ty rất rõ ràng trong việc muốn sản phẩm đó có thể lôi kéo được khách hàng với những loại sản phẩm thực tế hỗn hợp tốt hơn so với Meta - công ty có thiết bị Quest Pro hiện nay vốn không đạt được doanh số khả quan lắm. Ngoài ra, Apple có thể khơi dậy sự quan tâm chính thống với thực tế ảo theo một cách mà không giống với bất kỳ công ty nào. Dự kiến, sản phẩm của Táo Khuyết có giá 3.000 USD và sẽ tương tự như một chiếc kính trượt tuyết.

Đó không phải điều bất ngờ vì thực tế cho thấy Apple đã nghiên cứu về lĩnh vực đó từ khá lâu. Những cú hích từ iPod, Apple Watch và iPhone đều xuất phát từ thị trường ngách và rồi phát triển thành một hoạt động kinh doanh lớn. Thế nhưng, các lãnh đạo Apple nói rằng có thể vẫn không sẵn sàng cho việc sản phẩm sẽ trở thành xu hướng chủ đạo dù họ đã từng nghi ngờ về triển vọng của công ty đối với thực tế ảo.

Apple đến nay vẫn từ chối bình luận về vấn đề này.

Đối với các nhà đầu tư, ý tưởng về vũ trụ trực tuyến nhập vai, toàn diện mang theo nhiều ý nghĩa bởi mọi người không thể ra khỏi nhà ở suốt thời kỳ đại dịch. Các startup có liên quan đến vũ trụ ảo đã huy động được số tiền 664 triệu USD vốn trong vòng 5 tháng đầu năm nay. Đó là một mức giảm mạnh so với con số 2,93 tỷ USD mà họ huy động được ở cùng kỳ năm trước.

Doug Creutz – một chuyên gia phân tích tại Cowen & Company cho biết đầu tư vào mảng vũ trụ ảo chỉ mang tính nhất thời. Nó sẽ đến rồi lại đi, và hiện tại tất cả chúng ta đều đang nhắm đến trí tuệ nhân tạo AI.

Trong năm nay, Microsoft đã dừng phát triển mảng thế giới thực tế ảo có tên AltspaceVR, đây là mảng mà họ đã mua cách đây 6 năm. Công ty cũng đã cắt giảm một số nhân viên làm việc ở HoloLens. Một nguồn tin thân cận cho biết đây là thiết bị thực tế hỗn hợp và loại bỏ hay tái bổ nhiệm những nhóm đang làm việc ở các dự án vũ trụ ảo.

Microsoft nói trong một tuyên bố rằng họ vẫn cam kết đầu tư vào vũ trụ ảo và chỉ ra thông tin rằng đang dự tính trình làng hình đại diện 3D cho Microsoft Teams. Theo một nguồn tin thân cận cho biết, Disney cũng cắt giảm 50 nhân viên đang làm việc trong các dự án vũ trụ ảo.

Trong khi, kế hoạch của Zuckerberg tại Meta nhằm tái cấu trúc công ty quanh công nghệ vũ trụ ảo đang tiêu tốn khá nhiều tiền. Hiện nay, mảng phần chứng của Meta tên là Reality Labs bao gồm thiết bị Oculus chiếm một phần chi phí không nhỏ của Meta. Trong 3 tháng đầu năm nay, mảng này đã thua lỗ tới 4 tỷ USD.

Mark Zuckerberg đã đưa ra lời cảnh báo rằng không chỉ là một kế hoạch đốt tiền mà việc xây dựng vũ trụ ảo cũng không thể mang về lợi nhuận nhanh chóng. Thế nhưng, dường như sẽ mất nhiều thời gian hơn cả so với dự kiến của vị CEO này. Zuckerberg và các đồng nghiệp của mình trong những tháng gần đây đã dành nhiều thời gian hơn để nói về lĩnh vực AI của Meta dù anh từng khá bực bội khi thấy ai đó nói rằng anh không còn tập trung vào lĩnh vực vũ trụ ảo.

Trong một cuộc họp vào tháng 4, anh cho biết có thông tin nào đó dẫn đến tin đồn rằng công ty đang không còn tập trung vào tầm nhìn vũ trụ ảo. Do đó, anh đã muốn khẳng định rằng điều này là không đúng. Công ty đã tập trung cả vào metaverse và AI trong suốt nhiều năm nay và vẫn sẽ tiếp tục nhắm vào 2 mảng này.

Theo Ashley Zandy - người phát ngôn của Meta, công ty luôn khẳng định rõ ràng rằng tầm nhìn vũ trụ ảo là trong dài hạn và vẫn sẽ mãi như vậy. Người này cho biết công ty cam kết với tầm nhìn vũ trụ ảo và đang nhận thấy những tín hiệu tích cực từ phía trước.

Cách đây ít ngày, ông chủ Meta cũng đã hé lộ phiên bản Meta Quét 3. Đây là thiết bị VR mới nhất của công ty có giá 499 USD. Thống kê cho thấy đến nay, người tiêu dùng đã bỏ ra hơn 1,5 tỷ USD vào những ứng dụng và game trong kho ứng dụng Quest của Meta.

Đối với Apple, thiết bị mới của hãng có thể là sự bắt đầu của một chiến lược dài hạn mà sau cũng sẽ dẫn tới một sản phẩm thực tế ảo phổ biến hơn tương tự như một cặp kính thông thường.

Theo một số nhà phân tích, công ty có thể triển khai cách tiếp cận thử nghiệm, đánh giá cách những người chấp nhận sử dụng sản phẩm sớm và rồi thực hiện những thay đổi trước khi quảng cáo một phiên bản cho nhiều đối tượng hơn trong tương lai. Điều đó sẽ giống như những gì họ từng làm với sản phẩm Apple Watch. Sản phẩm này lúc đầu được bán trên thị trường như một người bạn đồng hành có mục đích chung với iPhone, tuy nhiên sau đó được tái định hình tương tự như một thiết bị thể dục.

Dù sự quan tâm giảm nhiều, không ít người cho rằng còn quá sớm để loại bỏ ý tưởng về vũ trụ ảo. Các công ty đã thường xuyên nói rằng từ trước khi Meta khiến vũ trụ ảo trở nên phổ biến, thì các công ty như Epic Games và Roblox vẫn cam kết với tầm nhìn dài hạn của họ.

Chuyên gia đầu tư mạo hiểm từng viết sách về vũ trụ ảo - Matthew Ball nói rằng sự quan tâm với mô hình này sau khi Facebook thay đổi tên thành Meta đã thúc đẩy những dự đoán kỳ lạ về việc mọi người sẽ dành thời gian của họ như thế nào trong thế giới trực tuyến nhập vai.

Hiện nay, Roblox và Epic Games, nơi sản xuất trò chơi Fortnite có thể mang tới một tầm nhìn hấp dẫn hơn về metaverse với hàng chục triệu người tham gia, nội dung do người dùng tạo và nền kinh tế kỹ thuật số.

Thông thường, nền tảng với 10 triệu game Roblox nhắm tới trẻ con hiện có 66,1 triệu người dùng mỗi ngày trong quý I của năm nay, tăng 22% so với cách đây 1 năm. Theo Craig Donato – Giám đốc kinh doanh của công ty, Roblox đang chuẩn bị mở rộng sang trải nghiệm trực tuyến khác, tuy nhiên, một vũ trụ ảo chính thức vẫn còn rất xa nữa mới xuất hiện. Ông Donato cho biết họ chỉ đang ở hiệp một hoặc hiệp hai.

Vào hồi tháng 3, Epic Games đã cho ra các công cụ mới được thiết kế, qua đó giúp người chơi Fortnite tạo và kiếm tiền từ các trò chơi của riêng họ trên nền tảng của công ty cũng như thúc đẩy việc tạo ra một nền kinh tế online trong nền tảng của tầm nhìn về metaverse - Fortnite. 

Theo CEO công ty là Sweeney cho biết, rất nhiều người đã nỗ lực gắn bó với xu hướng đó mà không thực sự tạo nên sản phẩm. Tuy nhiên, bạn sẽ thấy lĩnh vực đó vẫn tiếp tục phát triển nếu nhìn vào xu hướng, thậm chí trông giống như tăng trưởng theo cấp số nhân.