Bê tông tươi là gì? Tìm hiểu về bê tông tươi chi tiết nhất

Bê tông tươi là gì?

Bê tông tươi có tên gọi tiếng anh là Ready Mixed Concrete, là loại bê tông được trộn sẵn hay còn gọi là bê tông thương phẩm. Thành phần của bê tông tươi không khác nhiều so với bê tông thông thường gồm hỗn hợp cát, xi măng, nước và phụ gia được trộn theo một tỷ lệ thành phần nhất định để tạo thành sản phẩm bê tông có đặc tính cường độ khác nhau. 

Bê tông tươi được trộn hoàn toàn bằng máy công nghiệp sẵn, được ứng dụng cho nhiều công trình công nghiệp, nhà cao tầng và nhà dân dụng.

Phân loại bê tông tươi theo mác bê tông

Tùy từng loại công trình mà các nhà thầu sẽ trộn bê tông theo quy trình với những tỷ lệ tiêu chuẩn khác nhau. Nhà cung cấp bê tông tươi sẽ phân loại bê tông tươi dựa theo mác bê tông tức là khả năng chịu nén của bê tông. 

Theo tiêu chuẩn xây dựng của Việt Nam (TCVN 3105:1993, TCVN 4453:1995) mẫu được làm để đo cường độ chính là mẫu bê tông hình lập phương có kích thước 150mm x 150mm x 150 mm và sẽ được dưỡng hộ trong vòng 28 ngày sau khi bê tông được ninh kết lại ở môi trường có điều kiện tiêu chuẩn theo quy định TCVN 3105:1993. Sau 28 ngày, bê tông sẽ được đưa vào máy nén để đo ứng suất nén phá hủy của mẫu sẽ xác định được cường độ chịu lực nén của bê tông. Đơn vị đo được tính là MPa (N/mm²) hoặc dùng daN/cm² (kg/cm²). 

Theo như quy định về kết cấu xây dựng, bê tông phải chịu được nhiều tác động bên ngoài khác nhau như lực nén, kéo, uốn và trượt. Trong số đó, nén sẽ chiếm phần lớn nhất của bê tông tươi. Do đó, người ta thường chọn cường độ chịu nén là tiêu chí chính để đánh giá chất lượng mác bê tông.

Mác bê tông sẽ được chia thành nhiều loại khác nhau như 100, 150, 200, 250, 300, 400, 500 và 600. 

Ví dụ mác bê tông 200 chính là nói tới ứng suất nén phá hủy của mẫu bê tông có kích thước tiêu chuẩn. Được nén trong vòng 28 ngày ở trong điều kiện tiêu chuẩn đạt 200kG/cm². Trên thực tế, cường độ chịu nén tính toán của bê tông mác 200 được lấy tính toán thiết kế kết cấu bê tông theo trạng thái giới hạn thứ nhất chỉ là 90kG/cm².

Ưu và nhược điểm của bê tông tươi

Ưu điểm

Giảm nhân công và đẩy nhanh tiến độ xây dựng

Bê tông tươi sẽ được trộn theo quy trình chuẩn tại những trạm bê tông có quy mô lớn sau đó sẽ được chuyển lên các xe bồn trộn bê tông chuyên dụng và chở đến địa điểm công trình mà không cần dùng đến những chiếc máy trộn bê tông mini ở công trường. Việc này sẽ giúp cho chất lượng bê tông được đồng đều cũng như đẩy nhanh tiến độ xây dựng vì đã bớt đi công đoạn trộn bê tông. 

Sau khi bê tông tươi thương phẩm được cho lên xe bồn và vận chuyển đến công trình thì sẽ được đổ vào vị trí mong muốn một cách nhanh chóng và không tốn sức của nhân công lao động nhờ vào ống nối linh hoạt dài và máy bơm bê tông lên cao. Chính vì vậy, số lượng nhân công cần trong quá trình thi công sẽ ít hơn và thời gian đổ bê tông cũng được ngắn đi từ 1 đến 2 giờ so với đổ bê tông thủ công tại chỗ. Đồng thời, sử dụng bê tông tươi cũng giúp tiết kiệm chi phí xây dựng đáng kể.

Tiết kiệm mặt bằng tập kết vật liệu

Nếu muốn đổ bê tông cho sàn nhà, trần nhà và móng với khối lượng lớn thì việc tập kết sỏi, cát, đá, xi măng và nước là một điều cần được lưu ý. Tuy nhiên, nếu sử dụng bê tông thương phẩm trộn sẵn thì sẽ giải quyết được vấn đề mặt bằng này bởi bê tông tươi đã được trộn sẵn các vật liệu ấy nên không cần tốn quá nhiều không gian tập kết. 

Giảm việc rơi vãi vật liệu ra ngoài

Vì bê tông tươi sẽ được dẫn qua ống và đổ trực tiếp vào các khu vực nên việc rơi vãi bê tông ra ngoài so với trộn bê tông thủ công sẽ ít hơn rất nhiều. Nhờ vậy sẽ không mất nhiều thời gian để dọn dẹp vật liệu bị rơi sau khi tiến hành đổ bê tông xong. 

Đồng đều về chất lượng của bê tông tươi

Bê tông tươi được trộn bằng công nghệ máy hiện đại, tiên tiến nên các thông số về khối lượng và tiêu chuẩn sẽ được kiểm định chặt chẽ ngay từ đầu vào. Chính vì vậy, thương phẩm bê tông được tạo ra sẽ đồng nhất về chất lượng.

 Dự toán khối lượng sử dụng một cách dễ dàng

Thay vì phải tính toán khối lượng từng loại vật liệu cát, sỏi, xi măng, đá,… như đổ bê tông thủ công trước kia thì việc dự toán khi sử dụng bê tông tươi sẽ đơn giản hơn rất nhiều. Khi sử dụng bê tông tươi thì chỉ cần tính ra khối lượng bê tông dự trù nên sẽ không bị lãng phí hay thừa hoặc thiếu nhiều nguyên vật liệu. 

Có nhiều tính năng

Bằng cách sử dụng thêm một số loại phụ gia cho vào trộn cùng với bê tông tươi thì chủ đầu tư có thể tạo ra loại bê tông có tính chất các nhau như loại bê tông chống thấm hay muốn làm cách nhiệt, tăng độ trơn cho bê tông. Khi làm như vậy, nhiều công đoạn sẽ được bỏ qua và tiến độ công trình cũng được đẩy nhanh qua các bước tiếp theo. 

Ngoài ra, khi sử dụng bê tông tươi sẽ không cần tốn diện tích để bảo quản vật liệu xi măng, nhất là vào mùa mưa. Hơn nữa, sử dụng bê tông tươi cũng sẽ không có tiếng ồn từ máy trộn bê tông thủ công và thích hợp với nhiều địa hình công trình khác nhau.

Nhược điểm

Quản lý chất lượng khó

Người mua sẽ khó theo dõi, kiểm soát và kiểm định tiêu chuẩn của bê tông thương phẩm như chất lượng mẫu bê tông thương phẩm, kiểm định mẫu, có sử dụng đá non dễ vỡ, xi măng hết hạn sử dụng hay tỷ lệ pha trộn không đạt tiêu chuẩn hay không. Hơn nữa, hiện nay có rất nhiều đơn vị cung cấp bê tông tươi nên khách hàng cần phải tìm hiểu kỹ về đơn vị đó và chất lượng sản phẩm bê tông tươi của họ.

Nếu bảo quản sai cách thì chất lượng sẽ không đảm bảo

Bê tông được trộn sẵn sẽ mất thời gian di chuyển đến công trình nên nếu không được bảo quản đúng cách thì chất lượng bê tông sẽ bị giảm, trở nên khô hoặc đóng đông lại, gây ảnh hưởng đến chất lượng của công trình. 

Mức giá thành

Tùy từng loại mà giá của bê tông tươi có thể bằng hoặc cao hơn bê tông trộn thủ công. Hơn nữa, với những công trình có quy mô nhỏ, ở xa so với đường trục chính thì khó có thể cho xe bồn đi vào được nên những công trình nhà nhỏ thường không được khuyến khích dùng xe bồn đổ bê tông. 

Những tiêu chuẩn về bê tông tươi cần lưu ý

Tiêu chuẩn về thành phần hỗn hợp

Người sản xuất bê tông và khách hàng mua bê tông có thể lựa chọn theo 1 trong 2 phương thức sau đây để chất lượng bê tông tươi được đạt theo đúng yêu cầu. 

• Phương thức 1: Người sản xuất sẽ là người chịu trách nhiệm tuyệt đối trong việc chọn thành phần các vật liệu hỗn hợp và đảm bảo sao cho chất lượng sản phẩm đáp ứng được yêu cầu của khách hàng. 

• Phương thức 2: Khách hàng sẽ là người đảm nhiệm vai trò chính trong việc chọn thành phần nguyên liệu bê tông. Người sản xuất cần đảm bảo sản xuất sao cho đúng với thành phần mà khách hàng đã chọn. 

Sau đó, 2 bên sẽ thỏa thuận và thống nhất về cách nhận biết bê tông để tránh xảy ra tình trạng nhầm lẫn khi nhận bê tông tại công trình. 

Tiêu chuẩn về vật liệu

Xi măng

Dựa trên những tiêu chuẩn của Việt Nam, chất lượng xi măng tươi phải đảm bảo theo TCVN – 2682 – 99 – Xi măng Pooclăng và TCVN 6260 – 97 – Xi măng Pooclăng hỗn hợp. Trước khi trộn thì cần phải kiểm tra chất lượng xi măng theo TCVN 6016-1995 (TSO-9587:1989 (E)) - Xi măng và TCVN 6017-1995 (ISO-9587:1989 (E))-Xi măng. Còn đối với loại xi măng nhập ngoại thì chất lượng sản phẩm sẽ được kiểm tra theo sự thống nhất của 2 bên.

Cốt liệu

Cốt điệu được dùng phải phù hợp theo TCVN – 1770 – 86 và TCVN – 1771 – 86 về cát sỏi và đá trong xây dựng. Chỉ khi bên mua có yêu cầu sử dụng thì mới được phép dùng theo những hệ thống tiêu chuẩn khác. Kho bãi chứa vật liệu phải được vệ sinh sạch sẽ, có từng khu phân loại rõ ràng để không lẫn với nhau. Ngoài ra, cần có một hệ thống sàng rửa để đảm bảo đúng các yêu cầu về chất lượng cốt liệu. Khi chứa thì cần phải tính toán ra lượng dự trữ tối thiểu. 

Nước để trộn bê tông

Nước trộn bê tông phải đáp ứng theo tiêu chuẩn TCVN – 4506 – 87. Nếu là nước sạch được cấp trong thành phố thì phải tiến hành thí nghiệm nước xem có đạt được các chỉ tiêu theo TCVN – 4506 – 87 về nước cho bê tông và vữa theo yêu cầu kỹ thuật. 

Phụ gia

Các chất liệu phụ gia cần phải đạt chứng chỉ chất lượng của đơn vị sản xuất. Điều này cần được bên sản xuất bê tông tươi làm thí nghiệm kiểm chứng.

Tiêu chuẩn độ sụt bê tông

Độ sụt bê tông chính và sai số sụt cho phép phải phù hợp với các thiết bị thi công, kết cấu, cấu kiện và tính chất bề mặt của bê tông do khách hàng quy định đối với người sản xuất. Nếu sai số sụt không được khách hàng quy định sẵn thì sẽ sử dụng sai số sụt là:

• Độ sụt yêu cầu từ 50 đến 100 mm thì sai số độ sụt cho phép là ± 20mm.

• Độ sụt yêu cầu lớn hơn 100 mm thì sai số độ sụt cho phép là ± 30mm.

Người sản xuất bê tông tươi sẽ phải đảm bảo độ sụt ở chân công trình theo đúng như yêu cầu bên mua hàng. Khi giao hàng thì bên sản xuất phải thử độ sụt của từng xe bê tông hoặc khi thi công khối lượng lớn có thể thử độ sụt đột xuất có sự giám sát của bên đặt hàng. 

Hỗn hợp bê tông tươi được tạo ra cần được đưa vào sử dụng trong vòng 30 phút kể từ lúc bê tông được đưa đến công trình hoặc sau lần hiệu chỉnh độ sụt ban đầu. Nếu chưa kịp đổ bê tông vào khu vực công trình sau khi được đổ ra khỏi xe sau 30 phút thì người sản xuất sẽ không phải chịu trách nhiệm về độ sụt trừ trường hợp đã có thỏa thuận trước đó giữa 2 bên. 

Có nên sử dụng bê tông tươi?

Hiện nay, bê tông tươi giúp công việc trộn bê tông trở nên dễ dàng hơn vì không cần trộn bằng sức người như trước nữa. Vậy nên, loại vật liệu này ngày càng được sử dụng phổ biến. Chúng có thể là nguyên liệu chủ chốt để tạo nên phần thô của công trình xây dựng hay thường gọi là bê tông cốt thép. Sau khi xi măng tươi chuyển thành xi măng cục hay xi măng khô thì nó sẽ có một độ rắn chắc và bền bỉ nhất định, có thể chịu được các tác động của môi trường bên ngoài. 

Tuy nhiên, vẫn có không ít chủ thầu luôn đắn đo trước vấn đề có nên đổ bê tông tươi không vì có nhiều người nghĩ rằng bê tông tươi không đem đến độ vững chắc vượt trội như sản phẩm truyền thống. Tuy nhiên, đây là một suy nghĩ không đúng. Mặc dù vẫn tồn tại một số nhược điểm, nhưng nếu lựa chọn được địa chỉ cung cấp bê tông tươi đảm bảo chất lượng thì nó sẽ đem đến rất nhiều những lợi ích nổi bật như đã giới thiệu ở phía trên.

Nếu gia chủ không có thời gian và điều kiện để tự trộn bê tông thì sử dụng bê tông tươi cho công trình nhà mình sẽ là một giải pháp tốt. Tuy nhiên, thực tế đã ghi nhận nhiều trường hợp các nhà cung cấp bê tông tươi cung cấp loại bê tông kém chất lượng, không đúng Mác bê tông theo quy định, sử dụng nguyên liệu kém chất lượng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến công trình. 

Chính vì vậy, nếu muốn sử dụng bê tông tươi thì các chủ nhà cần lưu ý tìm đến các trạm trộn bê tông của những đơn vị có uy tín. Đồng thời, nên ký hợp đồng rõ ràng từng chủng loại, tiêu chuẩn, mác xi măng cần mua và những điều khoản về bồi thường thiệt hại nếu cung cấp sản phẩm không đạt chất lượng. Khi nhận bê tông cũng cần phải kiểm tra xe chở bê tông có còn niêm chì hay không, hóa đơn giao hàng có đúng tiêu chuẩn đã được ký kết trong hợp đồng hay không và phải tiến hành lấy mẫu để kiểm nghiệm sau này.

Lời kết

Trên đây là những thông tin chi tiết về bê tông tươi. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã hiểu rõ hơn về loại vật liệu xây dựng này và có thể đưa ra được lựa chọn phù hợp hơn cho công trình xây dựng của bạn!