[Giải đáp] Mác bê tông cao nhất là bao nhiêu?

Thông tin về mác bê tông

Mác bê tông là thuật ngữ chỉ khả năng chịu nén của mẫu bê tông. Mác bê tông được sử dụng để đo cường độ của của một khối bê tông theo mẫu hình lập phương có kích thước các cạnh là 150mm. Khối bê tông sau khi đo sẽ được dưỡng hộ trong điều kiện tiêu chuẩn trong thời gian 28 ngày sau khi ninh kết.

Tiếp đó, khối bê tông sẽ được đưa vào máy để đo ứng suất nén nhằm để phá hủy mẫu với mục đích xác định chính xác mức độ chịu nén của mẫu bê tông (cường độ chịu nén được tính bằng đơn vị MPa (N/mm²) hay daN/cm² (kG/cm²).

Hiện nay, mác bê tông M100, M125, M150, M200 hay M250, M300, M350 là thước đo ứng áp suất nén phá hủy của mẫu bê tông kích thước tiêu chuẩn. Bê tông được dưỡng hộ trong điều kiện tiêu chuẩn trong thời gian 28 ngày và đạt kG/cm² tương ứng. Ví dụ mác bê tông M100 là bê tông đạt 100 kG/cm², mác bê tông là M200 là bê tông đạt 200 kg/cm² còn mác bê tông M250 là bê tông đạt 250 kG/cm²...

Mỗi quốc gia sẽ lại quy định kích thước mẫu khác nhau. Ví dụ như tại Mỹ, mẫu bê tông sẽ có hình trụ tròn và đường kính 150mm còn chiều cao là 300mm và áp dụng thí nghiệm nén dọc trục. Bởi vì vậy để tiêu chuẩn tại các quốc gia được tương đồng với nhau ta cần có hệ số quy đổi.

Làm cách nào để xác định mác bê tông?

Để có thể xác định mác bê tông trong điều kiện thực tế, người thực hiện cần phải lấy một số mẫu bê tông lấy tại hiện trường. Cụ thể cần gồm 3 mẫu bê tông đồng nhất.

Trong trường hợp với các kết cấu lớn thì các mẫu bắt buộc phải được lấy tại những vị trí khác nhau. Đồng thời, số lượng phải lớn làm sao có thể đại diện được cho tất cả toàn bộ kết cấu của công trình.

Giá trị trung bình của ứng suất nén tại thời điểm phá hủy là do nén mẫu của 3 mẫu trong tổ mẫu. Giá trị này sẽ được lấy để xác định mác của bê tông 28 ngày tuổi. Nếu thời điểm bê tông mang đi nén tổ mẫu không phải là 28 ngày sau khi ninh kết (thường là 3 hay 7 ngày sau). Thì mác bê tông đó sẽ được xác định gián tiếp bằng biểu đồ phát triển cường độ bê tông chuẩn.

Kết quả nén mẫu bê tông ở tuổi 3 hay 7 ngày chỉ là các kết quả kiểm tra nhanh, không phải kết quả chính thức. Kết quả nén mẫu ở thời điểm 28 ngày tuổi mới được xem là mác của bê tông thực tế.

Mác bê tông theo cường độ chịu kéo (thuật ngữ tiếng Anh: Concrete grade classified by tensile strength) thì loại mác này được ký hiệu bằng chữ K. Mác bê tông cao nhất này biểu thị cường độ bê tông được lấy theo giá trị trung bình thống kê của cường độ chịu kéo tức thời.

Trong quá trình thi công, thông thường thì bê tông bị sẽ chịu chi phối bởi nhiều tác động như chịu uốn, chịu nén hoặc trượt, kéo. Tuy nhiên, độ chịu lực của bê tông thông thường được chiếm ưu thế cao nhất. Chính vì điều này, người ta thường lấy cường độ chịu nén của bê tông để làm chỉ tiêu đặc trưng trong việc xác định mác bê tông.

Tiêu chuẩn để lấy mẫu bê tông

Theo tiêu chuẩn tại Việt Nam về thi công và quá trình nghiệm thu bê tông. Bê tông cốt thép toàn khối hiện hành là TCVN 4453:1995 sẽ quy định về việc lấy mẫu như sau:

• Đối với bê tông thương phẩm: Với mỗi mẻ vận chuyển trên xe (khoảng 6÷10 m³) thì cần phải lấy một tổ mẫu tại hiện trường công trình trước khi tiến hành đổ bê tông vào khuôn. Trường hợp đổ bê tông có kết cấu đơn chiếc, thì sẽ có khối lượng ít (<20 m³) nên chỉ cần lấy một tổ mẫu.
• Đối với mẫu bê tông có kết cấu khung và các loại kết cấu mỏng (cột, dầm, bản, vòm...) thì cứ 20 m³ bê tông thì phải lấy một tổ mẫu.
• Đối với bê tông móng thì máy khối lượng khoang đổ (phân khu bê tông) > 50 m³. Cứ 50 m³ bê tông phải cần lấy một tổ (nếu khối lượng bê tông móng máy ít hơn 50 m³ cũng phải lấy một tổ). Các móng lớn, cứ 100 m³ thì phải lấy một tổ mẫu, nhưng không được ít hơn một tổ mẫu cho mỗi khối móng.
• Đối với bê tông nền và bê tông mặt đường (đường ô tô, sân bay,..) thì cứ 200 m³ bê tông cần lấy một tổ mẫu (khối lượng < 200 m³ thì cũng phải lấy một tổ).
• Đối với bê tông khối lớn: Nếu khối lượng bê tông đổ ra trong mỗi khoang đổ (phân khu bê tông) ≤ 1000 m³ thì cứ 250 m³ bê tông thì phải lấy một tổ mẫu. Còn khi khối lượng bê tông đổ ra trong mỗi khoang đổ (phân khu bê tông) > 1000 m³ thì cứ 500 m³ bê tông sẽ phải lấy một tổ mẫu.

Mác bê tông cao nhất là bao nhiêu

Theo bảng quy đổi cấp phối bê tông ra cường độ chịu nén thì các thể phân mác bê tông thành bao gồm 3 loại chính là: Mác thấp gồm: 50;75;100;150, mác bê tông trung bình: 200, 250,300, 350 và mác cao sẽ từ 400 trở lên.

Cấp phối mác bê tông là gì?

Trong việc cấp phối mác bê tông thì yếu tố nước đóng vai trò quan trọng và người dùng nên sử dụng nước máy để có thể đạt được kết quả tốt nhất về chất lượng. Trong trường hợp bắt buộc phải sử dụng nguồn nước khác như nước giếng, nước ao,.. thì các nguồn nước này cần được kiểm tra để hạn chế tối thiểu các tạp chất. Không nên sử dụng nguồn nước từ các ao hồ chứa nhiều cặn bẩn, nước bị nhiễm phèn hoặc nước biển để có thể đảm bảo chất lượng bê tông.

Mỗi đơn vị thi công lại pha trộn bê tông với một lượng nước nhất định dựa theo kinh nghiệm, hoặc theo đề xuất của các hãng sản xuất. Trường hợp nước ít, hồ bị vữa khô, khó thi công thì bê tông sẽ không thể phát triển được hết cường độ. Còn trong trường hợp nước nhiều, hồ bị nhão mặc dù dễ thi công tuy nhiên mác bê tông sẽ bị lâu phát triển dẫn đến việc gây tốn kém.

Thông thường thì khi pha trộn bê tông hiện nay với các công trình vừa và lớn người ta hay sử dụng các công cụ hỗ trợ, ví dụ như bằng máy quay ly tâm kết hợp với phụ gia để vừa có thể sử dụng một lượng nước tối thiểu lại vừa dễ thi công.

Cũng cần lưu ý một điều rằng không có một công thức cố định nào về tỷ lệ nước được sử dụng trong bê tông hoặc trong hồ vữa. Việc cho tỷ lệ nước bao nhiêu để có thể đạt được tiêu chuẩn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như lượng xi măng hoặc độ ẩm của cát hay độ hút nước của cốt liệu…

Kết luận

Những thông tin được chúng tôi cung cấp trong bài viết này chắc chắn đã giúp bạn đọc tự trả lời được câu hỏi: “mác bê tông cao nhất là bao nhiêu?”. Nhìn chung, mỗi công trình sẽ cần có sự lựa chọn về mác bê tông cho phù hợp. Với các công trình được tính toán kỹ lưỡng và được lên kế hoạch thì các kỹ sư sẽ phụ trách định đoạt và quyết định. Còn trường hợp là công trình nhỏ lẻ, thì mác bê tông sẽ được nhà thầu đưa ra lựa chọn dựa theo kinh nghiệm của họ.