Áp thuế cao với người nhiều nhà, đất: Liều thuốc “đặc trị” chống đầu cơ?

Xác định rõ đối tượng phải đóng thuế, hạn mức đánh thuế cho phù hợp

Mới đây, Báo cáo giải trình, tiếp thu các ý kiến về dự án Luật Đất đai (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu quan điểm, cần sớm áp mức thuế cao hơn với người có nhiều nhà, đất như yêu cầu tại Nghị quyết số 18-NQ/TW nhằm điều tiết chênh lệch địa tô có được do quy hoạch của Nhà nước. Xung quanh vấn đề này có nhiều ý kiến chuyên gia đồng tình.

Trao đổi với PV, PGS.TS.Bùi Thị An- ĐBQH khóa XIII, Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn kinh tế - Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố Hà Nội cho rằng, đánh thuế với người sở hữu nhiều nhà, đất (đặc biệt nên thu thuế đối với nhà đất không sử dụng, bỏ hoang-PV) là việc cần sớm thực hiện, nhằm giảm thiểu tình trạng lãng phí đất đai và ngăn chặn được đầu cơ.

Tuy nhiên, PGS.Bùi Thị An cũng bày tỏ quan điểm, không nên đánh thuế theo kiểu cào bằng với người sở hữu bất động sản thứ hai trở lên mà cần xác định rõ đối tượng nào phải đóng thuế và hạn mức đánh thuế cho phù hợp. Hiện nay các địa phương đã có quy định hạn mức sử dụng đất ở và các loại đất khác để tính các nghĩa vụ tài chính. Theo đó, chúng ta có thể sử dụng các hạn mức này để tính thuế tài sản. Việc tách bạch tài sản trên đất và quyền sử dụng đất khi tính thuế sẽ đảm bảo tính chính xác khi tính thuế.

“Thực tế, nhiều cá nhân khi chuyển nhượng kê khai giá nhà đất thấp hơn nhiều so với thực tế gây thất thu cho ngân sách nhà nước. Vì thế, việc áp thuế cao với người sở hữu nhiều nhà đất chuyển nhượng “nhanh như chớp” trong thời gian ngắn", bà An dẫn chứng.

Cũng theo PGS.TS Bùi Thị An, ở nhiều quốc gia trên thế giới đã sử dụng hiệu quả công cụ thuế như Hàn Quốc, Singapore, Bồ Đào Nha, Thổ Nhĩ Kỳ… Singapore đang áp dụng thuế này, người mua nhà thứ 2 phải chịu mức thuế 7% và 10% với nhà thứ ba. Đồng thời, Singapore cũng áp thuế theo thời gian bán bất động sản, như bán nhà trong năm đầu sau khi mua sẽ bị đánh thuế 16%, bán vào năm thứ hai, mức thuế giảm về 12%, năm thứ ba là 8% và sau năm thứ tư không bị áp thuế, phí này. Việc đánh thuế tài sản với những người có nhiều bất đọng sản không phải là tăng thuế tài sản mà đánh vào những đối tượng tích trữ nhiều nhà đất, đầu cơ.

Liều thuốc "đặc trị" hiện tượng sốt đất

Nhận định về vẫn đề này, GS.Đặng Hùng Võ cho rằng, Nhà nước lên kế hoạch và bàn bạc nhiều lần về chủ trương đánh thuế với những người sở hữu nhiều nhà đất nhưng vẫn được cụ thể hóa, chưa thể áp dụng vào thực tiễn. Nghị quyết 18/2022-NQ/TW của Trung ương nêu rõ, nhiệm vụ là đánh thuế cao với người có nhiều nhà, đất, chậm đưa đất vào sử dụng, bỏ đất hoang, đầu cơ đất... Tuy nhiên đến nay, vấn đề liên quan thuế bất động sản chưa tạo được các tác động thực sự vào thị trường hay lành mạnh hóa thị trường. Vì vậy, đề nghị của Ủy ban Thường vụ Quốc hội như đã nêu cần thực hiện sớm.

Cũng theo GS.Đặng Hùng Võ, hiện nay có một nhóm được gọi là siêu giàu từ bất động sản theo đó cần đánh thuế mạnh vào căn nhà thứ hai, thứ ba. Việc đánh thuế với người có nhiều nhà, đất sẽ góp phần giúp giá nhà đất bình ổn lại, là liều thuốc đặc trị hiện tượng sốt đất và tránh tình trạng đầu cơ. Nếu chúng ta có chủ trương thuế hợp lý sẽ ngăn cản được tình trạng đầu cơ đất đai và giá bất động sản sẽ xuống thấp, phục vụ cho tầng lớp bình dân.

Đồng tình với quan điểm trên, Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Thừa Thiên – Huế Nguyễn Thị Sửu cho rằng, thuế là công cụ hữu hiệu để xử lý vấn nạn trốn thuế trong chuyển nhượng bất động sản, tạo nguồn thu bền vững cho ngân sách. Áp thuế tài sản với những người sở hữu nhiều nhà, đất là cải cách chính sách thuế chứ không phải là tăng thuế tài sản. Do đó, đề nghị của Ủy ban Thường vụ Quốc hội là cần thiết,cần sớm cần áp thuế cao với người có nhiều nhà, đất.

Trong bối cảnh hiện nay, thuế là một giải pháp tốt, giúp tăng thu cho ngân sách Nhà nước, góp phần điều chỉnh thị trường. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, theo nhận định của ĐBQH Nguyễn Thị Sửu, việc áp mức thuế cao hơn với người có nhiều nhà, đất không hẳn là một giải pháp dài hạn. Trong bối cảnh thị trường bất động sản đã và đang đối mặt với bài toán thiếu nguồn cung, các sản phẩm trên thị trường còn khan hiếm thì việc áp thuế với người có nhiều nhà, đất khó phát huy hết tác dụng.