Đầm dùi bê tông là gì? Cấu tạo & nguyên lý hoạt động chi tiết

Đầm dùi bê tông là gì?

Trong các công trình xây dựng, các loại máy móc, thiết bị đóng vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ người lao động và tăng năng suất cũng như hiệu quả của công việc cùng chất lượng của công trình. 

Đầm dùi bê tông là một sản phẩm được ứng dụng rất phổ biến trong các công trình xây dựng, đặc biệt là giai đoạn thi công, đổ nền móng, đổ cột, mái nhà,… Thiết bị này hỗ trợ rất nhiều trong quá trình làm đông cứng và tạo độ thẩm mỹ cho khối bê tông. 

Máy đầm dùi bê tông còn được gọi với tên ngắn gọn là máy đầm dùi, được sử dụng để đầm nén các khối bê tông khi bê tông còn chưa cứng, làm giảm các lỗ rỗng trong khối bê tông, loại bỏ lực ma sát giữa bê tông giúp bê tông được mịn, kết chặt lại với nhau một cách chắc chắn, từ đó khối bê tông có thể chịu được áp lực và lực ma sát tốt.

Phân loại

Dựa vào nhiều tiêu chí khác nhau mà máy đầm dùi bê tông được chia thành nhiều loại khác nhau.

Dựa vào cấu tạo của máy đầm dùi bê tông

Máy đầm dùi trục mềm

Máy đầm dùi trục mềm sẽ có động cơ chạy bằng xăng hoặc chạy bằng điện và được chia thành 3 kiểu chính là: Trục lệch tâm, con lắc trong và con lắc ngoài. 

• Ưu điểm của máy đầm dùi trục mềm là có cấu tạo chắc chắn và khả năng chịu xoắn tốt với đường trục được thay đổi linh hoạt. Trong quá trình làm việc, dây đầm dùi sẽ được cắm sâu vào trong khối bê tông và bộ phận gây chấn sẽ hoạt động làm rung vỏ quả đầm, truyền xung lực vào trong.

• Nhược điểm của loại sản phẩm chính này là lực đầm không xa do ma sát giữa vỏ trục và trục lớn nên gây tốn công suất của động cơ.

Máy đầm dùi cán cứng

• Động cơ và bộ phận gây chấn của máy đầm dùi cán cứng đều được đặt trong vỏ quả đầm. Thiết kế chính và quan trọng nhất của máy đầm dùi cán cứng chính là động cơ với trục roto gắn khối lệch tâm.

• Ưu điểm nổi bật của sản phẩm này chính là khả năng truyền lực đầm lớn, tuổi thọ của máy đầm cao và tiết kiệm được tối đa sức lao động thủ công của người điều khiển. Máy đầm dùi cán cứng có bán kính tác dụng lực đạt được max là 70 cm. Vậy nên với các khối bê tông lớn và cốt thép thưa thì máy đầm này sẽ đem lại được hiệu quả cao.

Đầm dùi siêu mạnh

Đầm dùi siêu mạnh là 1 dạng của máy đầm dùi có cán cứng. Khả năng làm việc của máy đầm dùi siêu mạnh rất cao, công suất làm việc với trục lệch tâm khá lớn cho nên bán kính tác động của máy lên đến 140 cm.

Dựa vào nguyên liệu mà máy đầm dùi bê tông sử dụng để hoạt động

Máy đầm dùi chạy bằng xăng

Máy đầm dùi chạy bằng xăng là loại máy có thể hoạt động ở bất kì các công trình xây dựng nào vì chúng hoạt động không dựa vào điện. Vậy nên, độ linh động và khả năng làm việc của máy đầm này khá là phong phú

Máy đầm dùi chạy bằng điện

Máy đầm dùi chạy bằng điện là loại thiết bị khá là phổ biến, được sử dụng để nén các khối bê tông tươi trong các công trình có điện năng. Máy đầm này có thể điều khiển dễ dàng nhưng khó di chuyển đến các vị trí khác nhau.

Cấu tạo của đầm dùi bê tông

Máy đầm dùi bê tông có cấu tạo khá đơn giản gồm 2 bộ phận chính là:

• Động cơ: Động cơ của máy đầm dùi bê tông được chia làm 2 loại là động cơ điện hoặc động cơ chạy bằng xăng tùy thuộc vào từng loại sản phẩm cụ thể;

• Bộ phận gây chấn: Đây là dây đầm được đặt trong vỏ quả đầm.

Nguyên lý hoạt động cơ bản của đầm dùi bê tông

Nguyên lý hoạt động của máy đầm dùi bê tông khá là đơn giản. Động cơ của máy đầm dùi (động cơ điện hoặc xăng) sẽ truyền chuyển động qua trục mềm tới các trục lệch tâm hoặc trục lắc để làm chúng quay. Dựa vào khối lượng chuyển động lệch tâm mà nó đã làm cho đầu đầm rung, chuyển động với tần số lớn để đầm dùi nén chặt khối bê tông tươi. Có thể hiểu đơn giản là động cơ của máy đầm sẽ hoạt động rồi truyền lực đến dây đầm dùi để giúp cho khối bê tông đạt được trạng thái tốt nhất khi đông cứng.

Khi vận hành máy đầm thì nên di chuyển từ từ và trải đều khắp mặt sàn để bề mặt được chắc chắn, hạn chế sự xuất hiện nhiều lỗ hổng không khí và bề mặt không được chặt. 

Tầm quan trọng của đầm dùi bê tông

Để có được sản phẩm bê tông đạt chất lượng cao, ngoài việc lựa chọn được những nguyên liệu tốt thì yếu tố kỹ thuật trong quy trình đầm bê tông cũng có tầm quan trọng không kém, quyết định độ bền vững và thẩm mỹ của khối bê tông. Công việc này được thực hiện sau khi đã trộn bê tông và đổ bê tông với mục đích làm cho hỗn hợp vữa bê tông trở nên đặc, chắc, bên trong bê tông không tồn tại các lỗ rỗng, mặt ngoài cũng không bị rỗ và làm bê tông bám chặt vào cốt thép.

Trước đây, khi các thiết bị máy móc còn chưa được phổ biến nhiều thì công việc đầm bê tông bằng phương pháp thủ công thường mất rất nhiều thời gian và công sức của con người mà hiệu quả đạt được cũng không cao.

Chính vì thế, máy đầm dùi bê tông ra đời với mục đích đầm các khấu kiện bê tông có hình dáng phức tạp, các khối bê tông có chiều sâu như cột, móng, tường nhà,... hay các khối bê tông đồ sộ trong công tác thi công đê, đập,... Máy đầm dùi bê tông sẽ giúp cho các chi tiết bê tông được gắn chặt lại với nhau và nhanh đông cứng hơn. Khối bê tông sau khi dùng máy đầm dùi cũng sẽ chịu lực tốt hơn, từ đó chất lượng của bê tông được nâng cao, đồng nghĩa với chất lượng công trình cũng được nâng cao hơn.

Những lưu ý khi sử dụng đầm dùi bê tông

Máy đầm dùi bê tông chính là một thiết bị quan trọng và cần thiết khi tiến hành đổ bê tông sàn hoặc đổ bê tông cột, vách chính hiện nay. Yêu cầu của việc đầm bê tông chính là phải đầm thật kỹ, không bỏ sót và đảm bảo thời gian đầm. Nếu chưa đầm đủ thời gian thì bê tông sẽ không được lèn chặt, bị rỗng bên trong hoặc bị rỗ bên ngoài. Còn nếu đầm quá lâu, bê tông sẽ bị nhão ra, đá sỏi to sẽ lắng xuống, vữa xi măng sẽ nổi lên trên, bê tông sẽ không được đồng nhất.

Để đạt được hiệu quả như mong muốn, khi sử dụng đầm dùi bê tông cần chú ý những điều sau:

 Trước khi vận hành máy

• Cần kiểm tra các chi tiết bộ phận của máy như động cơ, đầu dùi, dây dẫn, lượng xăng hoặc nguồn điện (tùy từng động cơ của máy),... để xem có đảm bảo cho quá trình vận hành của máy hay không. Nếu có sự cố thì cần phải khắc phục ngay trước khi đưa máy vào sử dụng.

• Người trực tiếp vận hành máy cần phải được trang bị đầy đủ quần áo bảo hộ, ủng, găng tay, mũ bảo hộ, khẩu trang,....

• Cần phải nắm rõ hướng dẫn sử dụng máy và tuân thủ các quy trình về an toàn sử dụng của nhà sản xuất trước khi vận hành máy. Tuyệt đối không được để người chưa nắm rõ cách sử dụng vận hành máy. 

Trong quá trình sử dụng

• Với những khối bê tông có độ dày từ 30-50cm, sử dụng máy đầm dùi để đầm sẽ đạt được hiệu quả tốt nhất.

• Không sử dụng đầm dùi bê tông trong những trường hợp ngoài phạm vi đầm.

• Không để đầm dùi bê tông trong trạng thái hoạt động khi không có người điều khiển hoặc người giám sát.

• Trong quá trình sử dụng, không nên đầm vượt quá 20-40 giây tại mỗi vị trí, bước di chuyển của đầm không được quá 1,5 lần bán kính tác dụng của đầm và phải cắm sâu dây dùi vào lớp bê tông đã đổ trước đó 10cm.

• Bắt đầu đầm từ vị trí đổ bê tông rồi lan dần ra các phía và góc đầm phải đặt 90⁰ sẽ là tốt nhất, dây đầm phải vuông góc với bề mặt bê tông. Nếu góc đầm bị nghiêng thì sẽ dẫn tới bê tông bị phân tầng.

• Sau khi đầm, phải đảm bảo bê tông không được đầm quá chặt và không bị rỗ.

• Trong khi đầm, tránh làm sai lệch vị trí cốt thép vì sẽ làm thay đổi cấu trúc của khối bê tông, ảnh hưởng đến chất lượng công trình.

• Luôn đảm bảo trẻ em và mọi người xung quanh cách xa một khoảng cách an toàn so với khu vực vận hành máy.

• Người vận hành đầm dùi bê tông cũng phải giữ khoảng cách an toàn nhất định tới máy đầm.

• Không nên để người ngoài quấy rối khi làm việc với máy đầm dùi vì rất dễ gây mất kiểm soát.

• Người vận hành máy cần tập trung vào chuyên môn, tránh việc vừa làm vừa chơi đùa vì rất nguy hiểm.

Sau khi kết thúc công việc

• Khi đã kết thúc công việc thì cần phải tắt ngay động cơ của máy sau đó vệ sinh sạch sẽ máy khi không sử dụng nữa.

• Cần phải bảo quản máy ở những vị trí thoáng mát, tránh khói bụi, ẩm ướt và các tác nhân môi trường có thể làm ảnh hưởng đến tuổi thọ sử dụng của máy và tiến hành bảo dưỡng máy theo định kỳ để làm tăng tuổi thọ sử dụng cho máy.

Lời kết

Trên đây là những thông tin chi tiết về đầm dùi bê tông. Hy vọng qua bài viết này sẽ phần nào giúp các bạn hiểu rõ hơn về thiết bị này cũng như có thể sử dụng máy đầm dùi bê tông một cách hiệu quả và an toàn nhất.