Ngành công nghệ tưởng như “bi đát” sau đại dịch thì bỗng cơn sốt ChatGPT làm vực dậy toàn thị trường

Theo Nhịp sống thị trường, tờ Washington Post cho biết toàn bộ ngành công nghệ vào năm 2022 đang trầm lắng khi cổ phiếu các ông lớn công nghệ đều giảm, làn sóng sa thải ồ ạt, bong bóng tiền mã hóa nổ tung thì bỗng dưng ChatGPT xuất hiện và làm mọi thứ thay đổi.

Nhờ được trang bị công nghệ trí tuệ thông minh AI mà ChatGPT đã tạo nên cơn sốt cho toàn thị trường khiến ai ai cũng muốn thử trải nghiệm.

Trong tháng 5/2023, các doanh nghiệp và nhà đầu tư công nghệ đã bắt đầu rót tiền vào đây. Các startup AI đã nhận được tới 11 tỷ USD chỉ riêng trong tháng qua, tăng 86% so với cùng kỳ năm ngoái. Theo báo cáo kết quả kinh doanh thường niên của mọi công ty, từ Moderna cho đến Heiz đều nhắc tới AI, dù có liên quan hay không.

Vào tuần trước, hãng sản xuất chip cho AI là Nvidia đã chính thức góp mặt trong câu lạc bộ vốn hóa nghìn tỷ USD của Google, Apple hay Microsoft… Trong khi năm 2022 đầy ảm đạm thì năm 2023 lại ghi nhận cơn sốt trở lại của giới đầu tư đối với lĩnh vực công nghệ.

Thế nhưng, trong khi các doanh nghiệp công nghệ hào hứng bởi AI và ChatGPT đã vớt vát khỏi một năm bi đát thì người lao động lại có tâm trạng buồn vui lẫn lộn.

Cứu tinh của ngành công nghệ

Thời đại dịch, sự bùng nổ của ngành công nghệ đã khiến các tập đoàn nghĩ về một tương lai đầy tương sáng khi thị trường mở cửa trở lại, ồ ạt tuyển dụng, tích trữ hàng tồn để sẵn sàng cho một đợt tăng trưởng tiếp theo.

Tuy nhiên, khi nền kinh tế bất ổn, chuỗi cung ứng đứt gãy, lãi suất và lạm phát tăng cao đã khiến hàng loạt startup lâm cảnh phá sản, và các ông lớn công nghệ buộc phải sa thải nhân sự, còn giới đầu tư đã mất dần niềm tin và kiên nhẫn.

Khi buộc phải cắt giảm lượng lớn nhân sự, nhắm đến sự bền vững và hiệu quả hơn so với tăng trưởng, những tên tuổi lớn như Mark Zuckerberg, Elon Musk hay Satya Nadella đều đã phải chịu nhiều chỉ trích.

Tuy nhiên, khi ChatGPT nổi lên, cơn sốt AI bắt đầu lan sang toàn ngành công nghệ. Theo Giáo sư kinh tế Dan Wang của trường đại học Columbia, nhiều người không khỏi bất ngờ vì sự tiến bộ của AI, từ nhà đầu tư, giới khởi nghiệp đến người dùng.

Đáng chú ý, thành công của Microsoft đối với ChatGPT đã kích cộng cuộc chiến với Google. Qua đó, tạo nên làn sóng đầu tư mới cho cả ngành.

Báo cáo kết quả kinh doanh thường niên mới đây cho thấy CEO Pichai của Google đã có 34 lần đề cập tới AI ở bản tuyên bố mở đầu, nhiều hơn so với chỉ vỏn vẹn 5 lần vào năm ngoái.

Amazon, Apple hay Facebook cũng đều đưa AI vào tâm điểm của dự án đầu tư hoặc các báo cáo gần đây của họ.

Giới đầu tư rất hồ hởi trước AI khi ngành công nghiệp đã có một dự án rất tiềm năng sau một năm 2022 gặp nhiều bất lợi. Giá cổ phiếu của Nvidia tăng gấp 4 lần trong khoảng 2019-2023 là một minh chứng rõ ràng nhất, và doanh nghiệp này là hãng đi đầu trong mảng bộ xử lý chip cho trí tuệ nhân tạo.

Tuần trước, Nvidia ước tính sẽ bán được 11 tỷ USD doanh số dòng chip mới trong quý II/2023, cao hơn 4 tỷ USD so với phố Wall kỳ vọng. Sau đó, giá cổ phiếu của hãng lập tức tăng thẳng đứng và vượt 1.000 tỷ USD để xếp chung mâm với các Big Tech.

Lặp lại kịch bản của iPhone?

Giám đốc tài chính Colette Kress của Nvidia đã thốt lên rằng cơn sốt của ChatGPT tương tự như thời điểm mà iPhone làm nên cuộc cách mạng của ngành smartphone và khiến cả thế giới say mê.

Trong khi các Big Tech thi nhau săn lùng sản phẩm của Nvidia, chuyên gia phân tích C.J.Muse của Evercore cho biết tất cả những gì họ thấy chỉ có thể dùng từ Wow để diễn ra sự tăng trưởng kinh ngạc đó.

Từ cuối năm 2022 - đầu năm 2023, ngành công nghệ rơi vào trạng thái ảm đạm, nhưng đến nay đã sôi động trở lại với loạt dự đoán tăng trưởng tốt nhất trong 1 thập kỷ qua.

Chỉ số Nasdaq 100, chủ yếu là các mã công nghệ lớn năm ngoái đã mất 33% giá trị, thế nhưng từ đầu năm đến nay, chỉ số đã tăng trở lại 31%.

Thậm chí, Meta giờ cũng chuyển hướng sang AI dù trước đó từng tuyên bố dồn lực vào vũ trụ ảo.

Đối với giới startup, AI giống như cứu tinh ở thời điểm các nhà đầu tư dần mất kiên nhẫn khi các startup đốt tiền nhiều năm mà không có được nhiều lợi nhuận như mong muốn. Theo số liệu của PitchBook, từ đầu năm đến nay, các startup AI đã nhận được 12,5 tỷ USD, cao hơn nhiều so với mức 4,5 tỷ USD của cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, tin vui của các startup và doanh nghiệp lại là sự buồn vui lẫn lộn của người lao động.

Sự thay thế

Rất nhiều người lao động cảm thấy lo lắng cho tương lai vì AI. Mặc dù AI giúp doanh nghiệp tìm thấy mỏ vàng mới, nhưng có một sự thật không thể thay đổi rằng các đợt sa thải nhân sự lớn vẫn tiếp diễn kể từ đầu năm và chưa có tín hiệu kết thúc.

Thậm chí, việc phải siết chặt chi phí là điều tất yếu, trong bối cảnh lãi suất tăng cao và việc các tập đoàn phải vay vốn đầu tư AI, chưa kể đến công nghệ trí tuệ nhân tạo có thể thay thế rất nhiều lao động.

Theo một số chuyên gia, AI dù có tiềm năng nhưng khó có thể thay đổi toàn thị trường hoàn toàn trong thời gian ngắn, bởi các doanh nghiệp cần thêm thời gian để có thể phát triển sản phẩm và thu về lợi nhuận. Các khung pháp lý hiện nay cho sản phẩm AI hay những hạn chế, chế tài để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng hiện vẫn chưa được hoàn thiện.

Giáo sư Wang của trường đại học Columbia thừa nhận rằng AI rất thú vị, tuy nhiên rất khó để khẳng định rằng công nghệ trí tuệ nhân tạo này sẽ khiến thị trường trở lại thời kỳ tăng trưởng mạnh như thời gian trước.