“Lãi suất thả nổi”, bán cả nhà lẫn xe để trả nợ

Tuổi 30, mua được nhà Hà Nội sau gần 8 năm làm việc từng chỉ là ước mơ của bạn Minh Hà quê ở Nghệ An. Thế nhưng hiện tại, Minh Hà đang “nín thở” chờ đợi vì lãi suất ngân hàng quá cao, đang vượt quá tầm kiểm soát cũng như thu nhập của cô.

“Mình mua nhà vào cuối năm 2020. Thời điểm đầu, mình vẫn còn được hưởng lãi suất ưu đãi. Thế nhưng thời điểm bây giờ khi đã bước qua giai đoạn hết vay ưu đãi và sang giai đoạn lãi suất thả nổi mức gần 13%/năm, tôi thực sự vẫn chưa tìm được phương hướng cho bản thân khi gánh khoản nợ gần 70% mức thu nhập hàng tháng của bản thân”.

Theo Minh Hà, con số bạn phải trả hàng tháng sẽ rơi vào gần 30 triệu đồng/tháng – một con số quá cao khi phải một mình gánh khoản nợ cao tới như vậy. “Mình vay tầm 1,5 tỷ đồng tương đương với hơn 50% giá trị căn hộ. Hiện tại, khi mọi thứ đang leo thang, hàng tháng mình vẫn phải cố gắng làm lụng để trả khoản nợ này. Hai tháng vừa qua, kể từ sau khi ra Tết, lãi suất lại điều chỉnh thêm khiến tôi gần như kiệt sức. Tôi đã quyết định rao bán căn nhà của mình”, Minh Hà chia sẻ.

Lãi suất tăng, đặc biệt là mức lãi suất khi bước vào giai đoạn thả nổi, rõ ràng đang đẩy nhiều người vay mua nhà vào thế khó. Tuy nhiên, theo giới phân tích, sau giai đoạn được điều chỉnh giảm trong năm 2021 do dịch bệnh, lãi suất được điều chỉnh tăng thời gian qua được đánh giá là tất yếu. Nhiều chuyên gia nhận định, nếu như lãi suất ở thời điểm tới đây tăng trên 20% như thời điểm năm 2011 sẽ gây ra nhiều hệ luỵ bất ổn.

Chung hoàn cảnh với Minh Hà kể trên, thế nhưng câu chuyện của chị Linh Phương (34 tuổi, Hà Nội) lại gấp gáp hơn. Gia đình chị đã phải bán nhà, bán xe và đi ở nhà thuê thế nhưng khoản nợ vẫn chưa thể trả xong.

“Ba tháng vừa qua, gia đình chúng tôi đã phải chuyển xuống ở nhà thuê và bán đi căn hộ gia đình. Ngân hàng liên tục tăng lãi suất từ hơn 10% lên hơn 13%/năm khiến cho gia đình chúng tôi kiệt quệ hết sức”, chị Linh Phương ngậm ngùi.

Theo đó, thời điểm gia đình chị Linh Phương quyết định mua chung cư, gia đình chị chỉ có tầm hơn 500 triệu đồng/tay. Căn hộ với giá 3,5 tỷ đồng được chị quyết định “mua gấp” và vay ngân hàng gần 2 tỷ đồng. Thời hạn vay trong vòng 25 năm. Thời điểm cuối năm 2021, gia đình chị Linh Phương xuống tiền mua một số mảnh đất để lướt sóng đầu tư và “trúng mánh”. Số tiền mà gia đình chị kiếm được có thể thoải mái để trả khoản nợ gần 2 tỷ ngân hàng.

Thời điểm này, đất bắt đầu “sốt giá”, gia đình chị quyết định đổ tiền để đầu tư vào đất. Thế nhưng “bong bóng bất động sản” không tồn tại quá lâu khi năm 2022, thị trường nhà đất nằm im một chỗ. Số tiền chị vay để trả nợ ngân hàng cho căn hộ của gia đình vẫn “nguyên vẹn” và chị vẫn phải cố gắng xoay xở trả khoản nợ này cùng với khoản nợ gia đình vay mượn để đầu tư đất đai.

“Gia đình chúng tôi đang ở những bước đường khó khăn. Đất nền đang nằm im, dù có cắt lỗ thế nhưng cũng không ai mua vì khó khăn chung của cả thị trường, nhất là giai đoạn suy thoái kinh tế như thế này. Cuối năm 2021, tôi sinh em bé và quyết định nghỉ việc công ty, ở nhà khi mà thấy tình hình buôn đất “thắng lợi”. Thời điểm đó, gia đình đang thực sự xông xênh vì thị trường rất khả quan. Chồng tôi cũng quyết định nghỉ việc để đi về làm mảng bất động sản.

Thế nhưng một cú ngoặt đã khiến chúng tôi trở tay không kịp, mọi thứ đứng im bất động và gia đình chúng tôi không có nguồn thu. Vợ chồng chúng tôi đã quyết định bán căn hộ chung cư cũng như xe cộ để có thể trả được một phần nào đó các khoản vay ngân hàng, giúp giảm tải gánh nặng.

Thế như, nợ nần vẫn còn vì đất nền vẫn đứng im như vậy. Tôi đã quyết định bán hàng online để có thể trang trải phần nào cuộc sống của gia đình. Chồng tôi cũng phải đi xin lại công việc khác để làm. Khoản nợ ngân hàng hơn 40 triệu đồng/tháng khiến gia đình tôi kiệt sức. Con cái đang ở độ tuổi bắt đầu đi học, những khoản dành cho con cũng khiến chúng tôi phải cân đối rất nhiều. Tôi đã phải cầu cứu bố mẹ ở quê để giúp vợ chồng, thế nhưng ông bà cũng không thể gồng gánh một khoản nợ lớn tới như vậy”, chị Linh Phương nói.

“Lãi suất tăng nhanh quá, chúng tôi không kịp trở tay” là câu nói của không hiếm người khi sử dụng đòn bẩy tài chính khi mua nhà. Thu nhập ở mức trung bình, sử dụng khoản vay nhiều – kéo dài khiến nhiều người lâm vào tình trạng khó khăn, bán nhà cũng không đủ tiền để trả nợ. Không ít gia đình đã “li tán” vì tình cảnh nợ nần như thế này.

Trước đó, Ngân hàng Nhà nước đã công bố mức lãi suất đối với dư nợ cho vay hỗ trợ nhà ở năm 2023 là 5%. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước vừa ban hành Quyết định 2081/QĐ-NHNN về mức lãi suất của các ngân hàng thương mại áp dụng trong năm 2023 đối với dư nợ của các khoản vay hỗ trợ nhà ở. Theo đó, mức lãi suất của các ngân hàng thương mại áp dụng trong năm 2023 đối với dư nợ của các khoản vay hỗ trợ nhà ở theo quy định là 5%/năm.