TP. HCM: Cuộc sống tù túng trong những căn nhà “tin hin” giữa quận nhà giàu

Khu dân cư Cầu Ông Lãnh còn gọi khu chợ Gà - chợ Gạo (phường Cầu Ông Lãnh, quận 1) nằm ở vị trí đắc địa, được bao quanh bởi những con đường sầm uất nhất TP. HCM. Quận 1 còn được nhiều người ví von là “quận nhà giàu”.Thế nhưng, nằm sâu trong nhiều con hẻm chật hẹp tại đây vẫn còn những ngôi nhà có diện tích nhỏ đến bất ngờ chỉ từ 2,5m2 - 5m2. Người dân khu vực này chủ yếu làm công việc tự do như bán vé số, bán ve chai...

Ông Dương Anh Đức - Bí thư Quận ủy quận 1 từng chia sẻ về cuộc sống nơi đây rằng, người dân phải sống trong cảnh rất chật chội, nguy cơ cháy nổ cao, điều kiện sống thiếu thốn. Khu vực này có gia đình đông thành viên, mà chỉ có một chỗ ngủ nên phải chia ca: Bố ngủ dậy, thì tiếp đến con, rồi tới mẹ. Có khu đất chỉ rộng 15m2, nhưng có tới 4 - 5 hộ dân sinh sống.

Thực tế, các con hẻm tại đây rộng chưa đến 1m. Còn trong những căn nhà tầm 3m2 - 4m2 chỉ vừa đủ một nhà vệ sinh và chiếc cầu thang dẫn lên gác gỗ, 3 - 4 người "xếp chồng" lên nhau mà sống. Bà Trần Thị Lệ (63 tuổi) bảo, ở đây mà sống 3 - 4 người là thoải mái rồi, chứ thường phải gấp đôi con số này.

Như ngôi nhà của gia đình bà chỉ rộng chừng 5m2 nhưng đang có tới 7 người sinh sống. Để san sẻ không gian sống, những người ngủ trong nhà sáng phải dậy sớm rồi đi làm, nếu không thì ngồi ngoài đường để người khác vào ngủ đến trưa. Tới trưa, những người này dậy, rời nhà để ai thức sớm về nghỉ ngơi. Ai làm ca tối thì buổi chiều được ngủ trong nhà cho tới giờ đi làm.

Bà còn cho hay, có gia đình tới mười mấy người sống trong căn nhà chỉ 4m2. Đến tối, gia đình này chia thành hai nhóm, phụ nữ và người già ưu tiên ngủ trong nhà, còn thanh niên thì vác ghế ra đường lớn để ngủ.

Còn bà Lê Thị Hoa (68 tuổi) khi tiếp xúc với phóng viên Tuổi Trẻ đã kể, nơi nương náu của 3 thế hệ gia đình bà chỉ rộng 4m2. Căn nhà bố trí 1 nhà vệ sinh, kê 1 chiếc bàn, chỗ ngủ còn lại không đủ để duỗi thẳng chân. Nằm trong tư thế cong người hàng chục năm, bà Hoa bị vẹo cột sống. Đi khám, bác sĩ khuyên bà nằm thẳng người ra, bà chỉ biết cười trừ bởi "có muốn cũng đâu được".

Nhà nhỏ, mọi sinh hoạt của gia đình bà Hoa từ giặt giũ, nấu nướng, ăn uống… đều ở ngoài đường. Chiếc bếp gas được kê tạm bợ ngoài trời nên vào những ngày Sài Gòn mưa gió, gia đình bà Hoa chỉ có thể ăn cơm trắng với chao (một loại thực phẩm được lên men từ đậu hũ).

Ông Dương Anh Đức chia sẻ, do lịch sử để lại nên môi trường sống của khu chợ Gà - chợ Gạo không được tốt. Trong nỗ lực chỉnh trang đô thị, quận đã nhiều lần kêu gọi đầu tư ở khu vực này. Tuy nhiên, chợ Gà - chợ Gạo nằm trong khu vực 930ha của trung tâm thành phố nên có chỉ số sử dụng đất hạn chế, do đó nhiều nhà đầu tư không mặn mà.

Nguyên nhân là do không đảm bảo lợi nhuận, chi phí để thực hiện dự án. Việc tái định cư tại chỗ cũng khó khả thi vì hộ dân có nhà chưa đến 10m2, trong khi căn hộ chung cư có diện tích tối thiểu 30m2. Người dân không có điều kiện để bù tiền, còn nhà đầu tư cũng không kham nổi nếu tài trợ phần chênh lệch.

Ông Dương Anh Đức cho rằng, đối với quy hoạch khu trung tâm, các cơ quan có thẩm quyền cần tính toán đến những trường hợp đặc biệt. Nếu không, khu vực này sẽ không thể trở thành đô thị thông minh thật sự. Ông đề xuất Ban Thường vụ Thành ủy TP. HCM có cơ chế đặc biệt cho quận 1 để giải quyết khó khăn này. Trong đó, các công trình tại khu vực cần được xây vượt độ cao, tăng hệ số sử dụng đất.

Vị Bí thư Quận ủy quận 1 nhìn nhận, nếu chúng ta không có chính sách đặc biệt thì sau 50 năm nữa, khu này vẫn sẽ tồn tại như vậy.