Lãi suất hạ nhiệt mang đến nhiều kỳ vọng, nhưng vẫn còn một "cơn gió ngược" tác động đến thị trường trong ngắn hạn

Tín hiệu tích cực từ xu hướng hạ nhiệt lãi suất

Theo Nhịp sống thị trường, kể từ sau Tết Nguyên đán đến nay, nhiều ngân hàng đã đồng loạt giảm lãi suất. Chứng khoán MBS dẫn khảo sát của Bloomberg cho thấy, lãi suất liên ngân hàng qua đêm hiện đang giao dịch ở mức 3,58%/năm, giảm từ mức 5,9% của cuối tháng trước. Lãi suất các kỳ hạn khác cũng quanh mức từ 3,98% - 6,0%/năm, giảm hơn 2% so với thời điểm cuối tháng trước.

Lãi suất huy động của các ngân hàng tiếp tục ghi nhận xu hướng giảm, lãi suất huy động hiện đang đồng loạt giảm khá mạnh với mức giảm khoảng 1-2%/năm so với giai đoạn cao điểm. Đặc biệt, sự thay đổi diễn ra không chỉ riêng ở nhóm ngân hàng tư nhân mà cả ở nhóm ngân hàng quốc doanh. Lãi suất tiết kiệm trực tuyến giảm về bằng mức niêm yết tại quầy, thay vì cao hơn như trước đấy. MBS cho biết, lãi suất huy động của các ngân hàng thương mại niêm yết cao nhất hiện nay là khoảng 9,45%/năm.

Thực tế, lãi suất hạ nhiệt đã mang đến nhiều kỳ vọng cho thị trường chứng khoán, bởi nhiều ý kiến cho rằng đỉnh của lãi suất chính là đáy của chứng khoán.

Ông Trần Đức Anh – Giám đốc Kinh tế vĩ mô và Chiến lược thị trường Chứng khoán KB (KBSV) nhận định lãi suất đã giảm khoảng 0,5-1% tùy kỳ hạn so với mức đỉnh từng thiết lập. Vị chuyên gia kỳ vọng mặt bằng lãi suất sẽ tiếp tục xu hướng giảm trong thời gian tới khi xu hướng tăng lãi suất của các ngân hàng thương mại trên thế giới dần hạ nhiệt. Thậm chí, nếu xảy ra suy thoái kinh tế, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể hạ lãi suất vào cuối năm 2023.

Chuyên gia KBSV cho rằng, một trong những nguyên nhân chủ chốt khiến thị trường giảm sâu trong năm 2022 là mặt bằng lãi suất tăng mạnh. Do đó, những kỳ vọng về việc lãi suất hạ nhiệt trong thời gian tới sẽ là động lực quan trọng thúc đẩy thị trường phục hồi trong năm 2023. Đặc biệt, thị trường chứng khoán thường phản ánh trước kỳ vọng từ 2-3 quý nên đây cũng là thời điểm để nhà đầu tư quan sát nắm bắt cơ hội

Bên cạnh đó, chuyên gia cho biết thêm rằng lợi suất trái phiếu Chính phủ cũng quay đầu giảm. Sau thời gian mặt bằng lãi suất huy động duy trì ở mức cao trong thời gian dài, phần lớn các ngân hàng đã huy động được nguồn vốn lớn từ dân cư. Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng có động thái mua vào ngoại tệ khoảng 3 tỷ đô từ đầu năm, thanh khoản dồi dào trở lại đã khiến nhu cầu mua trái phiếu sơ cấp quay trở lại từ đó giúp lợi suất trái phiếu chính phủ giảm rõ rệt. Đây cũng là một chỉ báo tích cực đối với thị trường chứng khoán.

Bên cạnh câu chuyện lãi suất, ông Trần Đức Anh cũng cho rằng định giá thị trường vẫn ở mức rẻ so với quá khứ, với P/E quanh mức 12 lần. Dù bối cảnh kinh tế trong những quý tới có phần ảm đạm và kéo định giá thị trường lên cao thêm, nhưng đây vẫn là mức giá giá thấp với nền kinh tế ổn định, lành mạnh so với các quốc gia khác trong khu vực. 

"Cơn gió ngược" tác động đến thị trường trong ngắn hạn

Mặc dù có nhiều tín hiệu tích cực, nhưng chuyên gia KBSV vẫn nhấn mạnh rủi ro đáng chú ý nhất đối với thị trường năm nay sẽ là câu chuyện trái phiếu doanh nghiệp với áp lực đáo hạn rất lớn. Ngay thời điểm hiện tại, vị chuyên gia cho rằng đã có nhiều doanh nghiệp mất khả năng thanh toán gốc và lãi trái phiếu.

Yếu tố này mỗi khi xuất hiện sẽ tạo áp lực lên xu hướng thị trường, tương tự như năm 2022. Tuy nhiên, với việc Chính phủ và các lãnh đạo doanh nghiệp sớm nhận diện được vấn đề cũng như tìm giải pháp tháo gỡ, có thể kỳ vọng yếu tố này sẽ dần được khắc phục theo thời gian.

Mặt khác, mặt bằng vẫn ở mức cao so với các giai đoạn trong quá khứ mặc dù đã hạ nhiệt đáng kể. Do đó, chưa thể kỳ vọng định giá thị trường sớm quay trở lại mức tương đương bình quân trong quá khứ. Xu hướng hồi phục sẽ đan xen với các nhịp biến động mạnh, sự tăng/giảm đan xen sẽ phụ thuộc nhiều vào các yếu tố thông tin với tâm điểm xoay quanh câu chuyện trái phiếu doanh nghiệp.

Đặc biệt, sau một năm nhiều biến động, các nhà đầu tư vẫn cần thời gian để khôi phục niềm tin với thị trường. Tuy nhiên, nếu xu hướng hạ lãi suất vẫn tiếp diễn để làm động lực cho thị trường thì thanh khoản có thể sẽ cải thiện rõ rệt.

Ông Trần Đức Anh bày tỏ sự đồng tình với quan điểm khi thị trường chán nản thì đó là cơ hội đầu tư tốt. Giống như Warren Buffett đã từng nói hãy tham lam khi người khác sợ hãi. Tuy nhiên, khi thị trường hoảng loạn sẽ kéo định giá thị trường xuống mức thấp, điều quan trọng lúc này là cần dự báo trước yếu tố rủi ro sắp tới là gì và thị trường đã phản ứng hết rủi ro đó hay chưa. "Nếu nhìn thấy những ánh sáng le lói ở cuối đường hầm thì mới nên đầu tư, còn nếu chỉ đơn thuần dựa vào cảm giác thị trường đang sợ hãi để đầu tư thì rất dễ gặp sai lầm”, ông Trần Đức Anh cho hay.

Dự báo thị trường trong thời gian tới, chuyên gia KBSV cho rằng trong ngắn hạn vẫn còn nhiều rủi ro chưa kiểm soát hết. Tuy nhiên, nếu nhìn trong trung dài hạn từ 1-3 năm xét trên mức định giá và triển vọng vĩ mô thì đây là một cơ hội đầu tư rất tốt. Bởi, mức định giá thấp như thời điểm hiện tại không xuất hiện nhiều trên thị trường chứng khoán. 

Về chiến lược đầu tư trong thời gian tới, ông Trần Đức Anh gợi ý 3 cơ hội hấp dẫn:

Thứ nhất, nhóm cổ phiếu hưởng lợi từ xu hướng hạ nhiệt của lãi suất kết hợp định giá ở mức thấp như Chứng khoán, Ngân hàng, Bất động sản. Tuy nhiên, nhóm ngành này cần quan sát thêm các vấn đề về trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt là 2 ngành bị ảnh hưởng trực tiếp là ngân hàng và bất động sản.

Thứ hai là nhóm cổ phiếu đầu tư công cũng được hưởng lợi khi đầu tư công có thể trở thành lực kéo trong thời gian tới cho nền kinh tế. Theo đó, những nhóm liên quan đến nguyên liệu hay thi công sẽ có cơ hội.

Thứ ba là nhóm ổ phiếu liên quan đến việc Trung Quốc mở cửa như hàng không, xuất khẩu, thủy sản. Dù vậy, nhà đầu tư vẫn cần theo dõi những chính sách mới của Trung Quốc trước khi đưa ra quyết định đầu tư ở những nhóm này.