Đức Phật dạy về "giá trị" của đồng tiền: Dùng đúng sẽ đem lại lợi ích còn sai thì hậu quả khó lường

Tiền bạc là thứ đem lại cho con người sự sung túc, giàu có

Theo Phật giáo, để được sống yêu thương và hiểu việc thì ngoài việc vun bồi hạnh phúc lứa đôi thì còn có tình yêu thương của nhân loại. Tiền bạc, tài sản là thứ đóng vai trò quan trọng trong đời sống con người. Chính vì thế, theo tuệ giá của Thế tôn, người tại gia có quyền làm giàu để có thể nâng cao được sự sống và có cơ hội đóng góp cũng như phục vụ cho gia đình và xã hội. Đức Phật đã chỉ dạy cách thức cho mọi người cũng như phương pháp làm ra tiền bạc, của cải mà không làm tổn hại đến người nào. 

Vì thế, một đời sống có ý nghĩa và giá trị chính là một đời sống không bị lệ thuộc vào vật chất nhưng không thể không có tiền bạc và tài sản bởi chúng là phương tiện để nuôi sống bản thân. Và để đảm bảo một đời sống tốt đẹp, hài hòa thì Phật dạy những người cư sĩ có quyền tạo ra tiền bạc, tài sản một cách chính đáng - tức là từ sự tinh cần, siêng năng bằng đôi tay và khối óc của mình để có thể tạo dựng nên cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho bản thân, gia đình và đóng góp lợi ích thiết thực dành cho xã hội. Tuy nhiên thì sự giàu có về vật chất chỉ có thể đáp ứng được nhu cầu đầy đủ và sung túc cho con người. Trong cuộc sống, hạnh phúc thật sự là phải có nhiều tài sản, tiền bạc, quyền uy thế lực, nhà cao cửa rộng mf chính là sự tự do, không bị ràng buộc bởi sự tham lam, sân hận, si mê và thù ghét. Đó chính là một thứ hạnh phúc chân thật, lâu dài mà tiền bạc chẳng thể nào mua bán, đổi chác được. Chính vì thế, bên cạnh việc sung mãn vật chất để chúng ta có cơ hội đóng góp cho đời thì cần phải thăng hoa đời sống tinh thần, phát huy con người tâm linh nên thường sống trong chánh niệm tỉnh giác, mở rộng được tấm lòng từ bi, thương xót muôn loài. Cũng nhờ vậy mà chúng ta biết vun bồi, xây dựng được tài sản tâm linh nên các tâm tư mê muội chẳng còn có cơ hội xen vào ví như tính toán hơn thua, tranh chấp, hận thù, tàn sát, giết hại lẫn nhau mà làm tổn thương đến nhân loại. 

Có thể thấy được một điều rằng, xã hội ngày nay đang trên đà tiến bộ văn minh, nền kinh tế thị trường phát triển mạnh mẽ nên tiền bạc và tài sản chính là núm ruột của con người và nó không thể thiếu trong đời sống hiện tại. Bởi vì tiền bạc và của cải có thể giúp chúng ta giải quyết được nhiều thứ trong cuộc đời nên điều đầu tiên mà chúng ta muốn bảo tồn sự sống cần có phải là tiền, nhưng khi có tiền bạc, của cải thì chúng ta phải biết sử dụng nó một cách hợp lý. Vậy nên, một công dân muốn sống an vui, hạnh phúc thì phải biết sử dụng 4 yếu tố căn bản sau đây:

Đầu tiên là phải có công ăn việc làm ổn định để nuôi sống được bản thân và luôn luôn trau dồi công việc được tốt đẹp hơn. 

Tiền bạc là thứ làm ra bằng nghề nghiệp chân chính, phải biết cách giữ gìn nó để không bị thất thoát. 

Tiếp theo là phải biết chi tiêu cân đối và hài hòa, không nên lãng phí quá mức để tiền làm ra bị ít đi mà muốn tiêu xài nhiều hoặc tiền làm ra nhiều mà chẳng dám tiêu vào việc có ích thành ra bỏn sẻn. 

Cuối cùng là tiền bạc và tài sản chính là phương tiện để con người sinh sống và phục vụ cho cá nhân có nhu cầu ăn, mặc hàng ngày. Muốn như thế thì trước hết chúng ta phải có được một công việc ổn định về lâu về dài nhưng công việc mình chọn nhất quyết không làm tổn hại cho nhân loại. 

Trên thực tế, mua bán có thể làm chúng ta giàu nhanh chóng và cũng dễ dàng nhận lấy hậu quả thất bại bởi sự cạnh tranh quyết liệt của thị trường, nếu như chậm trễ một chút là có thể bị tán gia bại sản. Nếu như chúng ta biết cách nắm bắt kịp thời thì có thể giàu lên trong chốc lát. Trên đời này không có gì nhanh giàu bằng mua bán và cũng dễ trắng tay nếu như không phù hợp với thị hiếu của khách hàng. 

Tiền dùng đúng lúc, đúng chỗ thì sẽ đem lại lợi ích thiết thực còn dùng sai thì hậu quả khó lường

Có câu chuyện rằng, hai nhà kinh doanh đối diện nhau cùng bán một sản phẩm nên hai bên muốn cạnh tranh phát triển và mở mang để có thể thu hút được khách hàng. Nhà ông A có lợi thế hơn chính là có mặt bằng một trệt, hai lầu còn nhà ông B có một trệt, một lầu nên lượng khách ít hơn. Bởi vì muốn lượng khách của mình nhiều nên ông B đã xây dựng mới lại với ba lầu, một trệt và thi công có tính toán đàng hoàng. Lúc này gia đình ông A mới tức quá nên kêu thợ xây thêm hai tầng nữa nhưng cũng không đổ thêm móng. Kết quả thảm thương chính là căn nhà mới 4 tầng một trệt bị sập đè lên nhà ông B. Cuối cùng là hai bên đều bị thiệt hại nặng nề. Bởi vì lòng tham mà con người ta có thể nhẫn tâm làm tổn thương cho nhau nên để có tiền nhanh chóng, một số người đã tán tận lương tâm làm ăn phi pháp như mua bán vũ khí, mua bán phụ nữ, chất gây nghiện,.... dẫn đến thiệt hại lớn lao cho nhân loại. 

Những người Phật tử chân chính bởi vì lòng thương xót chúng sinh nên không được kinh doanh, mua bán các loại chết người đó. Tiền bạc nếu như không sử dụng đúng mục đích thì sẽ trở thành rắn độc nhưng nếu thiếu đi nó thì cuộc sống con người khó có thể duy trì. 

Có thể thấy, mục đích của cuộc sống chính là phải có giàu có, nhiều tiền thì mới là hạnh phúc. Một khi chúng ta biết hài lòng với hiện tại, không đứng núi này trông núi nọ hoặc đua đòi bắt chước làm bằng người trong khi ta không có điều kiện và khả năng. Có nhiều người bởi vì sĩ diện bản ngã mà muốn chứng tỏ được đẳng cấp bằng người hoặc người, nên vay nợ xây dựng nhà cửa khang trang dù nhu cầu không cần thiết bởi thế bị lún sâu vào nợ nần dẫn đến tán gia bại sản bởi họ chẳng thể nào biết bằng lòng với hiện tại. Đa phần chúng ta cũng nghĩ có thật nhiều tiền bạc và của cải chính hà hạnh phúc đó là điều làm lẫn quá lớn của nhân loại nên khi có quyền lực trong tay khi tìm cách vơ vét, gom góp về cho riêng mình nên khi có quyền lực trong tay tìm cách vơ vét, gom góp về cho riêng mình nhưng tiền bạc làm ra từ sự phi pháp đã rất khó rất khó để có thể tồn tại được. Khi có nhiều tiền thì phải biết hưởng thụ, vui chơi trác táng thì dễ dẫn đến sa đọa làm mình và người khổ đau đồng thời làm mất đi hạnh phúc gia đình và tác hại xấu đến xã hội. 

Tiền bạc chính là đầy tớ tốt khi ta biết làm chủ động tiền và sử dụng vào việc chi tiêu hàng ngày thì theo hoàn cảnh của mỗi cá nhân và gia đình, biết cách san sẻ và mở rộng tấm lòng nhân ái để giúp ích cho mọi người khi thực sự cần thiết. Tuy nhiên cũng có nhiều người bị sức mạnh của đồng tiền chi phối nên đã nhẫn tâm làm điều tội lỗi để mưu cầu lợi ích cho cá nhân mình. Vậy nên, sức mạnh của đồng tiền thật ghê sớm, nó có thể làm cho con người say mê, điên đảo nó đúng với câu tục ngữ "đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn" và người ta cũng quan niệm rằng có tiền mua tiên cũng được, nhưng thực tế có phải như vậy không? Những người có tiền nếu như biết sử dụng nó một cách đúng đắn vẫn đỡ hơn những người không có tiền như khi có bệnh hoặc giải quyết một số vấn đề cấp thiết. Những người có tiền, có phước thì sẽ đỡ hơn người nghèo khó và bất hạnh ở chỗ họ sung túc và đầy đủ về mặt vật chất nhưng nếu thiếu đi con người tâm linh thì họ thật sự chẳng có được hạnh phúc dài lâu. Chính vì thế, giàu nghèo đều phải biết tu tâm dưỡng tính thì mọi sự bất hạnh, khổ đau được đã biến thành an vui, hạnh phúc. 

Tiền bạc nói chung thì cũng chỉ là phương tiện có thể trao đổi hài hòa các nhu cầu cần thiết trong xã hội. Nếu như chúng ta biết dùng tiền đúng chỗ, đúng nơi thì tiền bạc sẽ có ý nghĩa nhưng nếu dùng tiền một cách vô bổ thì tiền bạc lại trở thành vô nghĩa. Tiền bạc là thứ làm ra mục đích để cải thiện được đời sống cho chính mình từ đó đem đến niềm vui cho cha mẹ và vợ con sung túc, đủ đầy về vật chất, tạo dựng được hạnh phúc gia đình. Chính vì thế mà tiền bạc làm ra phải chân chính, nếu không thì vô cửa trước sẽ luồn cửa sau hoặc nếu có mà không đóng góp vào lợi ích chung thì có cũng như không.