Sẽ có 120.000 tỷ trái phiếu bất động sản đáo hạn trong năm nay

Áp lực đáo hạn trái phiếu bất động sản lớn trong năm nay

Theo Báo Công thương, các chính sách, cơ chế quan trọng trong hoạt động kiểm soát, phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong năm vừa qua ngày càng hoàn thiện và minh bạch, rõ ràng. Đáng chú ý như việc ban hành Nghị định 08/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung các quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu (Nghị định 08) của Chính phủ hay chỉ đạo đưa hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ vào vận hành từ ngày 19/7/2023…

Trong năm 2023, ghi nhận 78 doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp với gần 236.000 tỷ đồng, giảm 27% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, nhà đầu tư cá nhân chỉ mua 6,8%; ngân hàng thương mại chiếm gần 55%; các doanh nghiệp cũng mua lại 230.000 tỷ đồng trái phiếu trước hạn, tăng 5,8% so với năm 2022.

Trên sàn trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, hiện đã có hơn 800/1.000 mã trái phiếu được niêm yết và giá trị giao dịch cũng tăng hơn 4 lần.

Hệ thống giao trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sẽ hỗ trợ cơ quan quản lý, thành viên thị trường và nhà đầu tư có thêm thông tin về trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ từ sơ cấp đến thứ cấp, cải thiện hiệu quả quản lý giám sát của cơ quan, nâng cao sự tự chịu trách nhiệm của giới đầu tư.

Công ty Cổ phần Chứng khoán DSC (DSC) đưa ra phân tích, thị trường trái phiếu doanh nghiệp diễn ra ảm đạm trong giai đoạn đầu năm 2023 trong bối cảnh niềm tin của giới đầu tư cá nhân còn khá yếu ớt.

Hoạt động phát hành phục hồi tương đối mạnh trong tháng 3/2023 sau khi Nghị định 08 được ban hành. Thế nhưng, nửa đầu năm, cơ bản các đợt phát hành vẫn còn khá thưa thớt.

Năm 2023, cơ cấu phát hành trái phiếu tiếp tục tập trung vào 2 nhóm bất động sản và ngân hàng. Với nhóm ngân hàng, các ngân hàng đã thúc đẩy phát hành trái phiếu nhằm tăng huy động dài hạn vì tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn được sửa đổi giảm từ 34% còn 30%.

Còn với bất động sản, vì tỷ lệ hấp thụ và nguồn cung mới bất động sản 2023 đã giảm sâu so với năm trước, nên trong thời gian này, trái phiếu bất động sản được doanh nghiệp địa ốc phát hành đa phần nhằm mục đích tái cấu trúc và giãn thời gian trả nợ.

Dù có những dấu hiệu cải thiện, phát hành trái phiếu bất động sản doanh nghiệp vẫn chưa thể hồi phục trở lại như mức trước năm 2021 vì còn nhiều tổ chức phát hành vẫn gặp khó về kinh doanh và dòng tiền khiến niềm tin của giới đầu tư, nhất là nhà đầu tư cá nhân còn khá dè dặt.

Chính phủ đã thông qua Nghị định 08 vào tháng 3/2023 để hỗ trợ các tổ chức phát hành có thêm thời gian xử lý vấn đề trả nợ. Theo đó, tổ chức phát hành có thể đàm phán với các trái chủ để gia hạn nợ và hoán đổi tài sản hay thanh lý.

Vào thời điểm hết quý III/2023, ghi nhận có 81% tổ chức phát hành chọn phương án gia hạn trái phiếu bất động sản, trong đó có hơn 60% triển khai gia hạn trái phiếu thêm 2 năm. Do đó, trong năm 2023, khối lượng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn không quá lớn.

DSC cho biết sức ép đáo hạn trái phiếu sẽ tăng cao trong năm 2024. Lượng trái phiếu đáo hạn trong năm 2024 là hơn 297.000 tỷ đồng. Trong số đó, có hơn 120.000 tỷ đồng là trái phiếu bất động sản, đây là mức cao nhất trong 5 năm qua.

Sẽ có đợt thanh kiểm tra

Dù đã có những tín hiệu khả quan thời gian qua, song thị trường trái phiếu vẫn cần được theo dõi và chỉ đạo từ các cơ quan quản lý.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh tại Lễ đánh cồng khai trương phiên giao dịch chứng khoán đầu năm 2024 được tổ chức tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) rằng ngoài các biện pháp về cơ chế chính sách, bộ sẽ chỉ đạo các đơn vị đẩy mạnh công tác giám sát, thanh tra hoạt động trái phiếu doanh nghiệp, trong đó có trái phiếu bất động sản.

Ngoài ra, Bộ Tài chính giao Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN)  trực tiếp làm việc với các doanh nghiệp sở hữu khối lượng phát hành lớn, có đơn thư phản ánh để đề nghị triển khai nghĩa vụ đầy đủ với nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu.

Bộ Tài chính cũng đề nghị Cục Giám sát kế toán, kiểm toán, Cục Quản lý giá tăng cường kiểm tra, và theo dõi hoạt động cung cấp dịch vụ của các công ty thẩm định giá và kiểm toán.

Bộ Tài chính sắp tới sẽ tiếp tục làm việc chặt chẽ với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các bộ, ngành liên quan và NHNN triển khai chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa và vĩ mô khác… đảm bảo sự ổn định, thống nhất về chính sách để nhà đầu tư có thể yên tâm tham gia và hoạt động trên thị trường.

Thực hiện các giải pháp đồng bộ về hoàn thiện chính sách theo hướng đẩy mạnh quản lý giám sát thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Thực hiện những biện pháp đẩy mạnh phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng.

Bộ đề nghị các đơn vị bố trí nguồn lực để trả gốc và lãi trái phiếu, trong đó có trái phiếu bất động sản đúng hạn theo quy định của luật và bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư. Nếu doanh nghiệp gặp khó về thanh toán, cần đàm phán lại để thống nhất các tái cơ cấu trái phiếu.

Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi thông tin, Bộ Tài chính sắp tới sẽ chỉ đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và đơn vị chức năng tổ chức đợt thanh tra, kiểm tra có trọng tâm nhằm cải thiện chất lượng phát hành của doanh nghiệp phát hành, chất lượng cung cấp dịch vụ, củng cố niềm tin của nhà đầu tư. Nếu thấy sai phạm sẽ công khai trên thị trường…

Theo dõi thêm các bài viết về thị trường bất động sản trên chuyên trang bất động sản Meeyland!