Trở lại với Zoom: Liệu có phải là một loại hình mang tính thời vụ?

Theo Dân Trí, suốt 2 năm qua, Zoom trở thành nền tảng gọi video trực tuyến thành công nhất khi thu về số lượng người dùng khổng lồ tới từ khắp mọi nơi trên thế giới do ảnh hưởng từ đại dịch Covid - 19. Ứng dụng này chứng kiến sự gia tăng đột biến lượt tải trên toàn cầu.

Thậm chí, Zoom còn soán ngôi rất nhiều ứng dụng lớn khác như TikTok, WhatsApp và Instagram. Tại nhiều nước phương Tây - khu vực luôn có nhu cầu về hội họp, Zoom đã được xem là "vị vua" thống trị hình thức này. Thậm chí nó phổ biến đến mức người ta xem Zoom như là thuật ngữ chỉ việc "gọi video trực tuyến". Nhưng hiện tại, khi dịch bệnh qua đi, Zoom đã bị tụt xuống một vị trí rất thấp.

Thành công là cả quá trình dài

Được thành lập từ năm 2011 bởi Eric Yuan và ra mắt vào năm 2013, Zoom chỉ thực sự được công chúng biết đến kể từ năm 2020. Nhờ ứng dụng này mà người dùng trên toàn cầu có thể kết nối dễ dàng với nhau trong giai đoạn phong tỏa xã hội chống dịch.

Đại dịch chính là yếu tố lớn nhất để Zoom trở thành cái tên quen thuộc. Nhưng điều này chưa chắc đã là may mắn. Thành công của họ không phải chỉ một sớm một chiều, dù nhiều người đã cảm thấy như vậy nếu chưa từng biết tới Zoom trước đây.

Nhắc tới thành công của Zoom, có lẽ sự minh họa rõ nhất là bằng số liệu. Vào năm 2016, Zoom là ứng dụng gọi video trực tuyến có sức phát triển nhanh nhất. Trong vòng 2 năm tiếp theo, công ty nhận về mức tăng trưởng 876% số lượng người dùng. Từ tháng 3/2020, lượt tải về tăng trưởng bùng nổ lên 728%. Theo một thống kê, chỉ trong ngày 23/3/2020, ứng dụng này nhận được 2,13 triệu lượt cài đặt.

Năm 2013, đã có gần 3 triệu người tham gia những cuộc gọi video qua Zoom. Cuối năm 2015, con số đã tăng tới 100 triệu người. Năm 2022 tăng gấp đôi lên hơn 200 triệu lượt. Ở thời điểm hiện tại, Zoom đã có gần 300 triệu người dùng hoạt động hàng ngày phục vụ những cuộc họp.

Các báo cáo của Zoom cho thấy, công ty vẫn đang là một trong các ứng dụng gọi video trực tuyến nổi tiếng nhất. Quý III/2021, Zoom ghi nhận tổng số phút gọi là 3,3 nghìn tỷ. Công ty đang có hơn nửa triệu khách hàng là các doanh nghiệp có từ 10 nhân viên.

Đi theo chiến lược hiệu quả

Trước khi thành lập Zoom năm 2011, Eric Yuan là nhân viên của WebEx - công ty phát triển ứng dụng gọi video trực tuyến. Năm 2007, WebEx đã được tập đoàn Cisco mua lại và Yuan cũng chuyển về đây làm việc. 

Tại môi trường mới, với vị trí là Phó giám đốc kỹ thuật, Yuan nhận thấy những bất mãn trong các cuộc họp và khi trò chuyện với khách hàng của WebEx. Họ đã không hài lòng về những giải pháp của công ty vào lúc đó. 

Tuy đã được trả lương rất hậu hĩnh nhưng Yuan bất bình vì ý kiến  của khách hàng đã không được lắng nghe. Sau khi ban quản lý của Cisco không phản hồi lại, Yuan quyết định rời đi và thành lập Zoom. Yuan khi đó đã xây dựng công ty dựa trên những giá trị cốt lõi và triết lý luôn hướng về trải nghiệm của người dùng.

Bên cạnh những thiết kế hướng đến người dùng, Zoom đã đạt được những thành tựu nhờ chiến lược "freemium". Không thể phủ nhận được việc mọi người luôn thích sự miễn phí. Mô hình "freemium" của Zoom hoàn toàn có đủ các tính năng chính cho người dùng, tuy nhiên sẽ chỉ trong 40 phút đối với cuộc gọi từ 2 người trở lên. 

Điều này mang tới những trải nghiệm tốt hơn cho người dùng và thúc đẩy họ trả tiền cho những dịch vụ cao cấp hơn nếu có nhu cầu gọi video dài hơn 40 phút.

Zoom bắt đầu tụt dốc

Dù Zoom đã cung cấp những dịch vụ tốt nhất cho người dùng dễ dàng kết nối với nhau, nhưng lại xuất hiện những lo ngại về tính bảo mật của ứng dụng. 

Chẳng hạn như đã có một số cuộc gọi bị hacker xâm nhập. Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu phát hiện ra khá nhiều lỗ hổng bảo mật cho phép các hacker truy cập vào mật khẩu Windows, máy Mac của người dùng cùng với quyền truy cập webcam và micro. 

Đồng thời, các công ty đánh giá về rủi ro mạng còn phát hiện hơn 500.000 tài khoản Zoom được bán trên dark web. Vào năm 2020, chính phủ Ấn Độ đã tuyên bố Zoom là "nền tảng không an toàn" và cấm các cơ quan nhà nước sử dụng ứng dụng này để hội họp. Tuy nhiên, Zoom đã không bị cấm sử dụng đối với người dân do không có nguồn gốc từ Trung Quốc.

Một số quốc gia khác như Đức, Mỹ cũng khuyến khích không sử dụng Zoom. Đã có cuộc điều tra về hoạt động bảo mật của ứng dụng này và Cục Điều tra Liên bang (FBI) trước đó đã đưa ra cảnh báo về các cuộc gọi bị tấn công. Ngoài ra, Zoom cũng bị một bộ phận người dùng quay lưng vì hiệu suất cuộc gọi giảm đáng kể.

Vào cuối tháng 11, giá cổ phiếu của Zoom giảm đến 90% so với mức đỉnh tháng 10/2020. Reuters đưa tin, "con cưng" một thời của những nhà đầu tư giờ đây đang rất chật vật để thích nghi khi phần lớn thế giới đã không còn bị cách ly vì dịch bệnh.

Vào tháng trước, Zoom cho biết quý III/2022 là giai đoạn công ty chứng kiến mức tăng trưởng hàng quý chậm nhất và cắt giảm dự báo doanh thu hàng năm. Công ty của Yuan hiện tại vẫn nỗ lực cung cấp các sản phẩm mới cho thị trường. Chẳng hạn như Zoom Phone - hệ thống điện thoại trên Cloud được thiết kế riêng cho nền tảng Zoom. 

Báo cáo của Zoom cho thấy, chi phí hoạt động của công ty trong quý III tăng 56%, chủ yếu từ việc phát triển và tiếp thị sản phẩm. Nhà phân tích Sophie Lund-Yates từ công ty dịch vụ tài chính Hargreaves Lansdown cho rằng: "Zoom đã có một thiếu sót cơ bản, họ cần chi mạnh hơn để giữ thị phần". 

Một vài công ty môi giới tin rằng, những thương vụ thâu tóm có thể giúp Zoom phục hồi sự tăng trưởng. Tuy nhiên Yuan lại cho biết công ty vẫn cần xem xét kỹ hơn với các hoạt động kinh doanh mới.