Nhà cung ứng Việt đang thu hút các doanh nghiệp FDI

Năm 2022 các doanh nghiệp FDI mua hàng của doanh nghiệp trong nước là 63,32% nhưng đến năm 2023 đã tăng lên 75%. Từ những doanh nghiệp lớn đến những doanh nghiệp nhỏ đều khá hứng thú với chuỗi cung ứng của Việt Nam.

Tiến lên một bậc mới trong chuỗi giá trị

Đại diện của Samsung cho biết, tập đoàn này dự kiến sẽ đầu tư thêm vào Việt Nam khoảng 1 tỷ USD mỗi năm trong thời gian tới, tiếp tục nâng số lượng doanh nghiệp Việt tham gia vào chuỗi cung ứng và đẩy mạnh hợp tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Hiện nay, trên thị trường Việt Nam đã có sự góp mặt của những doanh nghiệp lớn nhất Hàn Quốc là Samsung,  Hyundai, CJ, Lotte, LG Electronics,K, SHINHAN, Namyang, Hanwha… với những dự án khổng lồ trên thị trường. Hàn Quốc cũng là một trong những nhà đầu tư lớn nhất tại thị trường Việt Nam, điều này được kỳ vọng sẽ tạo nên những làn sóng đầu tư mới của Hàn Quốc vào Việt Nam.

Năm 2023, thị trường Việt Nam cũng chứng kiến dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tăng trưởng mạnh. Trong đó, phải kể đến một số dự án FDI có nguồn vốn lớn như dự án nhà máy nhiệt điện LNG Thái Bình của Nhật Bản với tổng vốn đầu tư đăng ký 1,99 tỷ USD. Dự án tổ hợp công nghệ tế bào quang điện Jinko Solar Hải Hà Việt Nam (Hồng Kông) tại Quảng Ninh có tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 1,5 tỷ USD…

Điểm đáng chú ý là qua khảo sát của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã ghi nhận các dấu hiệu tích cực cũng như vai trò quan trọng của các doanh nghiệp Việt với các doanh nghiệp FDI. Xu hướng này cho thấy Việt Nam đang đứng trước cơ hội rất lớn để gia nhập vào chuỗi cung ứng toàn cầu rõ nét hơn vào năm 2024.

Sự phụ thuộc của các doanh nghiệp FDI vào các doanh nghiệp tư nhân trong nước đang tăng dần qua các năm. Trong đó, năm 2022 là 63,32% thì đến năm 2023 đã tăng lên 75%. Các nhà cung cấp là hộ kinh doanh cũng tăng đáng kể so với trước đây khi từ 13,42% năm 2022 lên 23,42% năm 2023.

Theo VCCI, dấu hiệu tích cực này một phần đến từ sự nỗ lực và hỗ trợ của chính quyền địa phương để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp nước ngoài phát triển, từ đó giúp cho việc kết nối với ngành công nghiệp trong nước dễ dàng hơn.

Trong vài năm trở lại đây, tỷ lệ doanh nghiệp FDI sử dụng hàng hóa, dịch vụ đầu vào tự sản xuất tương đối ổn định. Tính đến năm 2023, tỷ lệ này đạt mức ấn tượng 14,3%. Có giả thiết đặt ra sự phụ thuộc của doanh nghiệp FDI vào các nhà cung cấp nội bộ ngày càng tăng có thể do các doanh nghiệp FDI đang chuyển hàng hóa đầu vào qua Việt Nam nhằm giảm thiểu các tác động tiêu cực từ tình hình thế giới và tiết kiệm chi phí.

Cần nỗ lực mạnh mẽ

Mặc dù Việt Nam là thị trường được nhiều doanh nghiệp FDI chú trọng nhưng vẫn có những góp ý của các nhà đầu tư cho rằng Việt Nam cần nỗ lực hơn trong việc phát triển chuỗi cung ứng và nâng cao chất lượng.

Ông Trương Thiệu Cường, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Thiết bị hiển thị Tomko (Trung Quốc) cho biết, hiện nay việc sản xuất tai nghe ở Trung Quốc sẽ có một hệ sinh thái đầy đủ từ hỗ trợ thiết kế, nguyên vật liệu, làm khuôn, sản xuất… Do đó từ khi có ý tưởng đến khi sản xuất ra thành phẩm rất nhanh và chớp được các xu hướng mới của thị trường, tăng lượng mua bán nhiều hơn.

Trong khi đó, Việt Nam lại đang bị phụ thuộc vào việc nhập khẩu nguyên vật liệu từ nước ngoài nên không chỉ tốn thời gian mà còn “độn giá” lên rất nhiều. Tuy nhiên, ông cũng đánh giá Việt Nam vẫn hội tụ những yếu tố nổi bật để phục vụ cho việc phát triển như đất rộng, thu hút dòng sản xuất thông minh…

Nếu Việt Nam muốn hoàn thiện chuỗi cung ứng thì doanh nghiệp cần phải thay đổi thích nghi với thời cuộc. Chính phủ Việt Nam cần có thêm những chính sách ưu đãi để thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài kết hợp hoàn thiện chuỗi cung ứng. Đồng thời, bồi dưỡng thêm nhân tài để đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư lớn trên thế giới.

Ông Lưu Văn Đại - Giám đốc Công ty Cổ phần Metal Heat Việt Nam (chuyên xử lý nhiệt các sản phẩm linh kiện ô tô, xe máy và chi tiết máy) chia sẻ, sản phẩm nếu muốn đưa vào chuỗi cung ứng sẽ phải đáp ứng được 2 tiêu chí cơ bản là chất lượng và giá thành. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp cần phải đưa ra công nghệ tốt nhất, tìm phương thức sản xuất đảm bảo chất lượng mà vẫn giảm chi phí sản xuất. Như vậy mới có thể tạo ra được những sản phẩm chất lượng và giảm giá thành sản phẩm bán ra thị trường.

TS. Nguyễn Mại - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài đánh giá, nếu Việt Nam muốn khẳng định vị thế thì cần phải tiến tới làm chủ được công nghệ, nhận chuyển giao công nghệ và tiếp thu công nghệ từ làn sóng đầu tư nước ngoài, nhất là trong các lĩnh vực công nghệ cao.

Đồng thời, Việt Nam cần phải có chính sách kết nối toàn diện hơn trong nước để tham gia vào chuỗi cung ứng trên toàn thế giới. Như vậy, Việt Nam cần phải đào tạo nguồn nhân lực trong nước, có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong nước, đối với doanh nghiệp nước ngoài cần phải có những chính sách riêng phù hợp.

Trong thời gian sắp tới Việt Nam sẽ có thêm nhiều cơ hội trở thành nhà cung ứng lớn khi các tập đoàn lớn trên thế giới đang nghiên cứu thị trường, chuyển đổi nhà máy từ các nước khác đến Việt Nam./.