Cảnh báo tình trạng “tuyệt chủng” căn hộ bình dân ở TP.HCM, người dân nghèo chỉ còn biết “than trời”

Sở Xây dựng Tp.HCM vừa có báo cáo gửi UBND TP.HCM về việc thực hiện nhiệm vụ, phương hướng chính sách nhà ở, thị trường bất động sản trên địa bàn thành phố trong năm 2022. Theo đó, Sở Xây dựng thành phố cho biết tốc độ tăng trưởng của hoạt động kinh doanh bất động sản năm vừa qua đã giảm 17,32% so với cùng kỳ năm trước, chỉ số doanh thu hoạt động kinh doanh bất động sản giảm 25,2% so với cùng kỳ thời điểm năm trước. 

Số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản đăng ký thành lập giảm tới 17% so với cùng kỳ năm trước, tổng vốn đăng ký thực hiện dự án giảm sâu đến 84,6%; đây cũng là năm thứ 2 liên tiếp các hoạt động kinh doanh bất động sản của thành phố sụt giảm.

Theo báo cáo của Sở Xây dựng TPHCM, nguồn cung loại hình nhà ở trong năm 2021 ghi nhận giảm 35,48%, tổng số căn nhà bán ra thị trường đã giảm xuống còn 14,51%; trong khi nguồn cung căn hộ bình dân giảm về 0%; số lượng các căn hộ có mức giá từ 20 triệu đồng/m2 – 40 triệu đồng/m2 giảm xuống chỉ còn 26,02%; trong khi các căn hộ có mức giá trên 40 triệu đồng/m2 tăng lên ở mức 73,98%.

Phân khúc nhà ở bình dân biến mất khỏi thị trường trong khi giá căn hộ tăng nhanh là điều đã được cảnh báo từ trước đó. Theo Savills Việt Nam, trong năm 2021, có đến chưa tới 11.700 căn nhà trong các dự án đô thị được chào bán trên thị trường, giảm 54% so với cùng kỳ năm 2020. Tỷ lệ thấp nhất trong vòng 5 năm trở lại đây. Trong khi đó, tỷ lệ mua bán sản phẩm vẫn đạt tới 81%, phản ánh nhu cầu mua nhà ở thực của người dân vẫn rất lớn. 

Giá của các sản phẩm căn hộ bình dân đã đạt ngưỡng 56,5 triệu đồng/m2, tăng 27% so với cùng kỳ năm trước. Giá nhà phố trong dự án đô thị hiện nay thấp nhất đã ở ngưỡng 18 tỷ đồng/căn. Trong vòng 1 năm qua, thị trường Tp.HCm chỉ ghi nhận có 19 dự án mở bán với tổng nguồn cung căn hộ là 14.339 căn, giảm 22% so với năm trước. 

Theo báo cáo về thị trường nhà ở trong năm 2021 từ Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA) thì thành phố đang ở trong tình trạng thừa nhà ở cao cấp, khan hiếm trầm trọng nhà ở bình dân. Nguồn cung nhà ở trong năm 2021 đã giảm 35,48% so với thời điểm năm 2020, cơ cấu sản phẩm mất cân đối, không đảm bảo được sự phát triển ổn định, bền vững của thị trường, đồng thời chưa đảm bảo vấn đề an sinh xã hội cho người dân thành phố. 

Thực tế, căn hộ bình dân lẽ ra phải chiếm tỷ lệ nguồn cung cao nhất trên thị trường, đáp ứng nhu cầu của số đông khách hàng, nhưng hiện tại đang ở mức 0%. Hiện nay, căn hộ trung cấp chỉ còn 26%, còn lại là các sản phẩm căn hộ cao cấp. Trong năm 2021, toàn TP.HCM chỉ có 20 dự án nhà ở thương mại được cấp phép xây dựng, thị trường không có bất dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân nào được cấp phép xây dựng. 

Theo báo cáo của UBND TPHCM, đây là dấu hiệu của sự lệch pha cung cầu nghiêm trọng, cho thấy sự phát triển không bền vững, thiếu ổn định của thị trường bất động sản. Vì vậy, chính quyền địa phương cần phối hợp với các đơn vị phát triển nhà ở, kéo tỷ lệ căn hộ bình dân lên cao, tiếp đến là căn hộ trung cấp. Bên cạnh đó, hệ thống quy định pháp luật về việc xây dựng, đầu tư, quy hoạch, thuế còn tồn tại rất nhiều bất cập, khó khăn, thiếu đồng bộ khiến cho doanh nghiệp tốn rất nhiều thời gian cho quá trình chuẩn bị hồ sơ xin cấp phép xây dựng dự án.

Các đơn vị doanh nghiệp nước ngoài sẽ tiếp tục săn tìm cơ hội và đầu tư mạnh vào thị trường bất động sản Việt Nam, đặt biệt là khu vực Tp.HCM. Tuy nhiên, do các chính sách, quy định pháp luật còn tồn tại bất cập, thiếu đồng bộ sẽ gây khó khăn trong giải pháp ngăn chặn và đề xuất giải pháp xử lý các vi phạm trong hoạt động kinh doanh bất động sản. Điều này có thể gây ra những điểm nóng trên thị trường.