Gạch bê tông - Vật liệu xanh cho các công trình dân dụng

1. Gạch bê tông là gì?

Gạch bê tông hay còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như gạch block hay gạch bê tông cốt liệu, là dòng gạch không nung. Thường được sử dụng để xây cầu, cống, hàng rào, hoặc xây nhà và những công trình lớn. Được sản xuất chủ yếu từ tro bay, mạt đá, tro xỉ và liên kết bằng xi măng (khoảng 6-10%) và được kết dính nhờ lực ép và lực rung để tăng độ cứng cho gạch chứ không dùng nhiệt để nung nóng như các loại gạch thông thường. Qua nhiều công đoạn sản xuất thì gạch bê tông cốt liệu có kết cấu vững chắc theo nguyên lý hình thành bê tông.

.Gạch bê tông được ví như vật liệu xanh, là sản phẩm được chính phủ khuyến khích sử dụng nhằm bảo vệ môi trường. Nó ngày càng được giới xây dựng và các nhà đầu tư ưa chuộng không chỉ bởi mang lại lợi ích cho môi trường sống mà còn bảo đảm an toàn cho sức khỏe của người tiêu dùng. Trong đó, gạch bê tông nhẹ (gạch không nung) là một loại vật liệu mới đang được sử dụng phổ biến trong các công trình xây dựng, nhất là các công trình cao tầng như tòa tháp văn phòng, chung cư như hiện nay.

Hiện nay diện tích đất xây dựng ngày càng thu hẹp, giá nhà đất, bất động sản càng tăng cao do sự gia tăng dân số nên xu hướng người dân lựa chọn chung cư để ở. Chính vì vậy mà các dự án chung cư mọc lên như nấm là điều tất yếu. Việc sử dụng sử dụng gạch không nung xi măng cốt liệu là tất yếu do khả năng chịu lực cao hơn hẳn, mang lại độ chắc chắn bền vững cho công trình. Một công trình yêu cầu cường độ chịu lực 80kg/cm2 với gạch không nung xi măng cốt liệu chỉ cần dùng gạch lỗ 1400kg/m3 là đã vượt 100kg/cm2 trong khi gạch đất nung cần gạch đặc 1800kg/m3 vừa nặng hơn mà chịu lực kém hơn chưa kể đến các vấn đề như chịu nhiệt và cách âm.

2. Đặc điểm và phân loại gạch bê tông 

2.1. Đặc điểm

Nguyên liệu chính để sản xuất loại gạch này cát, đá và xi măng và một vài nguyên liệu phụ khác, sau đó được kết dính nhờ lực ép và rung để làm tăng độ cứng cho gạch chứ không cần phải dùng nhiệt độ cao để nung như các loại gạch thông thường.

2.2. Phân loại

Theo như chúng tôi tìm hiểu và tổng hợp được thì hiện nay gạch bê tông có 5 loại chính:

2.2.1. Gạch bê tông cốt liệu

Gạch bê tông cốt liệu còn được gọi với cái tên khác là gạch block, gạch ba-banh, gạch bi, gạch vồ hay gạch táp lô. Tùy vào mỗi địa phương có những cách gọi tên khác nhau. Loại gạch này chủ yếu để xây móng, tường rào, công trình phụ hoặc các công trình kiên cố vĩnh cửu. Loại gạch này được sản xuất chủ yếu từ tro bay, mạt đá, tro xỉ và liên kết bằng xi măng (khoảng 6-10% ) và được kết dính nhờ lực ép và lực rung để tăng độ cứng cho gạch chứ không dùng nhiệt để nung nóng như các loại gạch thông thường. 

Trước đây được nó thường được sản xuất và sử dụng nhiều trong các công trình xây dựng nhưng do gạch cốt liệu tương đối nặng, thời gian thi công lâu do phải xây lần lượt từng viên gạch nên nó không phù hợp với các công trình cao tầng và có độ thấm nước mạnh gây nứt dẫn đến công trình bị xuống cấp nhanh chóng nên dần bị thay thế bởi loại gạch khác tối ưu hơn.

2.2.2. Gạch bê tông khí chưng áp

Gạch bê tông khí chưng áp hay còn gọi tắt là gạch AAC (là từ viết tắt của Autoclaved Aerated Concrete).

Gạch AAC được sản xuất từ các loại nhiên liệu chính là xi măng, vôi, cát nghiền mịn, nước và bột nhôm - chất tạo khí (có thể thay thế cát bằng các khoáng silic hoạt tính như xỉ bazơ dưới dạng nghiền mịn).

Ngoài các ưu điểm giống với gạch block mà chúng tôi đã liệt kê ở trên thì gạch bê tông khí chưng áp là loại gạch có trọng lượng nhẹ nhất hiện nay giúp giảm trọng lượng công trình. 

2.2.3. Gạch bê tông bọt

Đây là loại gạch được sử dụng ít phổ biến nhất trong dòng gạch bê tông hiện nay. Bê tông bọt khí là một loại bê tông nhẹ chứa nhiều các lỗ khí rỗng nhỏ li ti được phân bố đồng đều với thành phần chủ yếu của bê tông bọt được làm từ xi măng, sợi tổng hợp, tro bay nhiệt điện, chất tạo bọt và một số chất phụ gia khác.

Cấu tạo của bê tông bọt khí có các hạt bọt khí li ti độc lập với nhau tạo ra hệ thống  tổ ong kín với kích thước siêu nhỏ giúp chống thấm tốt hơn hẳn hai loại gạch trên. Ngoài ra, nó còn có khả năng cách âm, cách nhiệt, chống cháy cực tốt cho các công trình. Tuy nhiên khả năng chịu lực cũng rất kém và thi công phải sử dụng vữa chuyên dụng. 

2.2.4. Gạch block rỗng công nghiệp

Dòng gạch này được du nhập từ các nước khác trên thế giới như: Đức, Tây Ban Nha, Nhật Bản, Trung Quốc về Việt Nam nên vẫn chưa được ứng dụng phổ biến trong xây dựng. Kích thước phổ biến là: 390x190x190mm, 390x150x190mm, 400x200x200mm, 400x100x200mm v.v… gạch này có thiết kế lỗ rỗng lớn, thành vách mỏng.

2.2.5. Gạch bê tông cốt liệu mô phỏng theo kích thước gạch nung

Do thói quen sử dụng của người tiêu dùng vẫn quen thuộc với một số loại gạch đỏ, gạch tuynel truyền thống. Nên nhiều nhà xưởng đã sản xuất các loại gạch có kích thước, hình dáng giống hệt với các loại gạch tuynel để phục vụ thị trường. 

Thông thường kích thước phổ biến của các loại gạch này là:

•  Gạch đặc hoặc gạch 2 lỗ 210x100x60mm, 220x105x60mm, gạch 06 lỗ: 220x150x106mm. Chủ yếu sử dụng tại các tỉnh Bắc Trung Bộ và  miền Bắc.
• Gạch 02 lỗ 50x85x170mm hoặc 06 lỗ 75x115x175mm. Chủ yếu sử dụng tại các tỉnh miền Trung.
•  Gạch 02 lỗ 40x80x180mm hoặc 04 lỗ 80x80x180mm được sử dụng chủ yếu tại các tỉnh Nam Trung Bộ và Nam Bộ.

3. Ưu điểm và nhược điểm của gạch bê tông

Tương tự như các loại gạch khác, dòng gạch này có rất nhiều ưu điểm nhưng vẫn tồn tại những nhược điểm không thể phủ nhận.

3.1. Ưu điểm

Gạch không nung được ví như vật liệu xanh trong ngành xây dựng nhờ những ưu điểm vượt trội dưới đây:

•  Quy trình sản xuất không nung nên không tốn nhiều nhiên liệu và giảm khả năng gây ô nhiễm môi trường.
• Nguyên liệu sản xuất dòng gạch này dễ tìm, giá thành sản xuất thấp.
•  Có khối lượng khá nhẹ, cường độ chịu lực tốt và chịu nhiệt tốt hơn gạch nung thông thường.
•  Gạch block còn có khả năng chống ẩm, chống cháy và khả năng cách âm tốt.
• Sử dụng loại gạch này sẽ rút ngắn thời gian xây dựng và tiết kiệm vữa xây, từ đó cũng tiết kiệm được chi phí xây dựng, giảm được phần nào gánh nặng chi phí cho các nhà thầu.
• Là sản phẩm được khuyến khích đưa vào trong xây dựng theo quyết định số 567/QĐ-TTG của Thủ tướng Chính phủ cho thấy gạch bê tông đang góp phần tiến tới thay thế hoàn toàn gạch nung và sẽ hình thành thói quen vững chắc trong cuộc sống tiêu dùng của người dân.
• Dòng gạch này có kích thước vừa phải nên thuận tiện cho việc xây dựng, cường độ nén của gạch đạt mức cao (thông thường là > 75kg/cm2) nên được sử dụng để xây nhà ở, nhà cao tầng, bảo tàng, sân vận động, resort và rất nhiều dạng công trình khác. Một số công trình nổi bật được thi công từ loại gạch này như: tòa nhà Keangnam, khách sạn Horizon, sân VĐ Mỹ Đình, cảng chùa vẽ v.v…
• Nhờ những ưu điểm kể trên mà gạch bê tông được sử dụng rộng rãi trong việc thi công các công trình đòi hỏi độ bền cao như cao ốc, cầu cống, chung cư, tòa văn phòng cao tầng,...

3.2. Nhược điểm

 Nhưng bên cạnh đó, nó vẫn tồn tại một số khuyết điểm như:

•  Một số loại gạch bê tông có cường độ chịu lực thấp (đạt 35 – 75kg/m3) nên các nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ và cân nhắc trước khi mua.
•  Khả năng chống nước của dòng gạch này cũng khá kém (đạt 30% - 40%) so với các loại gạch nung thông thường.
•  Khi thi công phải sử dụng loại vữa chuyên dụng chứ không phải các loại vữa thông thường khác để bảo đảm độ kết dính giữa các viên gạch với nhau.
• Các loại gạch đặc thường có khối lượng nặng hơn một chút so với các loại gạch tuynel cùng dạng kích cỡ, riêng gạch lỗ rỗng khi thi công sẽ sẽ khó hơn nên chủ đầu tư trong quá trình đầu tư cần hết sức lưu ý trước khi lựa chọn nhà cung cấp.
• Mẫu mã xấu, kích thước phổ thông, không được linh động như các loại gạch khác.

4. Ứng dụng của gạch bê tông

Là sản phẩm được ứng dụng rộng rãi trong xây dựng, gạch bê tông thường được dùng để xây phần khung nhà. Nắng nóng sẽ không còn là nỗi lo của mỗi gia đình khi khi dụng gạch bê tông để làm mái nhà hoặc xây tường nhà bởi khả năng chống nhiệt của dòng gạch này là cực kì tốt. Ngoài ra nó còn là sự lựa chọn hoàn hảo để thi công hoặc lát nền cho những công trình yêu cầu khả năng chịu lực cao.

Lời kết

Như vậy, chúng tôi vừa cung cấp đầy đủ các thông tin liên quan đến gạch bê tông. Hy vọng thông qua bài viết trên, các bạn đã có cái nhìn tổng quan và tìm được cho mình thông tin cần thiết về dòng gạch này. Cảm ơn các bạn đã đọc bài viết có chúng tôi!