Xử lý thế nào khi hàng xóm xây nhà làm sụt lún nhà mình?

Hỏi:

Hàng xóm nhà tôi đang tiến hành xây dựng căn liền kề ngay sát nhà tôi đang ở. Quá trình xây dựng, đào móng công trình của hàng xóm đã ảnh hưởng đến nền móng nhà tôi. Cụ thể, việc họ đào móng, thi công đã làm nhà tôi bị sụt lún. Cho tôi hỏi trong trường hợp này người hàng xóm của tôi phải sẽ xử lý ra sao? Tôi có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại không? Và mức bồi thường thiệt hại được xác định như thế nào? Xin cảm ơn.

(Anh Mạc Quốc Tuấn, Hà Nội).

Trả lời:

Cảm ơn anh đã gửi câu hỏi tới chuyên mục, vấn đề anh quan tâm luật sư Nguyễn Huy An - Đoàn Luật sư TP Hà Nội xin tư vấn như sau:

1. Quy định về đảm bảo an toàn trong thi công xây dựng nhà, công trình?

Căn cứ Điều 115 Luật Xây dựng 2014, được sửa đổi bởi khoản 43 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020 quy định về an toàn trong thi công xây dựng công trình như sau:

An toàn trong thi công xây dựng công trình

1. Nhà thầu thi công xây dựng có trách nhiệm bảo đảm an toàn cho con người, công trình xây dựng, tài sản, thiết bị, phương tiện trong quá trình thi công xây dựng công trình, phòng, chống cháy, nổ và bảo vệ môi trường.

2. Chủ đầu tư phải tổ chức giám sát việc thực hiện các quy định về an toàn của nhà thầu thi công xây dựng; tạm dừng hoặc đình chỉ thi công khi phát hiện dấu hiệu vi phạm quy định về an toàn, có sự cố gây mất an toàn công trình; phối hợp với các nhà thầu xử lý, khắc phục khi xảy ra sự cố hoặc tai nạn lao động; thông báo kịp thời với cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi xảy ra sự cố công trình, tai nạn lao động gây chết người.

3. Nhà thầu thi công xây dựng có trách nhiệm xác định vùng nguy hiểm trong thi công xây dựng công trình; tổ chức lập, trình chủ đầu tư chấp thuận biện pháp bảo đảm an toàn cho con người, công trình xây dựng, tài sản, thiết bị, phương tiện trong vùng nguy hiểm trong thi công xây dựng công trình; rà soát biện pháp bảo đảm an toàn định kỳ, đột xuất để điều chỉnh cho phù hợp với thực tế thi công trên công trường.

4. Trường hợp vùng nguy hiểm trong thi công xây dựng công trình có ảnh hưởng lớn đến an toàn cộng đồng, chủ đầu tư có trách nhiệm báo cáo cơ quan chuyên môn về xây dựng biện pháp bảo đảm an toàn đã được chấp thuận để kiểm tra trong quá trình thi công xây dựng.

5. Máy, thiết bị, vật tư phục vụ thi công xây dựng có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn phải được kiểm định trước khi đưa vào sử dụng.

Theo đó, để đảm bảo an toàn trong thi công xây dựng nhà, công trình thì người thầu thi công công trình, chủ đầu tư, cơ quan chuyên môn về xây dựng cần phải có các trách nhiệm được quy định tại Điều 115 nêu trên.

Bên cạnh đó, máy thiết bị, vật tư phục vụ thi công xây dựng có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn phải được kiểm định trước khi đưa vào sử dụng.

2. Hàng xóm xây dựng nhà làm sụt lún nhà kế bên sẽ bị xử lý như thế nào?

Căn cứ điểm a khoản 5 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định về vi phạm quy định về trật tự xây dựng như sau:

Vi phạm quy định về trật tự xây dựng

...

5. Xử phạt đối với hành vi tổ chức thi công xây dựng công trình vi phạm quy định về quản lý chất lượng công trình xây dựng gây lún, nứt hoặc hư hỏng công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình lân cận hoặc gây sụp đổ hoặc có nguy cơ gây sụp đổ công trình lân cận nhưng không gây thiệt hại về sức khỏe, tính mạng của người khác như sau:

a) Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ;

...

Theo đó, đối với hành vi tổ chức thi công xây dựng nhà ở vi phạm quy định về quản lý chất lượng công trình xây dựng gây lún, nứt hoặc hư hỏng công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình lân cận hoặc gây sụp đổ hoặc có nguy cơ gây sụp đổ công trình lân cận nhưng không gây thiệt hại về sức khỏe, tính mạng của người khác thì sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền là từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng.

Đây là mức phạt tiền đối với tổ chức vi phạm, mức phạt tiền đối với cá nhân vi phạm sẽ bằng 1/2 mức phạt tiền đối với tổ chức (quy định tại điểm c khoản 3 Điều 4 Nghị định 16/2022/NĐ-CP).

Như vậy, trong trường hợp người hàng xóm của bạn xây dựng nhà những không đảm bảo các điều kiện về an toàn khi xây dựng nhà dẫn đến làm sụt lún nhà bạn thì người hàng xóm này sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền là từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.

3. Mức bồi thường thiệt hại do xây dựng nhà làm sụt lún nhà hàng xóm được quy định như thế nào?

Căn cứ Điều 605 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác gây ra như sau:

Bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác gây ra

Chủ sở hữu, người chiếm hữu, người được giao quản lý, sử dụng nhà cửa, công trình xây dựng khác phải bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác đó gây thiệt hại cho người khác.

Khi người thi công có lỗi trong việc để nhà cửa, công trình xây dựng khác gây thiệt hại thì phải liên đới bồi thường.

Như vậy, việc người hàng xóm xây dựng nhà dẫn đến làm sụt lún nhà bạn thì người này phải bồi thường thiệt hại. Mức bồi thường thiệt hại sẽ do các bên thỏa thuận, căn cứ vào thiệt hại mà bạn phải gánh chịu.

Nếu hai bên không thể thống nhất về mức bồi thường thiệt hại thì bạn có thể khởi kiện tại Tòa án để yêu cầu người hàng xóm này bồi thường thiệt hại.