Người đi vay chật vật vì lãi suất chưa ngừng tăng và giá bất động sản vẫn không có dấu hiệu tích cực

Theo chia sẻ từ chị Lưu Khánh Nguyên, chủ một chuỗi nhà hàng tại TP.HCM, để vay vốn tu sửa cho nhà hàng chuẩn bị vào mùa cưới, chị đã thế chấp một ngôi nhà. Căn hộ này thường có thể đảm bảo được khoản vay 2-2,5 tỷ, tuy nhiên, năm nay hạn mức 1,5 tỷ đồng là mức tối đa. Theo giải thích của phía ngân hàng, định giá bất động sản bị ảnh hưởng và phải hạ hạn mức cho vay vì thị trường địa ốc chững lại. Lần này, lãi suất cũng cao hơn so với các khoản chị đã vay giai đoạn đầu năm, ngoài ra còn phải mua kèm bảo hiểm.

Theo anh Trần Chí Vinh đang kinh doanh tại quận 2, TP.HCM, anh rất ngạc nhiên khi bất động sản định dùng thế chấp khoản vay ngân hàng lại có định giá thấp hơn 505 so với mức giá thực tế đã mua và hạn mức tín dụng được cấp ít hơn so với nhu cầu.

Anh Vinh cho biết: “Hạn mức mình được vay không xứng với giá trị ngôi nhà và khoản vay đó cũng không đủ đáp ứng nhu cầu. Ngoài ra, hòa vốn cũng rất khó nếu tính tổng những chi phí gồm lãi vay, phí bảo hiểm, thẩm định… và so sánh với lợi nhuận có thể thu được từ đầu tư khoản tiền này”.

Từ lâu, việc cần có tài sản thế chấp là một rào cản lớn đối với khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp. Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã công bố các kết quả điều tra Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2021 (PCI 2021) cho thấy có tới 81% doanh nghiệp được khảo sát hồi đầu năm cho biết họ không thể vay vốn nếu không có tài sản thế chấp và đây là trở ngại lớn nhất khi tiếp cận tín dụng. Những khó khăn khác là thủ tục vay vốn phức tạp hay ngân hàng thương mại đưa ra những điều kiện tiếp cận tín dụng bất lợi.

Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, ông Nguyễn Quốc Hùng cho biết: “Hiện nay, có tới 70% tài sản đảm bảo ở các ngân hàng là bất động sản. Bản thân các ngân hàng sẽ chịu rủi ro lớn khi thị trường biến động nếu cho vay ồ ạt trong bối cảnh giá bất động sản bị đẩy quá cao".

Thực tế cho thấy, một lãnh đạo ngân hàng thương mại nói rằng các bất động sản thế chấp sẽ được định giá thấp hơn 20-30% so với thị trường nhằm đảm bảo an toàn hoạt động. Điều này càng gây khó khăn cho người vay vốn khi giá bất động sản chưa hồi phục tích cực trở lại.

Mặt khác, báo cáo Hiệp hội môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho thấy giá bất động sản quý 3 năm nay đã chững lại, có nhiều ưu đãi, chiết khấu. Gần như hiện tượng sốt đất và bong bóng không còn, đầu cơ đất nền dường như bị triệt tiêu. 

Ông Nguyễn Chí Thanh tổng thư ký VARS dự báo về giá thị trường bất động sản sắp tới rằng: “Việc quyết định giá sắp tới sẽ không do chủ đầu tư hay môi giới, mà là người có nhu cầu nhà ở thật. Xu hướng tất yếu trong giai đoạn tới là chủ đầu tư phải chỉnh giá sao cho phù hợp với khả năng chi trả của người dân”.

Trong thời gian tới, việc vay vốn dùng tài sản thế chấp của người dân và doanh nghiệp tại ngân hàng càng khó khăn hơn khi lãi suất chưa có dấu hiệu ngừng tăng cùng khả năng giá bất động sản vẫn giảm.