Ngân hàng đẩy mạnh bơm vốn phục hồi doanh nghiệp

Nhóm doanh nghiệp thu hút tín dụng lớn

Phần lớn trong năm 2023, tín dụng tăng trưởng yếu hơn đáng kể so với cùng kỳ khi mà nền kinh tế còn đang gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến nhu cầu vay vốn của người dân lẫn doanh nghiệp. Bước đến quý cuối cùng năm 2023, tăng trưởng tín dụng đã ghi nhận được sự đột phá mạnh mẽ.

Mặc dù vậy thì tăng trưởng tín dụng cũng có sự phân bổ không đồng đều, tập trung vào một nhóm khách hàng tổ chức kinh tế. WiGroup đánh giá, nhóm ngân hàng ghi nhận được tốc độ tăng trưởng tín dụng cao nhất là nhóm ngân hàng chuyên cho vay doanh nghiệp trong đó bao gồm MB, HDBank, MSB, Techcombank, OCB, LPBank, SeABank, SHB.

Và trong bối cảnh sức cầu thị trường yếu, việc đẩy mạnh giải ngân cho các doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực bất động sản là động lực chính cho tăng trưởng tín dụng.

Nhóm chuyên gia cho vay gồm VPBank, TPBank, ACB, VIB, Sacombank sau khi có tốc độ tăng trưởng chậm trong những quý đầu năm thì đã tiến hành tăng tốc giải ngân trong quý III, IV. Trong khi đó thì các ngân hàng quốc doanh gồm BIDV, VietinBank, Vietcombank với chiến lược cho vay thận trọng chỉ tăng nhanh tín dụng trong quý IV.

Ghi nhận, trong phần thuyết minh báo cáo tài chính, một số ngân hàng cũng công bố chi tiết về dư nợ cho vay theo đối tượng khách hàng. Theo như dữ liệu tổng hợp từ 16/28 ngân hàng có phần thuyết minh trên cho thấy, dư nợ cho vay tổ chức kinh tế đã tăng 31%, trong khi đó dư nợ cho vay cá nhân chỉ tăng 8%. Và tổng dư nợ cho vay của ngân hàng này đã tăng 19,7% trong năm 2023.

Và trong 16 ngân hàng trên (không bao gồm 2 ông lớn là BIDV và VietinBank, đại diện cho khoảng 48% dư nợ cho vay khách hàng của 28 nhà băng đã công bố báo cáo tài chính.

Cũng trong danh sách 16 ngân hàng trên chỉ có duy nhất BVBank (Bản Việt) ghi nhận dư nợ cho vay tổ chức kinh tế vào thời điểm cuối năm 2023 giảm so với cuối năm 2022. 15 ngân hàng còn lại đều ghi nhận được mức tăng trưởng từ 5% trở lên.

Đặc biệt, các nhà băng chuyên về khách hàng bán lẻ đều ghi nhận được mức tăng trưởng cho vay tổ chức rất cao. Cao nhất đó là VIB với mức tăng 72%; VPBank là 47% còn TPBank là 45%. Điều này cũng cho thấy một sự dịch chuyển cơ cấu cho vay nhằm mục đích thích nghi với tình hình nhu cầu tín dụng cá nhân yếu như hiện nay.

Song song với đó, nhóm các ngân hàng chuyên cho vay doanh nghiệp như là MB, Techcombank, HDBank, SeaBank, MSB... vẫn đang duy trì được phong độ. Trong đó thì Techcombank và HDBank cũng đạt được mức tăng trưởng dư nợ cho vay là 53%.

Trong khi đó có 5-16 ngân hàng báo có dư nợ cho vay cá nhân giảm, sâu nhất đó là Kienlongbank (giảm 35%), VietABank (giảm 22%). Và mức tăng cao nhất cũng chỉ 29% ở ngân hàng BVBank.

Vay cá nhân giảm

Ghi nhận, trong báo cáo chiến lược năm 2023, Chứng khoán SSI đã đưa ra dự báo dư địa tăng trưởng có thể dễ đến từ khối doanh nghiệp như là ngành xây dựng cơ sở hạ tầng; doanh nghiệp sản xuất và FDI cùng các ngành nghề được ưu tiên như nông nghiệp, công nghệ cao, xuất khẩu, SME, công nghiệp bổ trợ.

Trong khi đó thì dư nợ cho vay mua nhà khó hồi phục mạnh trong năm 2023 bởi giá nhà không giảm, trong khi thu nhập cùng với tâm lý người mua nhà bị ảnh hưởng; số lượng căn chung cư mới không nhiều, tài sản của người dân vẫn bị mắc kẹt. Việc cho vay mua nhà chiếm một tỷ trọng lớn trong cho vay cá nhân.

Như thế, tính đến cuối năm 2023, tăng trưởng tín dụng của Techcombank chủ yếu là tăng cho vay đối với khách hàng tổ chức (tăng từ mức 193.716 tỷ đồng lên 297.161 tỷ đồng). Song song với đó, tỷ trọng cho vay khách hàng tổ chức tăng từ mức 47,11% cuối 2022 lên con số 59,22% vào cuối 2023.

Cũng trong cuộc gặp gỡ nhà đầu tư vào cuối quý III, Tổng Giám đốc Techcombank - ông Jens Lottner tiết lộ, ngân hàng muốn tăng tỷ trọng cho vay khách hàng cá nhân, tuy nhiên thì bối cảnh thị trường hiện nay là không phù hợp.

Giám đốc tài chính Techcombank, ông Alexandre Macaire cũng cho biết: “Phần lớn tăng trưởng tín dụng ở trong cả năm 2023 được thúc đẩy bởi khách hàng doanh nghiệp lớn. Mặc dù vậy thì chúng tôi cũng đã thấy được sự hồi phục ở nhóm khách hàng khác trong danh mục cho vay”.

Vị này cũng cho biết thêm, trong năm 2024, dù đặt mục tiêu đa dạng hóa danh mục tín dụng thì Techcombank vẫn sẽ không từ bỏ việc tạm thời tăng trưởng dựa vào lĩnh vực bất động sản thương mại (ReCOM) nếu như thấy cơ hội lợi nhuận cao ở doanh nghiệp rủi ro thấp. Mặc dù vậy thì định hướng trong trung hạn vẫn không đổi.

Trong Hội nghị trực tuyến đẩy mạnh tín dụng ngân hàng trong năm 2024 tổ chức vào sáng 20/2, Tổng Giám đốc VPBank - ông Nguyễn Đức Vinh cho biết, ngân hàng có tỷ trọng cho vay cá nhân cao trong hệ thống, cho biết trong tình hình khó khăn như hiện nay, ngân hàng đang không dám cho vay cá nhân hay là hộ kinh doanh.

Ông Nguyễn Đức Vinh nhấn mạnh, nhìn vào các hộ kinh doanh có thể thấy đều kiệt quệ. Đi ra đường, cửa hàng đóng rất nhiều. Ngày xưa họ từng là khách hàng của ngân hàng tuy nhiên giờ cũng chẳng có tiền và cũng chẳng ai dám cho vay nữa, cho vay rồi đâu có trả.

Ngoài ra, các hành lang pháp lý về thu hồi nợ cũng chưa được luật hóa cho nên các ngân hàng cũng gặp nhiều khó khăn trong việc thu hồi nợ, khiến cho việc xử lý nợ xấu của hệ thống bị tắc nghẽn.

Dù vậy thì khi nhìn vào kết quả kinh doanh của VPBank có thể thấy được rằng dư nợ khách hàng cá ngân của ngân hàng mẹ trong năm 2023 vẫn tăng hơn 25% so với cuối năm 2022 với động lực sản phẩm cho vay kinh doanh, thẻ tín dụng./.