VinFast hiện thực hóa giấc mơ doanh nghiệp Việt chinh phục quốc tế khi IPO tại Mỹ

Theo VTC, ngày 15/8, cổ phiếu phổ thông và chứng quyền hãng xe điện VinFast dự kiến sẽ bắt đầu giao dịch ở trên sàn chứng khoán Nasdaq Stock Market LLC (“Nasdaq”) dưới những mã niêm yết mới lần lượt đó là “VFS” và “VFSWW”.

Đối với sự kiện này thì VinFast sẽ được xem là doanh nghiệp Việt Nam đầu tiên niêm yết trực tiếp trên sàn quốc tế. Nasdaq là sàn giao dịch tập trung cổ phiếu công nghệ hàng đầu của Mỹ cũng như thế giới. 

Thời điểm trước đó, Vingroup cũng từng niêm yết trái phiếu ở Singapore tuy nhiên thành công đưa VinFast niêm yết ở trên sàn chứng khoán Mỹ sẽ có thể làm gia tăng vị thế của doanh nghiệp nhiều hơn trong mắt các nhà đầu tư quốc tế. 

Để thực hiện hóa giấc mơ niêm yết quốc tế mất thời gian hơn 1 năm

Câu mở đầu trong báo cáo thường niên năm 2022 của Vingroup đồng thời là khẳng định của ông Phạm Nhật Vượng về tham vọng đưa thương hiệu Việt Nam lên tầm quốc tế đó là: “Vingroup đã chính thức bước vào cuộc chơi toàn cầu với quyết tâm chinh phục thế giới”. Có thể thấy, sau sự kiện niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ vào ngày 15/8 sẽ đánh dấu một bước tiến lớn ở trên con đường thực hiện hóa giấc mơ thời điểm tưởng chừng như không thể của Chủ tịch Vingroup.

Và quá trình niêm yết của VinFast được nhen nhóm từ đầu năm 2022. Theo đó thì tháng 1/2022, Tập đoàn Vingroup (HoSE: VIC) nói rằng, đang triển khai kế hoạch niêm yết cổ phiếu Công ty sản xuất ô tô VinFast ở trên sàn chứng khoán Mỹ. VinFast cũng sẽ làm việc với những nhà tư vấn là các ngân hàng đầu tư hàng đầu thế giới để niêm yết vào nửa sau năm 2022. 

Để có thể thực hiện hành trình lớn này thì Vingroup cũng đã tích cực tái cấu trúc. Đến tháng 12/2021, HĐQT Vingroup đã tiến hành phê duyệt việc chuyển nhượng toàn bộ 51,52% vốn góp ở Công ty TNHH Sản xuất và Kinh doanh VinFast (VinFast Việt Nam) cho VinFast Trading and Investment Pte.Ltd. - đây là một công ty con của Tập đoàn Vingroup có trụ sở chính đặt tại Singapore (VinFast Singapore). 

Và sau khi hoàn thành quá trình tái cấu trúc thì Vingroup cùng với các cổ đông hiện hữu của VinFast Việt Nam cũng trực tiếp sở hữu 100% vốn của VinFast Singapore, theo đó gián tiếp sở hữu 99,9% của VinFast Việt Nam. 

Bà Lê Thị Thu Thủy - Phó Chủ tịch Vingroup nói rằng, lý do chuyển nhượng toàn bộ vốn góp từ VinFast Việt Nam sang VinFast Singapore là việc niêm yết các công ty Việt Nam ở thị trường nước ngoài, nhất là ở Mỹ, chưa thực hiện được bởi vì thiếu đi sự liên thông về mặt pháp lý cùng các cơ chế phối hợp liên quan. Chính vì thế mà VinFast bắt buộc phải thực hiện việc niêm yết qua VinFast Singapore vì đây là đất nước đã có sự liên thông với Mỹ ở trong lĩnh vực này. 

Cũng theo bà Thủy, việc niêm yết thành công ở Mỹ sẽ mở ra cơ hội cho VinFast tiếp cận với những nguồn vốn quốc tế, thu hút đầu tư công nghệ cùng với kỹ thuật, song song với đó là góp phần thực hiện hóa chiến lược đưa VinFast trở thành thương hiệu toàn cầu. Việc này cũng sẽ giúp cho VinFast dễ dàng hơn khi tiếp thị và đưa những sản phẩm vào thị trường Mỹ. 

Chia sẻ với Bloomberg vào hồi tháng 11/2021, Phó Chủ tịch Vingroup cho biết, VinFast dự kiến có giá trị từ 25 tỷ USD đến 60 tỷ USD sau quá trình IPO. Cũng theo bà Thủy, công ty vẫn chưa quyết định sẽ niêm yết ở Mỹ thông qua việc sáp nhập với một công ty mua lại có mục đích đặc biệt (SPAC) hay là chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). 

Và đến ngày 7/12/2022, hãng xe hơi VinFast cũng đã chính thức công bố nộp hồ sơ niêm yết đăng ký phát hành lần đầu ra công chúng (IPO) lên Ủy ban Giao dịch Chứng khoán Mỹ (SEC). Cũng sau hoạt động IPO thì VinFast dự kiến sẽ niêm yết cổ phiếu phổ thông ở trên sàn Nasdaq Global Select Market với mã VFS. 

Đến ngày 12/5/2023, VinFast cùng với Black Spade Acquisition Co (Black Spade) đã công bố thỏa thuận tiến hành sáp nhập doanh nghiệp. Sau giao dịch thì VinFast có mức định giá hơn 23 tỷ USD đồng thời cũng tiếp tục kế hoạch niêm yết ở trên sàn chứng khoán Mỹ. 

Ngày 10/8/2023, các cổ đông của Black Spade Acquisition Co cũng đã thông qua kế hoạch hợp nhất kinh doanh ở Đại hội Cổ đông Đặc biệt (“EGM”). Và kết quả bổ phiếu chính thức được bổ sung trong Báo cáo theo Mẫu 8-K, do Black Spade nộp cho SEC.

Và giao dịch hợp nhất dự kiến sẽ hoàn tất vào ngày 14/8. Sau quá trình giao dịch thì VinFast sẽ hoạt động như một công ty hợp nhất. Cổ phiếu phổ thông cùng với chứng quyền hãng xe điện ở Việt Nam cũng dự kiến sẽ bắt đầu giao dịch trên sàn chứng khoán Nasdaq Stock Market LLC (“Nasdaq”) vào ngày 15/8 dưới mã niêm yết lần lượt là “VFS” và “VFSWW”.

Giấc mơ lớn không còn của riêng ai

Chuyên gia đầu tư chứng khoán Phan Dũng Khánh cho biết, nếu như VinFast thực hiện IPO thành công và niêm yết ở trên sàn Nasdaq thì đây chính là thông tin tác động mạnh, tích cực đối với tất cả các nhóm cổ phiếu của những doanh nghiệp đang niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam thuộc Vingroup đồng thời cũng là thông tin đáng chú ý nhất ở trên thị trường chứng khoán Việt.

Bên cạnh VinFast cũng có nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã và đang tìm đường niêm yết ở trên sàn chứng khoán lớn nhất thế giới. Bởi vì đây chính là giấc mơ lớn được nhiều doanh nghiệp hướng đến và tìm cách hiện thực hóa. 

Đến tháng 9/2009, một doanh nghiệp Việt Nam chính là Công ty xây dựng Cavico thông báo lên niêm yết ở Nasdaq tuy nhiên đi theo hình thức SPAC mà không phải là theo cách thực hiện IPO truyền thống. 

Có thể thấy, xu hướng SPAC - chính là hình thức các công ty mua lại có mục đích đặc biệt hay sáp nhập ngược với mục tiêu là đưa công ty tư nhân này lên sàn chứng khoán trong khoảng thời gian nhanh nhất và rút ngắn hơn nhiều quy trình niêm yết theo hình thức IPO truyền thống. 

Mặc dù vậy thì đến năm 2021, sàn Nasdaq đã thông báo quyết định hủy niêm yết cổ phiếu Cavico bởi vì chậm nộp báo cáo tài chính năm 2010. 

Đến năm 2022, Thaiholdings (HNX: THD) cũng thông báo muốn IPO công ty mới thành lập là Thaispace ở thị trường chứng khoán Mỹ. Thaispace có vốn điều lệ ghi nhận dự kiến là 26.688 tỷ đồng. Thaispace cũng được thành lập với mục tiêu là phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ vũ trụ. Vào giai đoạn 2026 - 2030, Thaispace đặt kỳ vọng sẽ có chuyến bay đầu tiên vào vũ trụ ở Phú Quốc, nếu như được các cơ quan quản lý cấp phép. 

Cũng theo đó, Tiki - là sàn thương mại điện tử Việt Nam cũng đã có kế hoạch niêm yết ở Mỹ. Ông Trần Ngọc Thái Sơn - là nhà sáng lập và CEO Tiki nói rằng, đơn vị ban đầu dự định niêm yết ở Mỹ vào năm 2023, tuy nhiên có thể sẽ thực hiện sớm hơn. Công ty cũng có thể IPO thông qua hình thức SPAC. 

Hay như VNG - đây là công ty trò chơi trực tuyến Việt Nam từng được đầu tư bởi quỹ tài sản Singapore GIC cũng đang cân nhắc việc niêm yết cổ phiếu ở Mỹ thông qua việc sáp nhập với một SPAC. Thương vụ này có thể định giá VNG ở mức 2 - 3 tỷ USD. Bloomberg cho biết, doanh nghiệp này đã có kế hoạch niêm yết ở trên sàn Nasdaq từ năm 2017.

Công ty bất động sản Big Invest Group cũng mong muốn IPO tại New York để có thể thu về 200 tỷ USD. Công ty này được thành lập vào cuối năm 2017, vốn điều lệ ban đầu là 10 tỷ đồng. Xuất phát điểm chính là đơn vị chuyên mua bán vật liệu xây dựng, máy móc thiết bị công trình. Hiện tại thì Big Invest Group có vốn điều lệ là 50 tỷ đồng, ngành nghề chính là chuyển thành tư vấn, môi giới bất động sản. 

Việc niêm yết thành công ở nước ngoài, đặc biệt là ở Mỹ chính là cơ hội tiếp cận với nguồn vốn cũng như tăng giá trị của công ty ở trên thị trường toàn cầu. Mặc dù vậy thì giấc mộng này chưa phải doanh nghiệp Việt Nam nào cũng đạt được bởi không phải công ty nào cũng đáp ứng được các điều kiện niêm yết/giao dịch cũng như hoạt động ở trong các ngành/lĩnh vực được các nhà đầu tư trên thế giới quan tâm. 

Mỹ cũng sở hữu hai sàn giao dịch điện tử lớn nhất đó là NYSE và Nasdaq. Những doanh nghiệp nước ngoài nếu như muốn niêm yết hai sàn này cần phải đáp ứng một trong 4 bộ tiêu chuẩn tài chính khắt khe về doanh thu, lợi nhuận, dòng tiền, vốn hóa cùng với đó là các khoản khác về thanh khoản cổ phiếu.