Chuyên gia: Thị trường IPO Đông Nam Á sẽ “khởi sắc” trong năm 2024 sau thời gian nguồn vốn bị sụt giảm mạnh

KrASIA cho biết, tổng số vốn huy động thông qua việc IPO ở khu vực Đông Nam Á đã giảm hơn 60% trong thời gian nửa cuối năm 2023 so với cùng kỳ năm trước. Có nhiều công ty e ngại niêm yết ở thời điểm này bởi một số yếu tố ngoại cảnh như cuộc bầu cử trong nước hay như nền kinh tế chưa có dấu hiệu ổn định của Trung Quốc.

Theo dữ liệu IPO ở Đông Nam Á được Nikkei Asia hợp tác với công ty nghiên cứu Dealogic đến từ Hoa Kỳ phân tích cho thấy, có tổng cộng 1,6 tỷ USD được huy động trong thời gian nửa cuối năm 2023, so với thời điểm tương ứng năm 2022 giảm 63%. Số lượng IPO ghi nhận giảm 21%, đạt mức 71 công ty lên sàn.

Quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất là Thái Lan, Indonesia

Ghi nhận, Thái Lan có mức giảm lớn nhất khu vực, tổng vốn thông qua việc IPO giảm mạnh 75% xuống chỉ còn 773 triệu USD. Ông Natthapol, nhà phân tích tại Yuanta Securities Thái Lan nhận định rằng: “Không có cái tên lớn nào gia nhập thị trường, đặc biệt là trong thời gian nửa cuối năm. Đó chính là kết quả của động thái trì hoãn thành lập thế hệ lãnh đạo mới sau cuộc tổng tuyển cử vào hồi tháng 5/2023, khiến cho các nhà đầu tư mất niềm tin. Số lượng IPO sẽ phụ thuộc lớn vào tình hình kinh tế, nếu như nền kinh tế có khởi sắc thì sẽ có nhiều đợt IPO trong năm 2024”.

Và Thái Lan không phải là quốc gia duy nhất ở trong khu vực bị ảnh hưởng bởi tình hình chính trị ở trong nước.

Ghi nhận, tâm trạng chờ đợi mòn mỏi cũng đã bao trùm toàn bộ doanh nghiệp Indonesia trước cuộc bầu cử Tổng thống quốc gia vào hồi tháng 2 năm nay, với số lượng đợt IPO từ tháng 7/2023 cho đến tháng 12/2023 giảm từ 42 xuống còn 31. Hay thậm chí, Sở giao dịch Chứng khoán Indonesia (IDX) cũng dự kiến chỉ có hơn 60 công ty sẽ tiến hành IPO vào năm 2024, so với con số 79 công ty trong cả năm 2023 có phần giảm nhiều. Và viễn cảnh cũng hoàn toàn có thể xảy ra khi mà các nhà đầu tư sẵn sàng đứng ngoài cuộc cho đến khi hiểu rõ hơn về chính sách kinh tế của chính quyền mới.

Khu vực bị ảnh hưởng lớn từ suy thoái ở Trung Quốc

Có thể thấy, tình hình suy thoái ở Trung Quốc cũng tạo ra bóng đen kéo dài. Và nền kinh tế lớn thứ hai thế giới có tầm ảnh hưởng lớn đến thị trường Đông Nam Á, đặc biệt là đối với hoạt động xuất nhập khẩu ở trong khu vực.

Và Siam Cement Group (SCG) - đây là tập đoàn vật liệu xây dựng hàng đầu ở Thái Lan đang trì hoãn việc IPO cho công ty con chuyên về hóa chất. Dự kiến, đợt chào bán ra công chúng này sẽ huy động được 38,5 tỷ THB (1,08 tỷ USD) và trở thành một trong những đợt niêm yết lớn nhất từ trước đến hiện tại của đất nước, lúc đầu được lên kế hoạch vào năm 2022 tuy nhiên đã liên tục trì hoãn trước những khó khăn của kinh tế toàn cầu. Giám đốc Điều hành Thammasak Sethaudom cho biết, cần thêm thời gian để có thể cân nhắc quyết định bởi vì nếu như IPO thời điểm này sẽ không mang lại lợi nhuận với bối cảnh phức tạp như hiện tại.

Thị trường IPO vẫn có những điểm sáng

Có một điểm sáng đó chính là nhiều công ty ở trong lĩnh vực năng lượng tái tạo vẫn đang tiếp tục tiến hành IPO trong thời gian nửa cuối năm 2023 với hy vọng tăng trưởng ở trong bối cảnh một số quốc gia Đông Nam Á thực hiện được hướng đi mang tính bước ngoặt như áp dụng mục tiêu khử carbon. Và các doanh nghiệp tiêu dùng cũng đang sẵn sàng huy động vốn ở trong bối cảnh chi tiêu tư nhân tăng cao.

Còn Công ty phát triển năng lượng tái tạo Barito Renewables đến từ Indonesia cũng đã có màn IPO ấn tượng nhất ở trong giai đoạn này. Dưới sự bảo trợ của Barito Pacific thì tập đoàn kinh doanh tên tuổi của Indonesia đã huy động được khoảng 200 triệu USD bằng cách bán 3% số cổ phiếu đang được lưu hành.

Hiện tại, Barito Renewables đang vận hành ba nhà máy điện địa nhiệt với tổng công suất là 890.000 kilowatt ở trên đảo Java. Và công ty cũng đưa ra quyết định mua lại một trang trại gió ở trên đảo Sulawesi. Với mức công suất là 75.000 kilowatt thì trang trại đã trở thành một trong những nhà máy điện gió lớn nhất tại Indonesia.

Song song với đó, Barito Renewables cũng đã thu hút được sự chú ý bởi vì giá cổ phiếu đang tăng mạnh ở trong bối cảnh nhiều nhà đầu tư đặt kỳ vọng về tiềm năng tăng trưởng của công ty. Và vốn hóa thị trường của Barito Renewables ghi nhận đạt 130.000 tỷ IDR (8,23 tỷ USD) vào ngày niêm yết tuy nhiên đã tăng gấp 5 lần lên con số 672 nghìn tỷ IDR (42,5 tỷ USD), tính đến thời điểm ngày 29/1.

Nusantara Sejahtera Raya - đây là tổ chức điều hành hệ thống rạp chiếu phim hàng đầu ở Indonesia đã tiến hành huy động được số vốn lớn thứ hai ở trong thời gian qua. Hiện tại thì công ty Nusantara Sejahtera Raya đang quản lý hơn 200 rạp chiếu phim trên toàn quốc. Doanh nghiệp này cũng đặt mục tiêu sẽ sử dụng vốn huy động từ IPO để có thể tăng số lượng rạp chiếu cán mốc 2000 rạp trong thời gian 2 năm sắp tới.

Còn Thái Lan là quốc gia ghi nhận gây quỹ mạnh mẽ nhất với tổng 6 công ty nằm trong danh sách TOP 10 thu hút các nhà đầu tư.

SCG Decor - đây chính là công ty con đến từ SGC chuyên sản xuất gạch và nội thất phòng tắm đã tiến hành huy động được 145 triệu USD thông qua việc IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng). Điều này đã đánh dấu đợt IPO lớn nhất trong số những công ty Thái Lan lên sàn vào thời điểm 6 tháng cuối năm 2023. Bởi vì dân số Thái Lan đang có dấu hiệu già hóa và dự kiến sẽ không có sự tăng mạnh nên SCG Decor đã lên kế hoạch sử dụng nguồn vốn để có thể mở rộng sang một số thị trường lân cận như là Việt Nam và Indonesia.

Cũng ở thị trường Thái Lan, có một số công ty liên quan đến lĩnh vực hàng không đã tiến hành đẩy mạnh việc IPO. Những cái tên đáng chú ý trong đó bao gồm Asia Network International - đây là đại lý bán hàng tổng hợp cho các hãng hàng không. Trong khi đó, Samart Corp. - là tập đoàn công nghệ thông tin và truyền thông đã tiến hành việc niêm yết công ty con Samart Aviation Solutions (doanh nghiepeju chuyên cung cấp công nghệ hàng không ở thị trường Campuchia).

Còn đối với Malaysia - đây là quốc gia đứng thứ ba về cả giá trị cũng như số lượng cùng với 14 công ty khác chào sân trong thời điểm 6 tháng cuối năm 2023. Ông Wong Kar Choon - là đối tác kiểm toán tại Deloitte Malaysia nói rằng: “Một làn sóng IPO đáng chú ý được dự kiến sẽ diễn ra trong năm 2024. Điều này được thúc đẩy bởi nhu cầu bán lẻ cũng như tái cơ cấu tổ chức một cách lành mạnh, đặc biệt là đối với ngành tiêu dùng, công nghệ hoặc lĩnh vực có liên quan đến công nghệ”.

Có một số chuyên gia đưa ra dự báo rằng, không gian IPO cũng sẽ được cải thiện vào năm 2024 khi mà đợt tăng lãi suất toàn cầu diễn ra. PwC cũng nhấn mạnh ở trong báo cáo đầu năm nay rằng thị trường IPO ở Đông Nam Á sẽ có sự tăng trưởng và hồi phục trong năm 2024 trong trường hợp nếu kinh tế vĩ mô tổng thể có sự ổn định, đặc biệt là môi trường lãi suất./.