Tương lai IPO của nhiều startup công nghệ Ấn Độ phụ thuộc lớn vào các nhà đầu tư nước ngoài

Theo Nhịp cầu Đầu tư, Nikkei Asia cho biết, tương lai IPO của nhiều startup công nghệ Ấn Độ phụ thuộc rất lớn vào các nhà đầu tư nước ngoài, khi mà các quỹ trong nước vẫn còn thận trọng trước việc rót vốn cho những dự án mạo hiểm non trẻ thua lỗ. 

Và trong thời gian nửa đầu năm, các nhà đầu tư nước ngoài đã tăng gần gấp 3 lần thị phần đang nắm giữ ở 3 startup công nghệ của Ấn Độ, lên con số 33,3% của ứng dụng giao đồ ăn Zomato và 22,7% của công ty logistics Delhivery, 16,8% của nhà cung cấp dịch vụ tài chính Paytm. Bên cạnh đó, thị phần của hộ ở trong công ty khởi nghiệp bảo hiểm Policybazaar ghi nhận đã tăng gấp đôi lên gần 30%. Và đối với công ty phong cách sống Nykaa, con số này đã tăng gấp rưỡi lên 10%.

Để có thể so sánh thì các tổ chức ở trong nước vào tháng 6 đã sở hữu 9,9% Zomato, 14,6% Delhivery và 3,5% Paytm, 15,4% Policybazaar, 11,6% Nykaa.

Các nhà phân tích cho biết, số liệu trên cho thấy việc các nhà đầu tư nước ngoài đã phần nào quen với những công ty được định giá cao tuy nhiên thua lỗ, đáng chú ý là ở Mỹ, đồng thời chỉ là sự dè dặt của các nhà đầu tư trong nước đối với những dự án đầu tư mạo hiểm tương tự. 

Giám đốc Chiến lược vốn cổ phần tại công ty tư vấn WealthMills Securities - ông Kranthi Bathini cho biết: “Những nhà đầu tư nước ngoài rất hào hứng với triển vọng đang ngày càng tăng của nền kinh tế Ấn Độ. Họ cũng quen với việc nhìn thấy các doanh nghiệp như thế ở nước ngoài hơn là những nhà đầu tư trong nước”. 
Và một số công ty có giá trị lớn như là nhà bán lẻ đồ chăm sóc trẻ em FirstCry, công ty khởi nghiệp khách sạn Oyo và nhà bán lẻ kính mắt Lenskart, công ty di động Ola cùng với công ty giao đồ ăn Swiggy đã khôi phục kế hoạch IPO. Còn nhà cung cấp dịch vụ tài chính Navi cùng với thương hiệu hàng tiêu dùng Mamaearth cũng đã nhận được sự chấp thuận của cơ quan quản lý để tiến hành thương vụ IPO.

Ghi nhận, những công ty khởi nghiệp này đã lên kế hoạch niêm yết vào năm ngoái trong bối cảnh thị trường chứng khoán dần suy thoái bởi chiến tranh Nga - Ukraine cùng các Ngân hàng Trung ương ở trên thế giới tăng lãi suất mạnh. Và triển vọng của họ cũng đã bị ảnh hưởng bởi sự thờ ơ nói chung đối với những công ty công nghệ niêm yết thua lỗ. 

Những công ty khởi nghiệp chuẩn bị IPO của Ấn Độ cũng đang hy vọng tận dụng được sự hồi phục của thị trường bởi tốc độ tăng trưởng vượt trội so với những đối thủ châu Á như là Việt Nam, Thái Lan và Indonesia, Philippines, trong khi Trung Quốc đang có dấu hiệu rơi vào tình trạng suy thoái.

Song song với đó, dòng vốn nước ngoài sẽ rất quan trọng đối với một số đợt IPO, đặc biệt là những công ty nặng ký như Oyo, Firstcry hay Swiggy, với số vốn điều lệ ở thời điểm lên sàn bắt buộc dao động từ mức 500 triệu đến 1 tỷ USD.

Vào năm 2021, IPO ở Ấn Độ đạt đỉnh điểm khi 63 công ty niêm yết ở trên sàn giao dịch chứng khoán chính, huy động được 1.180 tỷ rupee. Có hơn 59 doanh nghiệp nhỏ được niêm yết ở trên sàn giao dịch dành cho hoạt động với số vốn dưới 250 triệu rupee. Và những đợt IPO của các SME (doanh nghiệp vừa và nhỏ) này cũng đã huy động được 7,46 tỷ rupee.

Còn về số lượng giao dịch, các đợt chào bán công khai năm nay chủ yếu là của SME. Và theo nền tảng dữ liệu Prime Database, từ tháng 1 cho đến tháng 8, có đến 99 đợt IPO trong số này đã tiến hành huy động được 24,52 tỷ rupee. Cũng trong khoảng thời gian đó, 22 công ty niêm yết trên sàn giao dịch chính, huy động được 150,52 tỷ rupee.

Dòng vốn nước ngoài đổ vào Ấn Độ

Có thể thấy, các tổ chức nước ngoài đã tăng cường đầu tư vào Ấn Độ khi mà họ chuyển sang các thị trường mới nổi nhằm tìm kiếm lợi nhuận sinh lợi, sau khi mà các Ngân hàng Trung ương tạm dừng việc tăng lãi suất. Và khoản đầu tư của quỹ nước ngoài vào cổ phiếu Ấn Độ từ tháng 1 cho đến tháng 8 đạt mức 1.350 tỷ rupee. Vào năm trước, những bên này cũng là người bán ròng. 

Prime Database cho biết, các tổ chức nước ngoài trong tháng 6 chiếm 37,85% cổ phiếu tự do bởi thị trường Ấn Độ, trong khi đó các nhà đầu tư trong nước ghi nhận nắm giữ 32,1%. Những nhà quảng bá công ty, nhà đầu tư cổ phần tư nhân và cổ đông bán lẻ, những người khác chiếm phần còn lại. 

Chính sự hồi sinh của IPO là vô cùng quan trọng đối với những công ty khởi nghiệp và đầu tư mạo hiểm của Ấn Độ. Đất nước này đã thu hút được hàng tỷ USD vốn tư nhân trong thập kỷ qua khi mà các quỹ đầu tư mạo hiểm đặt cược vào tầng lớp trung lưu đang phát triển cũng như dân số hiểu biết về internet đang ngày càng tăng. Mặc dù vậy thì việc thiếu những giải pháp sinh lợi đã đặt ra câu hỏi về khả năng tạo ra lợi nhuận của thị trường này. 

Còn công ty tư vấn Bain & Co. cũng tính toán lượng vốn đầu tư mạo hiểm rút ra khỏi Ấn Độ từ năm 2015 đến năm 2020 là 19,3 tỷ USD. Trong năm 2021, đây là một năm bất thường, các quỹ đầu tư mạo hiểm đã bán sổ cổ phiếu trị giá là khoảng 9,5 tỷ USD. Vào năm 2022, lợi nhuận đã giảm xuống dưới 4 tỷ USD với khoảng 47% trong số đó đến từ việc bán cổ phiếu thứ cấp.