TS Cấn Văn Lực: Chậm nhất quý IV/2023, bất động sản sẽ phục hồi

Năm 2023 được dự báo sẽ là một năm tình hình kinh tế có những chuyển biến mới sau đại dịch, tình hình tăng trưởng toàn cầu sẽ trên đà phục hồi. Tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2023 sẽ được dự đoán sẽ có nhiều khả quan hơn. Và thị trường bất động sản vẫn sẽ là một “cánh chim sẻ” đầu đàn, giữ vai trò quan trọng trong việc ổn định kinh tế vĩ mô cũng như kiểm soát lạm phát. Và chắc chắn, đây sẽ là một trong những trọng tâm chính trong cơ chế chính sách phát triển, phục hồi, tăng trưởng kinh tế.

Năm 2023 cũng là một năm nhiều sự kiện đặc biệt, Quốc hội thông qua các đạo luật cơ bản liên quan tới thị trường bất động sản như luật Đất Đai, luật Nhà ở, luật Kinh doanh bất động sản… điều này sẽ giúp tháo gỡ những điểm nghẽn của thị trường, điểm nghẽn pháp lý giúp thị trường có nhiều cơ hội đi về đúng chu kỳ. Tiềm năng của thị trường bất động sản vẫn còn rất lớn, đặc biệt là nhu cầu thực của những người có thu nhập thấp hay trung bình.

Dù vậy, thị trường vẫn gặp khá nhiều khó khăn khi vướng mắc không ít về thủ tục pháp lý, thủ tục hành chính chiếm tới 70% của các dự án bất động sản trong đó có ở nhà trong quá trình chuẩn bị đầu tư, kinh doanh. Bên cạnh đó, những khó khăn trong việc thu hút vốn do lãi suất ngân hàng tăng khiến chi phí vốn cũng từ đó tăng lên. Số lượng trái phiếu doanh nghiệp bất động sản sẽ đáo hạn một khối lượng lớn trong chu kỳ 2023 – 20224 là một ràn cản không nhỏ. Không những thế, vốn tín dụng cũng bị phía cơ quan nhà nước kiểm soát chặt chẽ, gây nên tình trạng khó khăn cho doanh nghiệp.

Tâm lý nhà đầu tư, doanh nghiệp địa ốc sẽ tiếp tục rơi vào trầm lắng, luôn mang tâm lý chờ đợi động thái mới của nhà nước, tình hình kinh tế trong nước, ngoài nước để có thể đưa ra đối sách, chủ động.

Mới đây, tại hội thảo “Bắt mạch thị trường bất động sản Việt Nam và dự báo 2023”, TS Cấn Văn Lực - thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, Kinh tế trưởng BIDV, đã đánh giá, năm 2022 là một năm đầy khó khăn. Nền kinh tế Việt Nam nói riêng và kinh tế châu Á nói chung đã phải hứng chịu 3 cú sốc kinh tế lớn.

Đầu tiên, Trung Quốc – nền kinh tế lớn trên thế giới gần như đóng cửa hoàn toàn với chủ trương không Covid-19 và chỉ mới có quyết định mở cửa vào đầu năm 2023. Việc này ảnh hưởng rất nhiều đến các hoạt động kinh tế toàn cầu. Thứ hai, suy thoái toàn cầu bắt đầu bước vào “chu kì mới”. Thế nhưng việc 2 năm Covid cộng thêm ảnh hưởng của suy thoái kinh tế khiến tổng cầu về du lịch, dệt may hay mua sắm bị giảm đi đáng kể. Thứ ba, thị trường tài chính trở nên khó khăn hơn, rủi ro về lãi suất, dòng tiền cũng gia tăng đáng kể.

Theo TS Cấn Văn Lực, 3 tác nhân – 3 mũi dao kìm kẹp khiến nền kinh tế Việt Nam đã chịu ảnh hưởng không nhỏ, từ đó, thị trường bất động sản cũng không nằm ngoài “cơ chế” này: “Có thể nói, 2022 là năm hoạ vô đơn chí cho lĩnh vực địa ốc”, ông Lực đưa ra kết luận.

Cùng với nhận định của ông Lực, Phó chủ tịch thường trực Hiệp hội bất động sản Việt Nam – ông Nguyễn Mạnh Hà nhận định từ cuối quý II/2022, thị trường bất động sản bắt đầu ghi nhận những dấu hiệu trầm lắng. Những chính sách thắt chặt tín dụng đã tạo một thế kìm kẹp khiến thị trường lâm vào tâm lý chung là e ngại, giao dịch bị trì hoãn, thanh khoản thị trường không có.

“Tình trạng này không chỉ xuất hiện 1 – 2 tháng, mà diễn ra trong suốt nửa năm 2022. Càng về sau, “sức khoẻ” của thị trường bất động sản càng suy giảm. Nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản lâm vào khó khăn khi phải đóng cửa hay tạm ngừng hoạt động. Không ít công ty trong lĩnh vực này phải thu hẹp quy mô đầu tư, cắt giảm bộ máy nhân sự”, ông Hà chia sẻ. Nguồn vốn tín dụng, trái phiếu bị “tắc” là nguyên nhân được ông Hà chỉ rõ.

Không những thế, việc “tắc” cả từ nguồn vốn huy động từ khách hàng nên doanh nghiệp bất động sản luôn trong tình trạng “đói vốn” là điều dễ hiểu. Việc triển khai dừng dự án, thanh toán hoa hồng cho sàn giao dịch bằng sản phẩm hay chiết khấu ưu đãi là diễn ra vô cùng nhiều. Thế nhưng, thị trường ngưng trệ không phải là do “xấu” mà nhiều nguyên nhân bủa vây, tạo ra sự cưỡng bức và bắt buộc khiến thị trường phải rơi vào trầm lắng, yếu giao dịch.

“Nhìn chung, thị trường bất động sản đang trong trạng thái bình thường, nhưng bị bắt phải “giảm ăn, giảm oxy để thở và giảm bơm máu” nên rất dễ bị rơi vào tình trạng "đột quỵ". Thời gian tới, Nhà nước sẽ có thêm những giải pháp điều chỉnh, hỗ trợ kịp thời, hiệu quả, thị trường sẽ dần ấm lên và hoạt động ổn định. Nguồn cung trong tương lai từ một lượng lớn các dự án giá trị ước đạt khoảng 30 tỷ USD được các doanh nghiệp đầu tư trên cả nước, đặc biệt là các dự án phù hợp với nhu cầu như nhà ở bình dân, nhà ở xã hội... sẽ dần được đưa vào thị trường ngay khi các chính sách vĩ mô được điều chỉnh”, ông Hà đánh giá.

Dự báo về thị trường bất động sản trong năm 2023, TS Cấn Văn Lực khẳng định, chậm nhất quý IV/2023, bất động sản sẽ vực dậy nếu như kể từ bây giờ, phía Chính phủ có những phương án tháo gỡ vướng mắc, mở đường kịp thời cho thị trường bất động sản phục hồi. Nhiều chuyên gia đánh giá, thực tế không cần phải đợi tới quý IV/2023, tới quý II/2023, thị trường bất động sản sẽ có những tín hiệu khả quan và khởi sắc.

Thế nhưng kể từ trước đó, thị trường bất động sản sẽ có sự thanh lọc mạnh mẽ. Những dự án đảm bảo nhu cầu thực, tính pháp lý rõ ràng thì mới được chào bán trong năm 2023 và khách hàng mới chịu “xuống tiền”. Đây là một trong những dấu hiệu giúp cho thị trường địa ốc phát triển bền vững hơn trong tương lai. Nhu cầu đầu tư trên thị trường thực chất vẫn còn lớn, kể cả những phân khúc cao cấp, hạng sang. Và kịch bản của thị trường bất động sản năm 2023 vẫn cần tăng trưởng thận trọng. Thế nhưng, đây cũng là một trong những cơ hội để các doanh nghiệp có hướng điều chỉnh, phát triển phù hợp.