Tiền nội địa Trung Quốc rớt giá, các quốc gia chịu ảnh hưởng như thế nào?

Về lý thuyết, tỷ giá Nhân dân tệ giảm sẽ mang đến cơ hội cho Trung Quốc bởi các nhà xuất khẩu của quốc gia này có thể cạnh tranh tốt hơn ở thị trường quốc tế. Từ đó, sẽ có thêm một nguồn hỗ trợ giúp kinh tế tăng trưởng tốt hơn giữa lúc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) hạ lãi suất. Các chính quyền địa phương cũng tăng cho vay nợ để đầu tư vào cơ sở hạ tầng. 

Bên cạnh đó, các nỗ lực hỗ trợ tăng trưởng của Trung Quốc còn hỗ trợ thị trường bất động sản đang bị chìm vào khủng hoảng và củng cố niềm tin cho người tiêu dùng cũng như vốn của doanh nghiệp đã tụt xuống mức thấp vì những chính sách Zero Covid.

Phiên giao dịch ngày 23/8, tỷ giá đồng Nhân dân tệ tại thị trường Trung Quốc đại lục là 6,86 Nhân dân tệ đổi 1 USD; Thị trường ngoài đại lục là 6,88 Nhân dân tệ đổi 1 USD. Kể từ đầu năm 2022 tới nay, đồng Nhân dân tệ giảm giá khoảng 8% so với USD.

Rủi ro lớn từ sự mất giá Nhân dân tệ

Theo hãng tin Bloomberg, đồng nội tệ Trung Quốc mất giá sẽ khiến sự thoái lui của các dòng vốn nóng nhanh hơn, đồng thời gia tăng biến động trên thị trường tài chính. Khi Nhân dân tệ mất giá càng mạnh thì sự phân cực giữa thị trường tài chính Trung Quốc và Mỹ càng lớn. 

Hai nền kinh tế hàng đầu thế giới trong năm nay đã triển khai chính sách tiền tệ theo hai hướng hoàn toàn trái ngược. Mỹ rất mạnh tay vào việc chống lạm phát, trong khi Trung Quốc thả lỏng để vực dậy tăng trưởng.

Biến động tỷ giá Nhân dân tệ cũng bị đưa vào nguy cơ tiềm tàng với những nền kinh tế mới nổi. Tình trạng suy thoái nhanh chóng của Trung Quốc đem tới sức ép lớn lên một số đối tác thương mại của nước này như Đài Loan, Singapore, Malaysia, Hàn Quốc. Đây là những quốc gia xuất khẩu lượng hàng hóa cơ bản và nguyên liệu đầu vào cần thiết cho chuỗi cung ứng rất lớn sang Trung Quốc.

Đối với Trung Quốc, tỷ giá đồng Nhân dân tệ suy giảm nhanh đã đẩy sự thoái lui của dòng vốn ra khỏi nước này nhanh hơn, đồng thời gây áp lực tới các hộ gia đình và doanh nghiệp muốn chuyển tiền tiết kiệm ra khỏi Trung Quốc. Khi đồng tiền nội địa rớt giá mạnh vào năm 2015 thì Chính phủ Trung Quốc cũng phải rút 1.000 tỷ USD từ dự trữ ngoại hối và triển khai thêm những biện pháp kiểm soát vốn nghiêm ngặt nhằm ngăn dòng vốn chảy ra ngoài.

Tiền nội địa Trung Quốc mất giá đến đâu?

Hiện tại, sự mất giá của Nhân dân tệ dường như vẫn nằm trong hạn mức cho phép của các nhà chức trách Trung Quốc. Dù tỷ giá Nhân dân tệ trên cả thị trường đại lục và nước ngoài đã rớt giá về mức thấp nhất kể từ tháng 9/2020. Trong quý II/2022, đồng tiền nội địa đã giảm 2,4% so với USD và trở thành đồng tiền mất giá mạnh thứ 2 của châu Á, sau mức 3,1% của đồng Won Hàn Quốc.

Theo Thời báo Chứng khoán Trung Quốc, khoảng cách gia tăng giữa lãi suất tại Trung Quốc và Mỹ hiện nay chỉ ảnh hưởng giới hạn tới tỷ giá Nhân dân tệ. Bài báo cho rằng, đồng Nhân dân tệ hiện được hỗ trợ bởi thặng dư thương mại của Trung Quốc.

Tỷ giá của Nhân dân tệ theo trọng số thương mại (trade weighted) còn đứng vững so với đồng tiền của 24 đối tác thương mại chính của Trung Quốc khi được hỗ trợ bởi thặng dư thương mại của quốc gia này. Chỉ số Bloomberg CFETS RMB Index của tỷ giá đồng tiền ở mức trên 102 điểm, mức thấp nhất trong năm nay là 100 điểm vào hồi tháng 5.

Các nhà phân tích hầu như đều không dự báo đồng Nhân dân tệ sẽ tiếp tục giảm giá. Đa số cho rằng, Trung Quốc sẽ khó lặp lại việc phá giá đồng tiền nội địa một cách có chủ đích như vụ phá giá làm thị trường tài chính toàn cầu biến động mạnh vào năm 2015. 

Những mối lo về lạm phát nhập khẩu được đánh giá là làm hạn chế sự mất giá của đồng Nhân dân tệ. Trong khi đó, xuất khẩu mạnh sẽ hỗ trợ tỷ giá đồng tiền. Với một số làm nền kinh tế mới nổi, bao gồm cả Trung Quốc, đồng USD tăng mạnh vẫn là vấn đề đáng lo ngại nhất.

Bo Zhuang - nhà phân tích cấp cao thuộc Loomis Sayles Investments Asia nhận định: “Xét về việc PBOC dường như đã áp dụng chủ trương ít can thiệp hơn tới thị trường, một đợt giảm giá nhẹ của Nhân dân tệ với mức giảm chưa tới 5% thì không gây ra biến động mạnh trên thị trường toàn cầu hay bất kỳ một sự gián đoạn lớn nào tới những thị trường mới nổi”.

Tuy nhiên, sẽ khó có thể xác định xem Trung Quốc sẽ cho phép đồng tiền nội địa mất giá tới đâu. Dòng vốn chảy ra khỏi nước này vẫn đang duy trì ổn định khi PBOC giảm lãi suất còn Fed nâng lãi suất.

Nhà phân tích của Standard Chartered và Mizuho Bank dự báo rằng, đồng Nhân dân tệ trong thời gian tới có thể còn mất giá vì chính sách mềm mỏng của PBOC ngày càng trái ngược với sự cứng rắn của Fed.

Triển vọng kinh tế Trung Quốc là rất mong manh vì theo cảnh báo của các chuyên gia kinh tế thì khả năng tăng trưởng sẽ giảm sâu hơn và kêu gọi Bắc Kinh triển khai thêm nhiều biện pháp kích cầu như cắt giảm lãi suất, giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc, tăng cường chi tiêu tài khóa. 

Ngoài ra, ngân hàng Goldman Sachs và ngân hàng Nomur đã giảm dự báo tăng trưởng tổng sản phẩm nội địa Trung Quốc năm 2022 về mức 3% hoặc thấp hơn. Chiến lược gia Fiona Lim của Malayan Banking nhận định, khả năng cao là đồng Nhân dân tệ sẽ tiếp tục giảm giá trước thềm đại hội toàn quốc lần thứ 20 của Đảng Cộng sản Trung Quốc sắp tới. Đà mất giá của đồng tiền nội địa đang bị đẩy mạnh hơn.