Người lướt sóng bất động sản sẽ bị áp thuế cao hơn?

Ngăn chặn bất động sản hai giá

Theo zingnews.vn, tại dự thảo Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh năm 2023 của Chính phủ, một nội dung mới được cơ quan này đề cập là nghiên cứu để bổ sung quy định đối với thu nhập của cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản theo thời gian nắm giữ.

Theo đó, áp dụng thuế suất cao hơn với giao dịch bất động sản mà người bán có thời gian nắm giữ ngắn (lướt sóng) nhằm hạn chế tình trạng đầu cơ dẫn đến bong bóng bất động sản. 

Lướt sóng bất động sản là hành vi mua bán tài sản trong ngắn hạn. Thời điểm thị trường địa ốc nóng sốt, người lướt sóng mua vào và bán ra trong vài ngày, vài tuần thậm chí vài tháng để chốt lời. Đến khi thị trường trầm lắng, thời gian lướt sóng có thể kéo dài nhiều quý. Trong năm 2022, thanh khoản thị trường xuống thấp ở tất cả các phân khúc, hoạt động lướt sóng bất động sản đóng băng do đa số tài sản rao bán không có khách mua trong 12 tháng. 

Thu nhập chịu thuế từ chuyển nhượng bất động sản được xác định là chuyển nhượng từng lần. Chính phủ quy định nguyên tắc, phương pháp xác định giá chuyển nhượng bất động sản. Thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản là 2%. Thời điểm xác định thu nhập chịu thuế từ chuyển nhượng bất động sản là thời điểm hợp đồng chuyển nhượng có hiệu lực theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, trong thời gian qua, đã xuất hiện tình trạng các cá nhân khi chuyển nhượng bất động sản nhưng kê khai giá chuyển nhượng trong hồ sơ khai thuế thấp hơn nhiều so với giá thực tế mua bán nhằm giảm số thuế phải nộp, gây thất thu thuế. 

Do đó, một số ý kiến cho rằng nên nghiên cứu đánh thuế cao hơn khi chuyển nhượng đối với các trường hợp đầu cơ sở hữu nhiều bất động sản trong thời gian ngắn gây bất ổn cho thị trường. 

Bộ Tư pháp cũng lấy dẫn chứng một số quốc gia đã sử dụng các công cụ thuế để tăng chi phí cho hành vi đầu cơ và giảm sức hấp dẫn của việc đầu cơ bất động sản. “Một số nước còn áp dụng thuế đối với lợi nhuận thu được từ giao dịch bất động sản phù hợp với tần suất giao dịch, thời gian mua, bán lại bất động sản. Nếu thời gian này diễn ra càng nhanh thì thuế suất càng cao, diễn ra chậm hơn thì thuế suất thấp hơn", cơ quan soạn thảo dẫn chứng.

Dẫn chứng từ thế giới 

Tại Mỹ, chính sách chống đầu cơ bất động sản có sự khác nhau tùy thuộc vào từng tiểu bang. Thành phố San Francisco thuộc tiểu bang California quy định, một người thực hiện mua bán nhiều bất động sản trong thời gian dưới 5 năm thì trong năm đầu tiên sẽ phải chịu mức thuế chuyển nhượng là 24%; nếu bán trong thời gian 1 - 2 năm mức thuế là 22%; nếu bán trong thời gian từ 2 -3 năm thì mức thuế phải chịu là 20%; nếu bán trong thời gian 3 - 4 năm thì mức thuế phải chịu là 18%; nếu bất động sản được chuyển giao cho người khác từ 4 - 5 năm kể từ khi mua thì mức giá phải chịu là 14%. 

Tại Đức, có tới hai sắc thuế chính để ngăn chặn đầu cơ bất động sản là thuế chuyển nhượng và thuế thu nhập. Theo đó, thuế thu nhập áp dụng mức thuế suất từ 14% đến 42%. Các cá nhân khi mua bán sẽ được miễn thuế thu nhập khi bất động sản được sở hữu trên 10 năm hoặc bất động sản không được xem là tài sản với mục đích kinh doanh (theo quy định giao dịch bán một bất động sản 3 lần trong 5 năm thì tài sản được xem là bất động sản kinh doanh). 

Tại Đài Loan, mức thuế suất áp dụng cho giao dịch bất động sản thực hiện trong năm đầu sau khi mua là 15%. Giao dịch trong sau năm đầu và trong năm thứ hai sau khi mua thì mức thuế suất là 10%. 

Tại Singapore, bất động sản giao dịch trong năm đầu tiên bị áp thuế suất 100% trên giá trị chênh lệch mua, bán; mức thuế suất sau 2 năm là 50%; mức thuế suất sau 3 năm là 25%. 

Tại Malaysia, theo luật có hiệu lực từ năm 2014 thuế thu nhập bất động sản từ việc thanh lý tài sản theo tỷ lệ và thời gian nắm giữ lên đến 3 năm là 30%; thời gian nắm giữ trên 3 - 4 năm mức thuế suất là 20%; thời gian nắm giữ trên 4 - 5 năm mức thuế suất là 15%. 

Tại Việt Nam, các chuyên gia cho rằng mức thuế suất áp dụng với người sở hữu bất động sản trong thời gian ngắn cần được xác định phù hợp, phản ánh được thực trạng hoạt động của thị trường bất động sản. 

Dự thảo cũng có nội dung việc áp dụng chính sách thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng bất động sản theo thời gian nắm giữ cũng cần đồng bộ với quá trình hoàn thiện các chính sách liên quan đến đất đai, nhà ở và sự đồng bộ, mức sẵn sàng của hạ tầng công nghệ thông tin về đăng ký đất đai, bất động sản. Hoàn thiện các chính sách và hạ tầng công nghệ tạo điều kiện cho cơ quan thuế có đủ thông tin và pháp lý để thực thi. 

Dự thảo của Bộ Tư pháp cũng đề cập đến việc sửa đổi quy định về giá chuyển nhượng bất động sản để tính thuế thu nhập cá nhân, đảm bảo phù hợp với Luật Đất đai (sửa đổi) trong thời gian tới. Bên cạnh đó còn tăng cường hiệu quả công tác quản lý thuế, chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản trên thị trường, đảm bảo nguồn thu ngân sách nhà nước về bất động sản. 

Theo thống kê, số thu từ thuế chuyển nhượng bất động sản, nhận thừa kế và nhận quà tặng là bất động sản trong năm 2022 dự kiến đạt hơn 41.000 tỷ đồng, tăng hơn 20.000 tỷ đồng so với năm 2021.