Môi giới bất động sản người ngồi chơi, người làm thêm online sau làn sóng cắt giảm nhân sự

Doanh nghiệp hàng đầu “cắt giảm” hàng nghìn nhân sự

Theo Tiền Phong, cùng trong một nhà, Công ty Cổ phần Tập đoàn Đất Xanh (mã chứng khoán: DXG) và Công ty Cổ phần Dịch vụ Bất động sản Đất Xanh (mã chứng khoán: DXS) đều có nhân sự giảm nhiều hàng đầu thị trường khi mà mỗi bên cắt giảm đến hàng nghìn nhân sự. Chi tiết, ở DXG số lượng nhân viên của Tập đoàn tại ngày 31/12/2022 ghi nhận là 3.773 người, trước đó vào cuối năm 2021, DXG vẫn còn 6.433 nhân sự. Dù số lượng nhân sự giảm mạnh nhưng chi phí lương cho nhân viên của DXG vẫn chưa được tiết giảm. 

Và trong khoản mục chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí lương mà DXG chi trong năm 2022 là gần 460 tỷ đồng, so với năm trước cao hơn 19%.. Bên cạnh đó, DXG cũng chi một khoản lương được hạch toán theo chi phí bán hàng ghi nhận là 419 tỷ đồng. Trong khi đó thì chi phí môi giới trong năm 2022 chỉ chi trả hơn 114 tỷ đồng, so với năm 2021 giảm mạnh là 1.024 tỷ đồng - điều này đã cho thấy tình hình môi giới bất động sản năm qua không được tích cực.

Trong năm 2022, DXG đã ghi nhận kết quả kinh doanh với 5.511 tỷ đồng doanh thu thuần, 533,7 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, so với năm trước giảm lần lượt 45% và 66%.

Đại diện DXG cho biết, sự sụt giảm lợi nhuận chính là khó khăn chung của thị trường bất động sản dẫn đến doanh số bán hàng ở mảng dịch vụ sụt giảm, trong khi công ty chưa kịp ghi nhận doanh thu lợi nhuận từ các dự án do công ty làm chủ đầu tư và đã triển khai việc bán hàng thành công. 

Vào thời điểm mới đây, Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDirect cũng đã có được những phân tích về doanh nghiệp bất động sản này. VNDirect cũng cho rằng, nếu như tình hình mở bán các dự án và tiến độ bàn giao kém khả quan kéo dài những năm tới khiến cho dòng tiền kinh doanh của Đất Xanh tiếp tục thâm hụt lớn như hiện nay, điều này cũng sẽ tạo áp lực lớn cho nên khả năng thanh toán của DXG. 

Cũng trong hệ thống các công ty con của DXG có DXS giảm mạnh nhất trong hơn 2.700 người, tương đương với 45% nhân sự của doanh nghiệp. Hiện tại thì DXG đang nắm giữ hơn 56% cổ phần ở DXS. Trong năm 2022, DXS đặt mục tiêu ca khi đề ra kế hoạch doanh thu 8.400 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế thuộc về công ty mẹ 1.250 tỷ đồng.

Mặc dù vậy, tình hình khó khăn khiến cho DXS chỉ đạt được 344,5 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, nghĩa là 27% mục tiêu đề ra. Trong tài liệu họp đại hội cổ đông thường niên năm 2023 cho biết, DXS sẽ trình lên cổ đông kế hoạch về doanh thu dự kiến 3.800 tỷ đồng còn lãi ròng 126 tỷ đồng trong năm 2023, còn thấp hơn kết quả đạt được của năm 2022 trong thời gian vừa qua. 

Nếu như DXG và DXS có số lượng nhân viên sụt giảm lên đến hàng nghìn người thì ở một số công ty khác, dù lượng nhân viên giảm ở mức vài trăm, vài chục nhưng lại hụt đến hơn nửa nhân sự của công ty. 

Điển hình như Công ty Cổ phần Tập đoàn Danh Khôi (mã chứng khoán: NRC) đã ghi nhận giảm hơn 85% nhân sự trong năm 2022 từ mức 1.007 người xuống chỉ còn 149 người ở thời điểm 31/12/2022.

Trong báo cáo tài chính kiểm toán của doanh nghiệp này cũng chỉ ra hàng loạt vấn đề có ảnh hưởng đến sự liên tục của tập đoàn như khoản phải trả cho người lao động ở ngày 31/12/2022 ghi nhận là hơn 11 tỷ đồng và tập đoàn này cũng đã nhận quyết định của Cục thuế TP. Hồ Chí Minh về việc ngừng sử dụng hóa đơn từ ngày 14/11/2022 đến ngày 13/11/2023.

Xét về kết quả kinh doanh, Danh Khôi ghi lỗ ròng hơn 72 tỷ đồng trong năm 2022 bởi vừa lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh cốt lõi vừa lỗ thêm 8 tỷ đồng từ các hoạt động khác. 

Thị trường đón làn sóng cắt giảm nhân sự ồ ạt

Có một doanh nghiệp khác cũng đã cắt giảm đến 67% nhân sự toàn hàng đó là Công ty Cổ phần Phát triển Nhà Thủ Đức (mã chứng khoán: TDH). Tại ngày 31/12/2022, số lượng nhân viên của TDH hợp nhất ghi nhận là 68 người trong khi hồi đầu năm, con số này ghi nhận là 205 người trong khi đó TDH vẫn còn 3 công ty con trực tiếp. 

Sau quá trình kiểm toán, lợi nhuận sau thuế hợp nhất trong năm 2022 của TDH cũng đã bay màu hơn 72% giá trị, giảm từ 30 tỷ đồng từ báo cáo tài chính tự lập xuống còn 8,1 tỷ đồng sau quá trình kiểm toán. Đáng chú ý, sự chênh lệch này đến từ việc tăng chi phí tài chính do tăng trích lập dự phòng giảm giá các khoản đầu tư, tăng chi phí quản lý bởi tăng trích lập dự phòng của các khoản công nợ phải thu quá hạn, điều chỉnh giảm thu nhập khác từ hoạt động thanh lý tài sản đồng thời cũng ghi nhận tăng chi phí khác của các dự án đã hoàn thành của công ty và đã tăng thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại bởi trích trước chi phí xây dựng. 

TDH cũng gặp khá nhiều biến động trong thời gian vừa qua khi có dính líu đến vụ án hình sự liên quan đến hoạt động kinh doanh linh kiện điện tử giai đoạn năm 2017 - 2029 đã gây ra xáo trộn hàng loạt trong cơ cấu lãnh đạo doanh nghiệp cũng như gây ảnh hưởng đến tình hình kinh doanh. 

Trong tháng 3 vừa qua, TDH cũng còn bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế bằng biện pháp trích tiền từ tài khoản của công ty ở ngân hàng với số tiền bị cưỡng chế ghi nhận gần 91 tỷ đồng. 

Bên cạnh những doanh nghiệp này, thị trường cũng chứng kiến một số doanh nghiệp bất động sản sa sút trong năm 2022 dẫn đến việc phải cắt giảm nhân sự, ví dụ như Công ty Cổ phần Tư vấn Thương mại dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân chỉ còn 25 nhân viên, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Bất động sản An Gia nay cũng đã giảm gần 30% nhân sự nay chỉ còn 61 người. 

Các chuyên gia cho biết, thị trường bất động sản rơi vào cảnh ảm đạm, kéo theo thanh khoản cũng như sức mua giảm mạnh. Tình cảnh nhân sự ngành này ngồi chơi, chuyển đường và làm thêm online,.. phổ biến. Số liệu trong quý 1 vừa qua cũng cho thấy bất động sản, xây dựng ở một số thành phố sầm uất như TP. Hồ Chí Minh tăng trưởng âm. 

Cũng trong quý 1, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường ghi nhận là 60.000, mức này vẫn cao hơn số gia nhập cũng như tái gia nhập thị trường với gần 57.000. Khi doanh nghiệp khó khăn thì người lao động sẽ rơi vào cảnh mất hoặc là thiếu việc làm.

Trong báo cáo ngành mới phát hành của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (mã chứng khoán: BSC) cho biết, trong năm 2023, các công ty bất động sản đã buộc phải tái cấu trúc để có thể tồn tại trong giai đoạn khó khăn. Đơn vị này cũng dự báo, giai đoạn  năm 2023 - 2024 vô cùng thử thách với thị trường địa ốc và đòi hỏi các doanh nghiệp sẽ phải tiến hành tái cấu trúc nợ vay, danh mục sản phẩm trong khi chờ đợi tháo gỡ nút thắt về mặt pháp lý. 

BSC phân tích việc tái cấu trúc nợ vay bao gồm thoái vốn một số dự án hoặc là tối ưu hóa chi phí vận hành và từ bỏ các mảng kinh doanh kém hiệu quả đã dẫn đến làn sóng cắt giảm nhân sự hàng loạt. 

Vào cuối tháng 12 năm ngoái, theo dữ liệu do VnExpress khảo sát tại hơn 10 công ty bất động sản đang hoạt động ở trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh cùng các tỉnh phía Nam cho thấy, số lượng nhân sự rời khỏi thị trường trong hai quý cuối năm 2022 (quý 3 và quý 4) ước tính lên đến hàng nghìn người, trong đó nhiều nhất là thuộc bộ phận kinh doanh, sale bán hàng - hậu mãi và marketing, pháp chế (lo thủ tục pháp lý).

Những doanh nghiệp môi giới hoặc chủ đầu tư có bố trí bộ phận môi giới bán hàng có tỷ trọng sa thải 50% nhân sự trở lên bằng nhiều hình thức như dừng ký hợp đồng tạm thời trong thời gian từ 3 - 6 tháng, thôi việc và giữ chế độ cộng tác viên, nợ lương nhưng chưa thể xác định thời hạn chi trả.