Không chỉ nhà đầu tư buồn vì "thua" chứng khoán, nhiều doanh nghiệp lấy tiền nhàn rỗi đầu tư cổ phiếu thậm chí đang lỗ cả trăm tỷ đồng

Theo Nhịp sống thị trường, sau khi chạm đỉnh hồi quý I/2022, thị trường chứng khoán Việt Nam liên tục ghi nhận những phiên giảm mạnh, thậm chí những phiên gần đây còn ghi nhận mức giảm mạnh nhất khu vực trước tâm lý hoang mang của nhà đầu tư. Không chỉ cá nhân mà các tổ chức dùng tiền nhàn rỗi đầu tư cổ phiếu cũng đã phải ngậm ngùi trích lập dự phòng hàng trăm tỷ đồng. Từng mang về khoản thu dồi dào, mảng đầu tư chứng khoán theo đó cũng trở thành "tội đồ" kéo lùi lợi nhuận kinh doanh của nhiều doanh nghiệp, trong bối cảnh chung đã rất khó khăn.

Mặc dù hoạt động chính trong mảnh bất động sản, nhưng nguồn thu chính của Nhà Đà Nẵng (NDN) trong năm 2021 gần như đến từ việc đầu tư chứng khoán. Dù vậy, sang năm 2022, NDN vẫn liên tục phải trích lập cho danh mục của mình. Cụ thể, quý 3/2022, Công ty ghi nhận lỗ sau thuế 28,77 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lãi 81 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, NDN lỗ 124 tỷ đồng. Được biết, nguyên nhân không chỉ do hao hụt kinh doanh bất động sản, mà 9 tháng đầu năm NDN còn lỗ đầu tư chứng khoán 60,3 tỷ đồng.

Tính đến ngày 30/9/2022, Công ty đang đầu tư 399 tỷ đồng vào chứng khoán, trích lập dự phòng 123 tỷ đồng, tương ứng tạm lỗ 30,9% tổng danh mục đầu tư chứng khoán. Trong đó, danh mục trích lập lớn nhất chủ yếu đầu tư 128 tỷ đồng cổ phiếu SHB, trích lập 52,6 tỷ đồng, đầu tư 185,6 tỷ đồng cổ phiếu VHM, trích lập 45,1 tỷ đồng; đầu tư 43,7 tỷ đồng cổ phiếu TCB; trích lập 16,1 tỷ đồng; đầu tư 21,36 tỷ đồng cổ phiếu ABB, trích lập dự phòng 6,2 tỷ đồng và các khoản đầu tư khác.

Bên cạnh đó, từ đầu năm đến nay, NDN cũng đã "cắt" 24,6 tỷ đồng để đầu tư cổ phiếu EIB; 22,4 tỷ đồng đầu tư cổ phiếu VNM; 6,8 tỷ đồng đầu tư vào cổ phiếu DGC; 3,1 tỷ đồng đầu tư mã FLC; 3,1 tỷ đồng đầu tư cổ phiếu KBC…

Một nhà đầu tư tay ngang khác gây nhiều chú ý còn phải kể đến Thủy Sản Vĩnh Hoàn (mã VHC). Tính đến thời điểm 30/9/2022, danh mục đầu tư chứng khoán của VHC ghi nhận 191 tỷ đồng, trong đó chủ yếu là các cổ phiếu như NLG, DXS, KBC. Khoản đầu tư cổ phiếu của Thủy Sản Vĩnh Hoàn đang phải trích lập dự phòng gần 79 tỷ đồng, tương đương hơn 41% giá trị gốc.

So với các "tay ngang" khác, VHC có thể được xem là bám khá sát thị trường cũng như có sự điều chỉnh linh hoạt danh mục. So với hồi đầu năm, VHC đã tăng vốn đầu tư rót vào cổ phiếu NLG và đầu tư với vào cổ phiếu KBC từ quý 2/2022.

Ngoài ra, "ngôi sao sáng" của thị trường là Licogi 14 (L14) cũng ghi nhận lỗ 15,61 tỷ đồng sau 9 tháng kinh doanh, so với cùng kỳ lãi 39,05 tỷ đồng. Trong kỳ, L14 đã chi 105,3 tỷ đồng (có thể coi là "bắt đáy" chứng khoán trên thị trường chứng khoán), kết quả đang phải trích lập dự phòng giảm giá tới 68,7 tỷ đồng, tương ứng lỗ 65,3% tổng danh mục. Mặc dù chịu lỗ nặng do đầu tư chứng khoán nhưng công ty không quyết minh danh mục cổ phiếu đang đầu tư.

Hay như Đầu tư CMC (mã CMC), Công ty mới đây đã công bố kết quả kinh doanh quý 3/2022 với doanh thu tăng nhẹ so với cùng kỳ nhưng vẫn lỗ hơn 240 triệu đồng. Nguyên nhân chính bởi phải dự phòng giảm giá chứng khoán đầu tư tăng đột biến 98% lên gần 9 tỷ đồng. Trong quý 2 trước đó, công ty cũng đã lỗ 6,4 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, khoản lỗ đang ở mức 1,5 tỷ đồng.

Về danh mục chứng khoán, CMC ghi nhận đa số các khoản đầu tư cổ phiếu lỗ, ước tính trung bình lỗ khoảng 30%. Riêng cổ phiếu HPG của Tập đoàn Hòa Phát, CMC trích lập hơn 5,2 tỷ đồng, tương đương giảm 36% đối với mã cổ phiếu này.

Cũng trong cảnh "ngậm đắng" với mã cổ phiếu quốc dân HPG, Hóa An (DHA) cho biết lợi nhuận sau thuế giảm mạnh so với mức nền thấp của cùng kỳ năm ngoái (khi đại dịch Covid-19 bùng nổ) do phải trích lập dự phòng khoản mục đầu tư vào cổ phiếu HPG.

Trong 9 tháng đầu năm 2022, DHA đã trích lập dự phòng hơn 24,1 tỷ đồng trong số hơn 88 tỷ đồng đầu tư chứng khoán. Riêng cổ phiếu HPG, Công ty đầu tư lượng lớn với tổng 80,3 tỷ đồng, qua đó nắm giữ 2,64 triệu cổ phiếu.

Hàng loạt đơn vị khác dùng tiền đầu tư cũng đang trích lập dự phòng lên tới 50% danh mục có thể kể đến như Xây dựng Coteccons (CTD) “bắt đáy” hồi quý 2/2022, CTCP Sách Giáo dịch TP. Đà Nẵng (DAE)… Những tay chơi chuyên nghiệp như công ty chứng khoán, công ty quản lý tài sản thậm chí cũng lỗ hàng trăm tỷ cho khoản mục tự doanh.

Sự bùng nổ của thị trường chứng khoán năm 2021  trước đó đã khiến các nhà đầu tư cá nhân ồ ạt tham gia thị trường với mong muốn có được mức lợi nhuận hấp dẫn. Tuy nhiên, những sóng gió của thị trường từ đầu năm đến nay đã "thổi bay" không ít thành quả đã đạt được trước đó, thậm chí nhiều người còn thua lỗ đậm, âm vốn.

Biến động của thị trường đã ảnh hưởng lớn đến kết quả đầu tư, song các chuyên gia cho rằng, những hành động sai lầm cũng là nguyên nhân dẫn đến thua lỗ.

Hầu hết các cá nhân khi tham gia thị trường đều có tâm lý coi mã cổ phiếu như đánh cược với hy vọng làm giàu nhanh, đổi đời nhanh. Với tư duy này, nếu nhà đầu tư có lãi thì chỉ do may mắn, không thể lâu dài. Nếu chọn những mã cổ phiếu đầu cơ có thể đúng 9 lần nhưng chỉ với 1 lần sai, có thể thua lỗ trắng tay. Bởi những lần có lãi do tâm lý còn thăm dò còn nghi ngờ nên tỷ trọng đầu tư thấp hoặc mới lãi một chút đã bán ra ngay. Nhưng với deal thua lỗ cuối cùng có thể nhà đầu tư sẽ không thể thoát ra kịp và gánh chịu khoản lỗ nặng nề.