Xuất khẩu gạo tiếp tục tăng trong 3 tháng đầu năm, nhóm cổ phiếu liên quan âm thầm bứt phá

Theo Nhịp sống thị trường, số liệu được Tổng cục Hải quan công bố cho thấy, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam trong quý 1/2023 đạt khoảng hơn 79,3 tỷ USD, giảm 12%. Trong đó, các mặt hàng nông sản vẫn là điểm sáng khi mức giảm trong 3 tháng đầu năm đều thấp hơn so với mức giảm chung, thậm chí một số cái tên còn ngược dòng tăng trưởng tốt. Đặc biệt, gạo là sản phẩm hiếm hoi duy trì được tốc độ tăng trưởng cả về sản lượng lẫn kim ngạch xuất khẩu từ đầu năm 2023 đến nay.

Sau 3 tháng đầu năm, xuất khẩu gạo của Việt Nam ghi nhận sản lượng gần 1,9 triệu tấn, trị giá hơn 981 triệu USD, tương ứng với mức tăng 34% so với cùng kỳ năm trước. Đây cũng là kim ngạch xuất khẩu gạo cao nhất trong 6 quý gần nhất, qua đó đưa gạo trở thành mặt hàng xuất khẩu lớn nhất trong tháng 3 cũng như lớn thứ 3 trong quý 1/2023 của nhóm nông sản.

Cùng với những thông tin tích cực trên, diễn biến của các cổ phiếu ngành gạo cũng ghi nhận nhiều khởi sắc trong vài tháng trở lại đây. Cụ thể, cổ phiếu TAR của Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An đã tăng 28% kể từ đầu năm, tiến lên ngưỡng 13.900 đồng/cổ phiếu; hay như LTG của Lộc Trời hiện đạt 29.500 đồng/cổ phiếu, tương ứng tăng 26% từ đầu năm, PAN của PAN Group cũng tăng 19% lên 17.800 đồng/cổ phiếu. Tương tự, NSC của Tập đoàn Giống cây trồng Việt Nam tăng nhẹ khoảng 3% lên mức 73.700 đồng/cổ phiếu.

Diễn biến tích cực của cổ phiếu ngành gạo được ghi nhận khi kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp ngày này trong năm 2022 mang nhiều gam màu đối lập.

Cụ thể, năm 2022, Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An (TAR) ghi nhận doanh thu thuần đạt hơn 3.798 tỷ đồng, tăng gần 22% so với năm 2021. Đây cũng là mức doanh thu cao nhất kể từ năm 2016 của TAR. Tuy nhiên, chi phí tăng cao đã khiến lãi sau thuế cả năm của doanh nghiệp này giảm gần 28% xuống còn 70 tỷ đồng và mới chỉ hoàn thành 63,6% kế hoạch lợi nhuận.

Trong năm trước, Lộc Trời đạt doanh thu hơn 11.690 tỷ đồng, tương đương tăng 14%. Đây cũng là mức doanh thu cao nhất trong lịch sử hoạt động của công ty nhờ mảng lương thực tăng tới 60%. Dù vậy, gánh nặng chi phí cũng khiến lãi ròng năm 2022 đi lùi 1% so với cùng kỳ, đạt 413 tỷ đồng.

Có phần "trầy trật" hơn, Xuất Nhập khẩu An Giang (Angimex, mã chứng khoán: AGM) ghi nhận doanh thu giảm 12% so với cùng kỳ, đạt 3.454 tỷ đồng. Theo đó, Angimex lỗ sau thuế 139 tỷ đồng trong khi năm 2021 trước đó đang lãi 45 tỷ đồng. Được biết, đây là mức lỗ kỷ lục trong lịch sử hoạt động của Angimex.

Bứt phá hơn phải kể đến Tập đoàn PAN khi ghi nhận doanh thu đạt 13.655 tỷ đồng trong năm 2022, tăng 48% so với cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế ghi nhận đạt 794 tỷ đồng, so với thực hiện năm trước tăng 55% và vượt 5% kế hoạch lợi nhuận đã đề ra.

Giá gạo xuất khẩu kỳ vọng tiếp tục tăng trong năm 2023

Trong báo cáo triển vọng ngành mới cập nhật, VNDirect cho rằng nhu cầu gạo thế giới trong năm 2023 vẫn sẽ duy trì ở mức cao do những bất ổn về chính trị cũng như kinh tế cùng xung đột giữa Nga và Ukraine chưa được giải quyết, qua đó thúc đẩy nhu cầu dự trữ gạo lên cao.

bên cạnh đó, biến đổi khí hậu cũng đang ảnh hưởng đến nguồn cung gạo tại nhiều quốc gia, đặc biệt như bão lũ ở Philippines hay hạn hán tại Trung Quốc. Năm 2023, do ảnh hưởng của hạn hán nên sản lượng gạo của Trung Quốc dự báo sẽ giảm hơn 3 triệu tấn so với năm 2022 xuống còn khoảng 145,5 triệu tấn. Đây được xem là cơ hội cho các nước xuất khẩu gạo, trong đó bao gồm Việt Nam.

Giá xuất khẩu gạo được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng trong năm 2023 do một số lý do như: (1) Nhu cầu dự trữ gạo ở nhiều quốc gia tăng; (2) Ấn Độ hiện chưa có kế hoạch dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo tấm hay bỏ áp thuế 20% xuất khẩu gạo trắng trong năm 2023 khi họ vẫn đang nỗ lực kiềm chế đà tăng của giá gạo trong nước; (3) Việt Nam đang tập trung sản xuất gạo chất lượng cao phù hợp với xu hướng tiêu dùng toàn cầu và (4) Hiện nay nhiều vùng trồng lúa đã chuyển sang các loại cây trồng khác có lợi hơn, điều này có thể dẫn đến việc làm giảm sản lượng gạo trong năm 2023.

Tuy nhiên, trong năm 2023 này, giá gạo của Việt Nam sẽ phải cạnh tranh với giá gạo của Thái Lan. Theo dự kiến của Hiệp hội doanh nghiệp xuất khẩu gạo Thái Lan, xuất khẩu gạo của Thái Lan sang Philippines sẽ tăng gấp đôi vào năm 2023 do nước ta đang phải đối mặt với những hạn chế về năng lực xuất khẩu gạo.

Bên cạnh đó, rủi ro của ngành còn đến từ việc Ấn Độ hủy bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo sẽ gây áp lực cạnh tranh đối với gạo của Việt Nam và làm giảm giá gạo xuất khẩu. Việc đa dạng hóa cơ cấu cây trồng và xâm nhập mặn có thể cũng ảnh hưởng đến diện tích trồng lúa. Giá phân bón tăng cao ảnh hưởng đến thu nhập của nông dân, điều này cũng có thể dẫn đến giảm diện tích trồng lúa khi họ chuyển sang các loại cây trồng khác.

Bình quân giá xuất khẩu gạo trong 3 tháng đầu năm 2023 ước đạt 531 USD/tấn, tăng 9,2% so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức giá xuất khẩu gạo bình quân cao nhất trong 10 năm qua.

Về thị trường, trong quý đầu năm 2023, Philippines, Trung Quốc, Indonesia là 3 thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất. Trong đó, Indonesia đã trở thành thị trường có giá trị xuất khẩu gạo tăng mạnh nhất trong quý 1/2023, tăng gấp 3,06 lần so với quý 1 năm 2022.