Thúc đẩy phát triển bất động sản đồng nghĩa với phát triển kinh tế

Bất động sản đang tác động trực tiếp đến nền kinh tế

Đánh giá vai trò của thị trường bất động sản trên con đường phát triển kinh tế - xã hội, ông Nguyễn Mạnh Hà, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, cho rằng, thị trường bất động sản là nhân tố cung cấp nhà ở, cơ sở hạ tầng cho đô thị. Thời gian qua, trung bình mỗi năm có 60 triệu m2 nhà ở được tung ra thị trường,chủ yếu ở các khu vực đô thị. Ngoài ra, mỗi năm thị trường bất động sản ghi nhận 0,4 điểm phần trăm tăng trưởng kinh tế, kết quả này xấp xỉ 10% tổng thu nhập quốc dân và 3% tăng trưởng GDP.

Tuy nhiên, thị trường bất động sản hiện nay được đánh giá, chưa phát triển được như kì vọng so với quy mô của nền kinh tế. Chưa hết, bất động sản chỉ mới hoạt động trở lại sau dịch không lâu thì chịu thêm những ảnh hưởng từ việc siết vốn khiến cho nhiều doanh nghiệp bất động sản đối mặt với nguy cơ phá sản. Nếu không được hỗ trợ kịp thời, không có sự điều tiết và quản lý khoa học thì rất có thể thị trường bất động sản, sẽ có sự đổ vỡ dây chuyền, mang lại rất nhiều những hệ lụy xấu uy hiếp nền kinh tế…

Theo cách nhìn của ông Hà, thị trường phát triển nhiều về đất nền khi nhiều địa phương, doanh nghiệp ồ ạt tách thửa, phân lô bán nền. “Thị trường đất nền phát triển nóng là nguồn cơn dẫn đến nhiều hệ lụy, gây ra những “cơn sốt đất” không nên có. Khi đất nền chỉ để đầu tư lướt sóng kiếm lời, không phục vụ phát triển thị trường lành mạnh, thị trường sẽ đi lệch quỹ đạo”, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam nhấn mạnh.

Các công trình công cộng, nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá rẻ, bất động sản thương mại… luôn nằm trong tình trạng thiếu nguồn cung trầm trọng. Ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng, cho biết: “Nguồn cung ngày càng hạn chế, thiếu hụt trầm trọng ở tất cả các phân khúc. Năm 2018, chúng ta nhắc nhiều đến tiềm năng phát triển bất động sản công nghiệp, du lịch... thế nhưng hiện nay dự án không có điều kiện để tung ra thị trường, bên cạnh đó, theo khảo sát nhu cầu đầu tư và nhu cầu sử dụng vẫn trên đà tăng.

“Vừa qua, đâu đó vẫn xuất hiện tình trạng bắt tay làm giá giữa sàn và chủ đầu tư hay giữa các sàn với nhau hoặc giữa các sàn với môi giới, thay vì đem hàng ra bán thì chủ đầu tư liên kết với các sàn để tăng giá gây nhiễu loạn thông tin”. Ngoài ra, ông Khởi còn nói thêm, nguồn vốn là một trong những yếu tố quan trọng, ảnh hưởng rất lớn trong kinh doanh bất động sản. Chính vì thế, nếu không phải là doanh nghiệp có tiềm lực kinh tế tốt thì trong lúc ngân hàng đang siết tín dụng chặt chẽ như hiện nay, các doanh nghiệp sẽ lâm vào tình trạng lao đao. Đồng nghĩa với việc, siết thị trường vốn, thị trường bất động sản sẽ không có nhiều cơ hội để phát triển.

Theo bà Trang Bùi, Tổng giám đốc của Công ty Cushman & Wakefield Việt Nam: “Sắp tới thị trường bất động sản chỉ dành cho các doanh nghiệp có năng lực thực sự về tài chính. Nếu chủ đầu tư phụ thuộc nhiều vào vốn vay từ ngân hàng thì rủi ro vô cùng cao. Bởi ngân hàng sẽ chỉ làm theo luật với những biện pháp để khống chế tài sản.

Từ đó, cuộc cạnh tranh giữa các doanh nghiệp bất động sản sẽ khốc liệt hơn. Các sản phẩm tạo ra đòi hỏi chất lượng cao hơn, năng lực phát triển, năng lực tài chính dài hạn. Chủ đầu tư hạn chế về tài chính sẽ khó tiếp cận với nguồn vốn sẽ tự rời khỏi thị trường”.

Giải pháp thúc đẩy bất động sản phát triển

Để thị trường bất động sản phát huy hết vai trò đối với sự phát triển của nền kinh tế, đại diện Bộ Xây dựng chỉ rõ, thị trường bất động sản phát triển đồng nghĩa với việc thúc đẩy nền kinh tế phát triển, không gây bất lợi cho nền kinh tế. Chính vì thế, Bộ Xây dựng đưa ra bốn giải pháp nhằm tạo động lực, phát huy vai trò dẫn dắt của thị trường bất động sản.

Thứ nhất, thúc đẩy thị trường phát triển lành mạnh không chạy theo lợi ích. Thay vì đẩy giá nguồn cung mỗi lần thiếu hụt thì tạo nguồn cung – cầu ổn định, bám sát nhu cầu thực tế của người dân. Hiện nay, số lượng người có thu nhập thấp, khả năng kinh tế vừa phải rất lớn, vì vậy, nhu cầu tiếp cận nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội là rất cao, do đó, cần có sự điều chỉnh trong việc xác định hướng đầu tư phù hợp vào các dự án bất động sản.

Thứ hai, hành lang pháp lý cần phải rõ ràng và điều chỉnh phù hợp hơn để vấn đề vay vốn, đầu tư tín dụng và tài chính cho bất động sản của các doanh nghiệp được rút ngắn thời gian cũng như bớt phức tạp hơn trong mọi thủ tục. Hiện nay, nguồn tài chính của hầu hết các doanh nghiệp đều phụ thuộc cơ bản vào nguồn vốn tín dụng mà không có quỹ đầu tư. Trước đó, đã có những đề xuất xây dựng quỹ tiết kiệm nhà ở hay quỹ tín thác đầu tư, song các quỹ đều không hoạt động. Chỉ khi các quỹ trên đi vào hoạt động phải thì nguồn vốn cho bất động sản mới không cần quá phụ thuộc vào ngân hàng.

Thứ ba, các địa phương cần rà soát lại các hoạt động quản lý đầu tư bất động sản, để khi cấp dự án để thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển chứ không đơn giản chỉ đóng góp nguồn thu ngân sách.

Thứ tư, cần có cơ chế pháp luật ổn định và dài hạn, có tầm nhìn tương lai xa thay vì những giải pháp trước mắt, kèm theo rất nhiểu những rủi ro. Đơn cử như việc, chú trọng đầu tư kinh doanh bất động sản, đặc biệt là phân khúc bất động sản phục vụ đúng nhu cầu thực, tạo điều kiện cho những người thiếu nhà ở có được nhà ở ổn định.

Vừa qua, Bộ Xây dựng trình Chính phủ Nghị định quy định về hệ thống cơ sở dữ liệu thông tin bất động sản. Trước đó, có Nghị định 117 nhưng Bộ Xây dựng đã chỉnh sửa một điểm chưa phù hợp, sau khi tập huấn triển khai, hứa hẹn hệ thống thông tin thị trường tốt hơn. Bên cạnh đó, vấn đề thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong thời gian qua cũng là một điểm cần lưu ý. Cụ thể, quý 1/2022, có gần 2,7 tỷ USD đầu tư vào bất động sản, chiếm 30,3% tổng mức FDI đăng ký. Nhiều doanh nghiệp nước ngoài quan tâm đến thị trường, tuy nhiên nguồn vốn đầu tư bất động sản tham gia trực tiếp vẫn chưa đạt được kết quả như mục tiêu đặt ra.

Ông Nguyễn Mạnh Hà nói thêm: “Trong hai năm qua, quá nhiều khó khăn đè nặng lên thị trường bất động sản, không hiếm các công trình xây dựng đóng cửa, bất động sản nghỉ dưỡng không có khách kéo dài hàng năm trời. Do đó, các doanh nghiệp bất động sản mong muốn Chính phủ, cơ quan quản lý nhà nước quan tâm có cơ chế chính sách phù hợp để tạo điều kiện cho thị trường bất động sản phát triển là mong muốn chính đáng và đây cũng là điểm cốt yếu để phục hồi kinh tế”.