Ngành thép có nhiều cơ hội hồi phục trong năm 2024

Năm 2024, tiêu thụ thép nội địa có triển vọng tươi sáng

Mới đây, trong báo cáo ngành thép Công ty Chứng khoán SSI (SSI Research) cho biết, thép là ngành mang tính chất chu kỳ, tổng sản lượng tiêu thụ thép thành phẩm ở trong nước năm 2023 đã sụt giảm mạnh bởi ảnh hưởng của nền kinh tế vĩ mô và thị trường bất động sản nói riêng.

Cũng theo SSI Research, nhu cầu tiêu thụ thép trong năm 2023 có thể hồi phục và lượng bán hàng sẽ tăng 6% so với năm 2023, trong đó tiêu thụ nội địa ước đạt mức tăng trưởng gần 7%.

Trên thực tế, kênh nội địa cũng đã có những dấu hiệu tích cực vào cuối năm 2023 khi mà sản lượng tiêu thụ từ tháng 9 đến tháng 11 đã tăng 13% so với cùng kỳ, trong khi đó tháng 8/2023 giảm đến 20%.

SSI Research nhận định: “Mức tiêu thụ thép trong năm 2024 sẽ được hỗ trợ nhờ vào tình hình vĩ mô và thị trường bất động sản khởi sắc hơn. Cũng trong chu kỳ trước, tiêu thụ thép xây dựng trong năm 2013 đã tăng khoảng 3% so với mức đáy của năm 2012”.

Nguồn ảnh: Internet

Còn đối với mảng xuất khẩu, bộ phân tích cho rằng khối lượng xuất khẩu có thể duy trì được tăng trưởng nhờ vào triển vọng nhu cầu toàn cầu tích cực.

Hiệp hội Thép thế giới cho biết, nhu cầu thép thế giới dự kiến sẽ tăng 1,9% trong năm 2024 so với mức 1,8% của năm 2023. SSI Research cũng kỳ vọng sản lượng xuất khẩu sẽ cải thiện trong quý đầu tiên bởi chênh lệch giữa giá thép ở Bắc Mỹ và châu Âu so với giá thép ở thị trường Việt Nam ngày càng tăng.

Bên cạnh đó, châu Âu kiểm soát một cách chặt chẽ hơn việc nhập thép thành phẩm do Nga sản xuất trong năm 2023 - điều này cũng sẽ hỗ trợ cho xuất khẩu thép Việt Nam sang thị trường này.

Cũng theo bộ phận phân tích, trong năm 2023, xuất khẩu thép của Việt Nam đã thể hiện được khả năng cạnh tranh rất tốt trong bối cảnh xuất khẩu thép của Trung Quốc tăng mạnh. Và Trung Quốc cũng đã xuất khẩu 83,5 triệu tấn thép trong 11 tháng năm 2023, so với cùng kỳ tăng 35% - đây chính là mức cao nhất trong nhiều năm qua.

Ngành thép chờ tín hiệu hồi phục

Giá thép cũng có thể chạm đáy và cải thiện trong năm 2024 bởi cung cầu có sự cân bằng hơn. Ghi nhận, sản lượng thép của Trung Quốc trong 11 tháng 2023 tăng 1,5% đạt mức 952 triệu tấn. Mặc dù vậy, nếu như chỉ xét theo tháng thì sản lượng sản xuất thép của Trung Quốc đã gần như liên tục giảm từ mức đỉnh 95,7 triệu tấn trong tháng 3 xuống chỉ còn 76,1 triệu tấn trong tháng 11. Nguyên nhân là do nhu cầu yếu, chi phí nguyên vật liệu tăng cao, trong khi đó biên lợi nhuận của các công ty thép đã giảm xuống mức thấp.

Nguồn ảnh: Internet

Có thể thấy, sản lượng sản xuất thép của Trung Quốc giảm cũng khiến cho sản lượng toàn cầu giảm từ 165 triệu tấn trong tháng 3 xuống chỉ còn 145,5 triệu tấn trong tháng 11. Và tồn kho thép ở Trung Quốc cũng đã giảm đáng kể trong những tháng gần đây, giúp giảm đi áp lực dư cung trên toàn cầu trong thời gian sắp tới.

Chính vì thế, SSI Research cũng đặt kỳ vọng giá thép có thể chạm đáy và sẽ hồi phục trong thời gian sắp tới. Mặc dù vậy thì không kỳ vọng giá thép sẽ tăng mạnh bởi vì nhu cầu chung vẫn sẽ bị ảnh hưởng bởi nhu cầu yếu ở Trung Quốc do thị trường bất động sản chưa có nhiều khởi sắc. Mặt khác thì sự gia tăng giá thép so với chi phí nguyên liệu đầu vào có thể thúc đẩy hoạt động sản xuất ở Trung Quốc quay trở lại.

Và với nhu cầu dự kiến tăng trong giai đoạn tới thì Tập đoàn Hòa Phát cũng dự kiến sẽ đưa giai đoạn 2 của Khu liên hợp vào hoạt động trong năm 2025, giúp nâng tổng công suất sản xuất thép cuộn cán nóng (HRC) từ mức 3 triệu tấn lên con số 6 triệu tấn, hỗ trợ cho nguồn hàng tiêu thụ trong trung và dài hạn. 

Theo chuyên gia Nguyễn Văn Sưa, các doanh nghiệp đã hồi phục và sẵn sàng đón đầu, tuy nhiên Chính phủ, các bộ, ngành cũng nên có những chính sách mạnh mẽ hơn đối với thị trường bất động sản, để thị trường thép thực sự sẽ bứt phá trong năm 2024. Những doanh nghiệp ngoài việc đảm bảo sản xuất kinh doanh thì đồng thời cần phải chú trọng cho sản xuất xanh, công nghệ thép xanh để giảm phát thải carbon, mở rộng thị trường xuất khẩu với cơ chế điều chỉnh carbon qua biên giới của châu  u lại vừa thí điểm áp dụng giai đoạn chuyển tiếp từ ngày 1/10/2023 và thực hiện đầy đủ từ năm 2026. 

Tổng Thư ký VSA - ông Đinh Quốc Thái nhận định, nhu cầu tiêu thụ thép kỳ vọng sẽ tăng mạnh trở lại khi đầu ra là thị trường bất động sản hồi phục trong năm 2024. Những dữ liệu mới nhất của Bộ Xây dựng cho thấy, dù giao dịch căn hộ, chung cư, đất nền ở trong quý III/2023 mới chỉ bằng khoảng 73% so với cùng kỳ tuy nhiên cũng đã tăng 24,7% so với quý II/2023. Ngoài ra, số lượng dự án xây dựng hoàn  thành và đang xây dựng đều tăng lại so với cùng kỳ năm 2022. 

Hiện nay, Chính phủ cũng đã tiếp tục hỗ trợ đẩy nhanh việc giải ngân đầu tư công trong năm 2024 để có thể tạo ra được sự tăng trưởng đột phá, góp phần quan trọng kích cầu, thúc đẩy sản xuất và kinh doanh trong nước, có tác động tích cực đến việc phát triển sản xuất ở một số ngành như là thép, vật liệu xây dựng, cơ khí,...

Cũng theo Bộ Công thương, để có thể hỗ trợ cho ngành thép hồi phục và phát triển thì sẽ tiếp tục nghiên cứu, áp dụng phù hợp các biện pháp phòng vệ thương mại để có thể bảo vệ thị trường ngành thép trong nước; cùng với đó là phối hợp với các hiệp hội, doanh nghiệp ở trong ngành để có thể tận dụng được cơ hội thị trường nội địa từ việc giải ngân vốn đầu tư công đối với những công trình giao thông, xây dựng lớn để từ đó thúc đẩy nguồn cung sản xuất trong nước. 

Đáng chú ý, trong quý III/2024, Bộ cũng sẽ đẩy nhanh tiến độ và hoàn thành xây dựng Chiến lược ngành thép giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 làm cơ sở để có thể phát triển ngành nhanh, bền vững.