Chuyên gia nhận định gì về việc "kỳ lân" VNG ấp ủ tham vọng IPO tại Mỹ?

Theo Doanh Nghiệp & Kinh Doanh, quyết định lên UpCOM vào đầu năm nay của VNG được xem là một bất ngờ. Được ví như Tencent của Việt Nam, từ lâu VNG được đồn đoán sẽ niêm yết ở Mỹ. 

Alec Tseung - đối tác tại KT Capital Group nói rằng: “Thế nhưng năm 2020 không phải là một năm tốt đẹp, đặc biệt là đối với các công ty công nghệ, chứ chưa nói đến lại là một công ty ít tiếng tăm hơn đến từ Việt Nam. Ví dụ như cổ phiếu của một công ty công nghệ Đông Nam Á khác đó là Sea ghi nhận đã giảm đến 80% trong năm 2022”. 

Tech in Asia cho biết, vẫn có thông tin cho rằng VNG chưa từ bỏ tham vọng IPO tại Mỹ và sẽ dùng sàn chứng khoán địa phương giống như một bàn đạp cho tham vọng này. Mới đây,Tech in Asia cũng đã nghiên cứu bản cáo bạch của VNG để hiểu những gì đang diễn ra ở công ty này và mục tiêu tiếp theo là gì?

Liệu rằng game online là nhân tố thay đổi cuộc chơi?

Cũng tương tự như Sea, VNG có gốc ở mảng game. Hiện tại thì mảng này vẫn đang đóng góp 70 - 80% tổng doanh thu. VNG vận hành và phân phối game từ những studio khác. Ngoài ra thì nó cũng tự phát triển một số tựa game. 

Còn doanh thu mảng game online của VNG cũng ghi nhận tăng 29% so với cùng kỳ năm trước trong năm 2021. Mặc dù vậy thì doanh thu của mảng này lại ghi nhận giảm 12,7% trong thời gian 9 tháng đầu năm 2022 so với cùng kỳ trong năm 2021. Và đây không phải là một điều bất ngờ bởi nhu cầu các dịch vụ số giảm dần sau đại dịch. 

Và ngay cả ông lớn công nghệ Sea cũng ghi nhận xu hướng tương tự như ở Garena - đây là mảng giải trí số của Sea. Cũng cần phải lưu ý rằng, VNG không có một tựa game tự phát triển nào có quy mô đạt đến như là Free Fire của Sea. Mặc dù vậy thì VNG cũng có nhắc đến một số bước phát triển mới ở thị trường nước ngoài của những trò chơi như là Dead Target cùng một số trò chơi khác do ZingPlay Studio (ZPS) phát hành sau khi tiến hành đầu tư mạnh hơn cho thị trường nước  ngoài từ năm 2021. 

ZPS và MadPoly Studio - đây chính là studio đứng sau Dead Target vẫn sẽ tiếp tục là hai động lực chính phía sau việc đẩy mạnh mảng game của VNG bên ngoài Việt Nam. 

Ở chiều hướng khác thì Hội đồng quản trị của VNG mới đây cũng cho biết toàn bộ số vốn từ đợt bán 7,1 triệu cổ phiếu quỹ gần đây cũng sẽ được dùng vào mục đích chi phí nhượng quyền hay như marketing dành cho các trò chơi như PUBG Mobile, Võ Lâm Truyền Kỳ Mobile trong thời gian hai năm tới. Điều này cũng cho thấy VNG vẫn sẽ đầu tư mạnh vào các trò chơi đến từ những nhà phát triển bên thứ ba như là Garena, Tencent, và Kingsoft.

Zalo có thực sự là siêu ứng dụng hay không?

Việc VNG phát sinh khoản lỗ gần 33 triệu USD trong 9 tháng đầu năm 2022 với nguyên nhân đến từ tăng đầu tư cho các công ty con và công ty có liên quan khác. 

Hơn thế, VNG cũng báo lỗ thêm 23 triệu USD trong quý 4/2022. Đáng chú ý, VNG cũng đã liên tục bơm tiền cho Zion - đây là công ty vận hành ví điện tử ZaloPay. Cũng trong năm 2022, VNG đã tăng sở hữu Zion từ mức 60 - 69%. 

Báo cáo từ State of Mobile 2023 của Data.ai cho thấy, ZaloPay chỉ xếp vị trí thứ 6 về số lượng người dùng hoạt động mỗi tháng tại Việt Nam ở mảng ứng dụng dịch vụ tài chính. Và trong cùng báo cáo, ZaloPay không có mặt ở trong TOP 10 ứng dụng tài chính về lượt tải về. 

Còn trong một bài phỏng vấn độc quyền với Tech in Asia vào thời điểm tháng 7/2022, giám đốc vận hành Nguyễn Công Chính có nói rằng: “VNG ưu tiên tính năng nhắn tin hơn là thêm vào nhiều tính năng khác”. 

Và bản cáo bạch của VNG cũng cho thấy công ty vẫn muốn theo đuổi hai chiến lược khác nhau đó là Zalo - đây là dịch vụ nhắn tin cho cá nhân và doanh nghiệp; ZaloPay - là ví điện tử. Tech in Asia cũng nhận định ZaloPay không phải trung tâm chiến lược siêu ứng dụng của VNG.

Một tin tốt là mảng thanh toán, tài chính cũng như dịch vụ đám mây của VNG đang tăng trưởng nhanh. Và trong thời gian 9 tháng đầu năm 2022, mảng này cũng mang về gần 12% tổng doanh thu. Mặc dù vậy, hiện tại thì chưa rõ VNG đang chuẩn bị những gì để có thể cạnh tranh bên ngoài mảng game.

VNG chuẩn bị cho kế hoạch niêm yết kép?

Theo các chuyên gia, mục tiêu của kỳ lân VNG chính là niêm yết ở nước ngoài thông qua VNG Limited.

Đến thời điểm hiện tại thì VNG Limited là một pháp nhân được thành lập ở Cayman Islands vào ngày 1/4/2022 và hiện tại đang nắm giữ 61% số lượng cổ phiếu đang lưu hành của VNG. Cổ đông nước ngoài này cũng đang nắm giữ 49% cổ phần công ty.

Niêm yết tại nước ngoài, VNG có thể sẽ sử dụng mô hình sở hữu đặc biệt (variable interest entity hay VIE). Với mô hình này thì VNG sẽ ở một pháp nhân nước ngoài để cho các nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần. VIE cũng được nhiều công ty Trung Quốc như là Alibaba hay JD.com sử dụng để có thể vượt qua các yêu cầu IPO ngặt nghèo ở quê nhà. 

Và ngay cả khi VNG giải quyết được các rào cản về mặt pháp lý cũng như niêm yết ở nước ngoài, nó vẫn phải đối mặt với một thử thách lớn đó là liệu các nhà đầu tư có nhận thấy nó đủ hấp dẫn trong khi việc kinh doanh vẫn chủ yếu được thực hiện ở thị trường nội địa. 

Tseung của KT Capital Group nói rằng: “Khi các công ty đang cố gắng đa dạng hóa mảng kinh doanh bên ngoài mảng game và xây dựng một hệ sinh thái, giống nhiều công ty công nghệ tại châu Á khác đang làm thì VNG cũng có thể sẽ tiếp tục lỗ. Điều này cũng không quá thuận lợi ở thời điểm hiện tại khi mà các nhà đầu tư quan tâm nhiều hơn đến lợi nhuận thay vì tăng trưởng đơn thuần.