Thống đốc NHNN: “Có doanh nghiệp làm cùng lúc 50 dự án, không hiểu khi khó khăn sẽ giải quyết thế nào?”

Ngân hàng bắt buộc phải kiểm soát rủi ro

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho, biết năm 2022 gặp nhiều khó khăn với ngành ngân hàng, nhưng việc điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng, quản lý của Ngân hàng Nhà nước cũng như sự nỗ lực của hệ thống ngân hàng cũng đã đạt được kết quả tích cực.

Bà Hồng nhấn mạnh, Ngân hàng Nhà nước không chỉ điều hành tín dụng mà còn rất nhiều mục tiêu khác như ổn định tỷ giá, an toàn hệ thống. Với tỷ trọng tín dụng bất động sản hiện nay là 21%, 3 năm qua dù rất khó khăn nhưng tăng trưởng tín dụng đều tăng thì đây là cố gắng rất lớn của ngành ngân hàng, vì ngành ngân hàng còn phải cung ứng vốn cho những lĩnh vực khác, trong đó có những lĩnh vực ưu tiên. Do đó, các doanh nghiệp cũng cần chia sẻ với ngân hàng.

Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, việc Ngân hàng Nhà nước kiểm soát rủi ro đối với bất động sản hay lĩnh vực chứng khoán không phải rủi ro tín dụng thuần tuý. Có thể dự án của doanh nghiệp đủ điều kiện vay vốn nhưng ngân hàng không cho vay được, bởi vốn đối với lĩnh vực bất động sản thường là dài hạn, nếu cho vay thì ngân hàng sẽ khó đảm bảo an toàn hoạt động. Nếu người dân đến rút tiền mà không trả được thì ngân hàng rất lo ngại điều này.

"Ngân hàng phải kiểm soát rủi ro chênh lệch kỳ hạn, rủi ro thanh khoản chứ không phải dự án đủ điều kiện vay vốn mà tổ chức tín dụng không cho vay. Việc cho vay phụ thuộc vào mức độ đảm bảo an toàn của các tổ chức tín dụng thế nào”, bà Hồng nêu và mong các doanh nghiệp hiểu vì sao ngân hàng phải kiểm soát rủi ro để tránh tác động domino, ảnh hưởng đến cả nền kinh tế.

Để thực hiện giải pháp tín dụng tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, góp phần phát triển thị trường bất động sản lành mạnh, an toàn, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí hoạt động để có dư địa giảm lãi suất cho vay, trong đó có người mua nhà; tập trung vốn tín dụng vào các dự án, phương án vay vốn có tính pháp lý, có khả năng khả thi, có khả năng tiêu thụ sản phẩm, có khả năng trả nợ, đáp ứng nhu cầu ở thực, nhà ở xã hội, công nhân, giá rẻ có hiệu quả cao…

“Các tổ chức tín dụng chỉ đạo các chi nhánh từng địa phương làm việc trực tiếp với các doanh nghiệp. Nếu từ chối cho vay cũng phải nói rõ lý do đối với các doanh nghiệp”, bà Hồng nêu.

Ngoài ra, Thống đốc cũng cho hay, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng kiểm soát rủi ro với bất động sản cao cấp (hiện đang dư thừa); phân khúc có tính đầu cơ, lũng đoạn thị trường. Đặc biệt phải kiểm soát mức độ tập trung tín dụng vào một số khách hàng lớn, có liên quan đến cổ đông lớn của tổ chức tín dụng.

“Nếu tín dụng tập trung vào các doanh nghiệp là sân sau với mức độ tập trung lớn sẽ rất rủi ro đến ngân hàng. Các tổ chức tín dụng cần phải hết sức lưu ý việc này”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nói.

Làm cùng lúc 50 dự án thì khó khăn giải quyết thế nào?

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay, doanh nghiệp hoạt động trong môi trường kinh tế vĩ mô chung và nếu kinh tế vĩ mô không ổn định thì doanh nghiệp gặp khó khăn. Khi nền kinh tế vĩ mô gặp khó khăn thì chắc chắn các cơ quan quản lý sẽ phải áp dụng chính sách để ổn định và đôi khi chính sách này sẽ ảnh hưởng đối với hoạt động doanh nghiệp.

Theo bà Nguyễn Thị Hồng, tại các quốc gia khác, doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp lớn phải có bộ phận chuyên theo dõi diễn biến kinh tế vĩ mô và có thể dự báo, đánh giá được các xu hướng, diễn biến của tình hình thế giới, trong nước và diễn biến chính sách để chủ động điều chỉnh hoạt động kinh doanh của mình. Nếu như các doanh nghiệp của Việt Nam cũng làm như doanh nghiệp nước ngoài thì doanh nghiệp sẽ không bị động nhiều trong sản xuất kinh doanh của mình.

"Chúng tôi rất mong các doanh nghiệp chủ động trong vấn đề này. Trong một cuộc họp, tôi được biết có doanh nghiệp triển khai cùng một lúc trên 50 dự án. Với mức độ như vậy, tôi không hiểu khi khó khăn doanh nghiệp liệu có chủ động được không và làm sao để tháo gỡ khó khăn cho tất cả dự án đó? Khi xây dựng kế hoạch kinh doanh thì doanh nghiệp cần có kế hoạch để chủ động", bà Hồng nêu vấn đề.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng mong muốn doanh nghiệp dù lớn hay nhỏ, nhất là với các doanh nghiệp dùng đòn bẩy tài chính lớn cần hết sức chú trọng trong vấn đề quản trị dòng tiền của mình. "Có thể doanh nghiệp có rất nhiều dự án, nhiều tài sản lớn nhưng chỉ vào một thời khắc như tháng này hoặc tháng sau cần tiền không thể có ngay được, bởi ra bán một dự án bất động sản không hề dễ, nó phụ thuộc người mua, thủ tục pháp lý, thủ tục hành chính. Chính vì vậy, các doanh nghiệp hoặc ngân hàng đều phải xác định quản trị dòng tiền cần bài bản, phải có tính dự báo, tầm nhìn xa thì mới chủ động".

“Tôi lấy ví dụ, một cá nhân nào đó đi vay của 10 người, trong khi cùng một lúc 10 người đó đến đòi nợ thì cũng gặp rất nhiều khó khăn chứ chưa nói một doanh nghiệp triển khai đồng loạt rất nhiều dự án. Do đó, quản trị dòng tiền rất quan trọng”, bà Hồng nói.

Thêm vào đó, các doanh nghiệp cần nâng cao năng lực tài chính để đa dạng hoá khả năng huy động vốn từ nhiều nguồn vốn khác, giảm sự phụ thuộc vào nguồn vốn tín dụng, nhất là vốn trung, dài hạn.

“Nếu phụ thuộc nhiều vào tín dụng ngân hàng, trong trường hợp lạm phát rất cao, chính sách tiền tệ thắt chặt thì doanh nghiệp gặp khó khăn”, bà Hồng nhấn mạnh.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng cho hay Chính phủ rất quan tâm đến việc hướng tín dụng vào bất động sản vào nhà ở giá rẻ, nhà cho công nhân, nhà ở xã hội và mong các doanh nghiệp tích cực tham gia triển khai.