Ông Đoàn Hồng Việt - Chủ tịch Digiworld: Muốn lớn mạnh, doanh nghiệp không thể không M&A

Có thể thấy, trong bối cảnh nền kinh tế thế giới nói chung và thị trường trong nước nói riêng đang phải đối mặt với nhiều thử thách thì dòng tiền cũng đã trở thành bài toán lớn của hầu hết các doanh nghiệp. Việc tích trữ tài nguyên lúc này cũng không chỉ giúp cho doanh nghiệp có thể hạn chế được tổn thương rất nhiều điểm đau mà còn được đánh giá là một bệ phóng để cho doanh nghiệp có thể đón đầu được cơ trong nguy. 

Khởi đầu là đơn vị phân phối linh kiện nhỏ, Công ty Cổ phần Thế giới số Digiworld (mã: DWG) đã trở thành một trong những doanh nghiệp phân phối đa ngành và được niêm yết ở trên sàn với số vốn điều lệ là hơn 907 tỷ đồng.

Và xuyên suốt hành trình của mình, theo như người đứng đầu thì Digiworld luôn trung thành với chính sách tích trữ vốn. Trong đó thì lợi nhuận đạt được mỗi năm sau quá trình tích trữ chính là 30-40% để chi trả cổ tức và nó sẽ giữ lại để có thể phục vụ hoạt động kinh doanh có bao gồm cả việc trích cho hoạt động M&A mở rộng quy mô. 

Lúc giới trung lưu "chùn tay" tiêu dùng

Đánh giá về những khó khăn ở trên thị trường kinh doanh hiện tại, ông Đoàn Hồng Việt cho hay, về tình hình kinh doanh thì khó khăn hiện nay cũng đã được nói đến rất là nhiều. Đó chính là lãi suất cao, lạm phát cũng như nền kinh tế châu Âu, châu Mỹ,... suy thoái cũng đã dẫn đến việc người dân thắt chặt việc chi tiêu, nhu cầu toàn cầu giảm và năng suất ở Việt Nam từ đó cũng bị ảnh hưởng. 

Chưa kể đến việc tầng lớp lao động thấp đều là các công nhân nhà máy hiện tại đang bị cắt giảm hoặc là giãn việc từ đó dẫn đến nhu cầu tiêu thụ ở trong nước cũng đã giảm. Còn riêng mảng ICT thì khó khăn lớn nhất trong thời gian 2 năm trở lại đây chính là thiếu chip. Tình trạng này trong năm 2021 thực sự là rất căng thẳng nhưng sang năm nay cũng đã đỡ hơn nhiều. 

Đối với ông Việt, khó khăn đang diễn ra chính là tình trạng lockdown của Trung Quốc và trong đó có nhà máy lớn của Apple đặt ở Trịnh Châu đã có ảnh hưởng không nhỏ đến đơn hàng điện tử của Digiworld. Đáng chú ý là đợt bán sản phẩm iPhone 14 mới đây, Việt Nam cũng đã tiến hành mở bán hàng từ ngày 14/10 thì đến tháng 11/2022 Trung Quốc lại có thêm đợt lockdown nên đã kéo theo tình trạng thiếu hàng.

Mặc dù vậy thì theo ông Việt, Trung Quốc cũng có lẽ là sắp mở cửa trở lại. Nhu cầu iPhone vẫn còn đó và vấn đề là chậm chứ con số sẽ không bị ảnh hương nhiều. Cũng vì tâm lý người tiêu dùng Apple có một đặc trưng là họ khó có thể chuyển sang hãng khác và đợi bao nhiêu cũng đợi. 

Có một khó khăn khác đối với nhóm sản phẩm ICT chính là tâm lý của tầng lớp trung lưu đang bị ảnh hưởng. Chúng ta cũng đều thấy giới trung lưu hầu như ai rồi cũng sẽ đầu tư vào bất động sản, chứng khoán, trái phiếu. Trong khi đó 3 kênh này lại đang bấp bênh dù cho sẽ không mất tiền nhưng tâm lý của nhóm này lại sẽ chùng lại dẫn đến hành động mua sắm trong ngắn hạn sẽ giảm đi. 

Và với những luận điểm trên thì Digiworld cũng đã hạ chỉ tiêu kinh doanh cho quý 4/2022 với 7.500 tỷ đồng còn lợi nhuận ròng đạt 300 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm trước tương ứng giảm 5% và 8%.

Nói về khó khăn trong việc huy động vốn không, ông Việt bộc bạch: “Đây cũng là điều may mắn của Digiworld, chúng tôi có tỷ lệ nợ thấp, vì không đầu tư nặng vào tài sản cố định lâu dài. Digiworld nhờ đó vẫn có lãi và dòng tiền khá ổn”. 

Chia sẻ về việc hết room tín dụng, Digiworld cũng không mấy ảnh hưởng bởi vì công ty không vay nợ dài hạn mà chỉ ngắn hạn dưới thời gian 3 tháng, Cùng với các khoản vay cho vốn lưu động thì ngân hàng cũng chỉ nhìn vào 3 khoản mục đó là hàng tồn kho, khoản phải thu - vốn dĩ là những khoản có thể chuyển đổi sang tiền mặt nhanh cũng như có mục đích sử dụng nên thời gian và thủ tục nhanh chóng. Với ông Việt, Digiworld không chỉ phát hành trái phiếu trong khi đó cũng cần phải nhấn mạnh rằng những thách thức lớn hiện nay ở trên thị trường vốn đều xoay quanh dòng tín dụng trái phiếu doanh nghiệp. 

Hiện tại, thách thức lớn nhất đối với Digiworld theo ông Việt đó chính là nhu cầu giảm đã dẫn đến tăng trưởng thấp hơn. Và nếu như những năm trước mức tăng trưởng trung bình là hơn 30% thì bước sang năm nay dự kiến sẽ còn khoảng 15%. Nhìn chung thì dù cho có tăng trưởng giảm đi nhưng Digiworld vẫn còn duy trì được mức tăng trưởng 2 con số cả về doanh thu lẫn lợi nhuận. 

Muốn lớn mạnh, doanh nghiệp không thể không M&A

Trong báo cáo tài chính quý 3/2022 cho thấy Digiworld có trữ lượng tiền mặt cao. Lý giải về vấn đề này, ông Việt chia sẻ: “Giữ lại lợi nhuận tái đầu tư là chiến lược xuyên suốt của Digiworld. Trong đó, mỗi năm sau khi chia cổ tức tiền mặt với tỷ lệ 30-40%, còn lại Công ty dùng cho hoạt động đầu tư kinh doanh”. 

Trong thời gian 7 năm qua, Digiworld chưa phải huy động vốn ở bên ngoài và tiền giữ lại cũng luôn đủ đáp ứng cho việc tăng trưởng. Cũng chính chính sách này cũng giúp cho công ty có thể bứt phá trong bối cảnh lãi suất cao giai đoạn năm 2011 - 2012, lúc bấy giờ có nhiều doanh nghiệp đã phải dừng cuộc chơi bởi vì do cạn tiền thì Digiworld lại giành cho mình được cơ hội mới. 

Chia sẻ về kế hoạch phân bổ nguồn lực hiện nay của Digiworld, ông Việt cho hay, công ty không đầu tư dài hạn. Nên nhìn vào cơ cấu tài chính dễ dàng thấy được hơn 95% vốn công ty cho tài sản ngắn hạn và hàng tồn kho cũng như công nợ khách hàng. Những cái tên này chính là biểu hiện cho dòng tiền liên tục và doanh thu tăng lên khi mà hàng tồn kho cũng như công nợ tăng lên, dĩ nhiên là Digiworld vẫn có thể kiểm soát được chỉ số này. 

Đối với hoạt động M&A, số tiền bỏ ra theo kế hoạch là chưa đến phân nửa số lợi nhuận tích lũy được hàng năm. Thực tế thì những thương vị gần đây của Digiworld thì số tiền  bỏ ra cũng chỉ chiếm khoảng từ 5 - 10% tiền tiết kiệm của công ty mà thôi. Trong đó thì doanh nghiệp mà Digiworld nhắm đến không phải là doanh nghiệp lớn mà thường sẽ là đơn vị nhỏ, quan điểm tương đồng với Digiworld là không đầu tư vào tài sản dài hạn và nằm trong ngành Digiworld đang hoạt động cũng như danh mục sản phẩm, cũng có những sản phẩm mà công ty chưa có. 

Hiện nay có nhiều ý kiến đánh giá Digiworld khó bứt phá thời gian tới, ông Việt nói rằng: “Tôi đồng ý một phần trong nhận định này, Digiworld khó bứt phá trên 30% cho sản phẩm hiện hữu, vì nhu cầu đang giảm”. 

Tuy nhiên  Digiworld thì sẽ không dừng lại ở trong quy mô hiện nay mà sẽ tiến hành mở rộng thêm với các nhà cung cấp mới và các mảng kinh doanh mới. Những thông tin này ở bên ngoài nhìn vào sẽ chưa thể biết được. Nhìn chung thì Digiworld cũng có 2 nguồn tăng trưởng chính. 

Đầu tiên chính là từ ngành hàng hiện hữu. Đây cũng chính là hóm chiếm tỷ trọng cao bởi vì bản thân chúng vẫn đang nằm trong giai đoạn tăng trưởng. 

Thứ hai đó chính là từ ngành hàng mới. Vào năm 2023, Digiworld có thêm nhãn hàng điện thoại mới cùng với các dòng Home Appliances mới cùng với đóng góp từ Achison. Vào hồi quý 3/2022, Digiworld cũng đã hoàn tất mua lại 49% cổ phần Achison với mức giá là 250 tỷ đồng.

Nói về khoảng thời gian khó khăn sẽ kéo dài như thế nào, ông Việt nói rằng: “Theo tôi dự kiến kéo dài đến hết nửa đầu năm 2023; khi nền kinh tế châu Âu, Mỹ hồi phục, lạm phát đi qua thì cầu tăng lên”. 

Đối với Digiworld, những khách hàng nước ngoài cũng sẽ có dự trù và thường thì họ sẽ đặt hàng trước khoảng thời gian từ 2 - 3 tháng nên công việc của công ty cũng sẽ hồi phục từ quý 2/2023 hoặc chậm lắm là đầu quý 3/2023. Trong đó thì thời gian để chuẩn bị cho một mặt hàng ICT vào khoảng thời gian 6 tuần. 

Xét về lâu dài thì nền kinh tế cũng sẽ tăng, tăng thu nhập, chắc chắn thì nhu cầu về lâu dài thì vẫn còn tăng nhưng những khó khăn hiện tại cũng chỉ là ngắn hạn. 

Theo tìm hiểu, động lực tăng trưởng của Digiworld còn được cho là đến từ các hoạt động M&A. Ông Việt nói rằng, doanh nghiệp nếu như muốn lớn mạnh lên thì không thể không M&A. Điều quan trọng chiến lược M&A như thế nào và có tiết kiệm được chi phí hay không và có giúp cho họ tăng trưởng được hay không?

Ông Việt cũng ví dụ về thương hiệu Achison, sau M&A  thì Digiworld đã cho họ dùng chung kho, hỗ trợ chi phí back-office,... Ngược lại thì Achison cũng đang bán thiết bị phụ trợ công nghiệp cũng như đồ bảo hộ lao động, đáng chú ý là nằm trong danh sách đối tác của Intel (điều này không hề đơn giản) từ đó Digiworld có thể tận dụng điều này để tiến hành mở rộng tệp khách hàng.