Lời khuyên từ các nhà đầu tư mạo hiểm: Các công ty khởi nghiệp nên hoãn IPO chờ lãi suất ổn định hơn

Theo Vneconomy, màn ra mắt khá là ồn ào nhưng lại không được như kỳ vọng của Arm và Instacart đã làm tiêu tan đi hy vọng về làn sóng IPO công nghệ mới.

Thương vụ IPO của Arm và Instacart không mang đến nhiều kỳ vọng

Công ty giao hàng tạp hóa trực tuyến Instacart và có đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng vào ngày 19/9. Chính sự kiện này được đánh giá rất quan trọng đối với các công ty công nghệ tư nhân khác. Tuy nhiên đến cuối cùng thì cổ phiếu của Instacart đã kết thúc dưới mức giá niêm yết 30 USD, dù đã tăng đến 40% khi giao dịch bắt đầu. 

Trong khi đó thì Arm - là nhà thiết kế chip được SoftBank hậu thuẫn, có giá cổ phiếu dao động trên và dưới mức giá niêm yết 51 USD trong hai tuần sau khi mà IPO tuy nhiên kết thúc tháng 9 ở mức cao hơn phần 5%. Công ty phần mềm tự động hóa tiếp thị Klaviyo là công ty có thành tích tốt nhất trong ba công ty, ghi nhận tăng 15% so với giá IPO.

Và cả ba công ty đều có khởi sắc đầu tươi sáng ở trên thị trường đại chúng, tuy nhiên ngay lập tức gặp khó khi ngày 20/9, Cục Dự trữ Liên bang cho biết, sẽ hỗ trợ một đợt tăng lãi suất khác trong năm nay cũng như dự kiến sẽ ít cắt giảm lãi suất hơn trong năm 2024. 

Trong suốt 9 tháng, điều kiện giao dịch ổn định đã khiến cho các nhà đầu tư ở Thung lũng Silicon thất vọng. Họ đặt hy vọng đợt niêm yết trong tháng này sẽ mở ra cơ hội cho hàng chục công ty công nghệ tư nhân khác ở trên sàn. Có nhiều công ty khởi nghiệp đã tiến hành trì hoãn kế hoạch IPO sau khi thị trường trở nên tồi tệ hơn vào năm 2021. 

Jason Greenberg - là đồng giám đốc công nghệ, truyền thông và viễn thông toàn cầu tại ngân hàng đầu tư Jefferies cho hay, hiện nay các công ty niêm yết công khai vẫn còn rất nhiều rủi ro, chính vì thế mà những công ty khởi nghiệp có khả năng IPO tiếp theo sẽ là những công ty buộc phải thực hiện IPO bởi những yếu tố nằm ngoài mục tiêu truyền thống như khó khăn trong việc huy động vốn tăng trưởng hay là cung cấp thanh khoản. 

Còn công ty dữ liệu thị trường tư nhân PitchBook đã ước tính gần 80 ứng cử viên IPO đã tồn đọng trong năm qua, giai đoạn mà thị trường đại chúng trở nên tồi tệ đối với những công ty khởi nghiệp công nghệ. Tuy nhiên một số nhà đầu tư đã cố gắng có cái nhìn một cách dài hạn hơn. 

Paul Kwan - là giám đốc điều hành của công ty liên doanh General Catalyst và cựu giám đốc công nghệ của Morgan Stanley nói rằng: “Mọi người đều nghĩ rằng IPO đã chết, trên thực tế thì không phải thế”. Ông cũng nói thêm, bộ ba danh sách niêm yết vào tháng 9 không phải là một bước ngoặt lớn nào đó. 

Và việc tăng lãi suất đặc biệt gây đau đớn cho những công ty khởi nghiệp tư nhân không có lãi, vốn được định giá dựa trên dòng tiền trong tương lai của họ. Kwan cho hay, phải đến khi lãi suất ổn định thì khả năng các sự kiện IPO mới xuất hiện được trở lại. Ông cũng kỳ vọng sẽ có sự gia tăng những hoạt động mua bán lẫn sáp nhập giữa các công ty tư nhân trong thời gian sáu tháng sắp tới. 

Greenberg cũng đưa ra cảnh báo một số công ty có thể bị buộc phải niêm yết sớm hơn bởi vì họ cần vốn mới để có thể tồn tại hay phát triển, trả những hóa đơn thuế liên quan đến quyền sở hữu cổ phiếu của nhân viên. 

Thị trường IPO khó có triển vọng rõ ràng

Ghi nhận trong những năm gần đây có nhiều công ty tư nhân ở Thung lũng Silicon - trong đó có bao gồm Instacart, Klaviyo cùng với nhóm thanh toán Stripe đã tiến hành cung cấp cho nhân viên đơn vị cổ phiếu hạn chế cho phép họ kiếm tiền khi mà công ty được mua lại hay niêm yết cổ phiếu. 

Và vào tháng 3, Stripe đã tiến hành huy động được hơn 6,5 tỷ USD trong đợt bán cổ phiếu tư nhân - một phần là để trang trải các khoản nợ thuế của nhân viên. Theo một người có hiểu biết về vấn đề này thì  Instacart sẽ sử dụng “một cách hiệu quả” số tiền thu được khoảng 600 triệu USD từ đợt IPO để giải quyết những chi phí liên quan. 

Don Butler - là giám đốc điều hành quỹ đầu tư mạo hiểm Thomvest nói rằng, yếu tố thứ ba thúc đẩy các công ty khởi nghiệp tiếp cận với thị trường đại chúng chính là nhu cầu thanh khoản của các nhà đầu tư. 

Những công ty mạo hiểm đầu tư  trên cơ sở dài hạn hơn so với những nhà đầu tư tư nhân hay nhà đầu tư đại chúng, với những quỹ thường hoạt động trong vòng đời là 10 năm. Và lợi tức đầu tư từ các quỹ như thế là bằng chứng khi mà huy động vốn tiếp theo từ những người ủng hộ, thường sẽ bao gồm các quỹ hưu trí và quỹ tài trợ, các nhà đầu tư tổ chức khác. 

Tuy nhiên các công ty đầu tư mạo hiểm cũng cần các công ty khởi nghiệp IPO hay là tìm cho mình lối thoát khác, ví dụ như là bán, để phân phối lợi nhuận cho những nhà đầu tư của họ. 

Peter Hébert - là đồng sáng lập công ty liên doanh Lux Capital nói rằng, Instacart, Klaviyo và Arm chính là bằng chứng cho thấy cửa sổ IPO đang mở, ngay cả khi có những thách thức. 

Và Klaviyo cũng mang đến một tín hiệu hy vọng hơn cho những ứng viên IPO tiềm năng khác. Công ty công nghệ tiếp thị lại tiếp tục phát triển một cách nhanh chóng thông qua đại dịch trong khi các công ty khác đang cắt giảm. 

Những doanh nghiệp được gọi là phần mềm dưới dạng dịch vụ như là Klaviyo có xu hướng sẽ mang đến cho các nhà đầu tư ở trên thị trường đại chúng nhiều doanh thu, có thể dự đoán được hơn khi mà khách hàng trả tiền đăng ký hàng tháng so với những công ty hướng đến người tiêu dùng như Instacart.

Mặc dù vậy thì ngay cả những ứng cử viên IPO mạnh nhất cũng khó có thể có được triển vọng rõ ràng cho đến khi lãi suất cũng như kinh tế dần ổn định hơn. Và theo họ thì cánh cửa IPO vẫn mở tuy nhiên việc niêm yết ngay chưa chắc gặt hái được thành công mà có thể là trong thời gian 6 tháng nữa.