Làm cách nào để người mua nhà hưởng lợi từ các gói hỗ trợ nhà ở xã hội?

Nguồn cung nhà ở xã hội sẽ tăng trở lại

Theo Nhịp sống kinh tế, vốn luôn là phân khúc bị thiếu hụt nguồn cung trầm trọng và gần như biến mất tại các thành phố lớn trong những năm qua. Tuy nhiên, thời gian tới đây, loại hình nhà ở xã hội sẽ có thêm nhiều sản phẩm cung ứng ra thị trường nhờ hàng loạt dự án mới đang được lên kế hoạch triển khai bởi những doanh nghiệp bất động sản lớn, uy tín và mạnh về tài chính.

Đầu tháng 2/2022, Tổng Công ty Viglacera đã thành công tổ chức lễ khởi công xây dựng Dự án khu nhà ở công nhân và chuyên gia thuộc khu công nghiệp Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh. Tới tháng 3/2022, doanh nghiệp này tiếp tục cho khởi công dự án Khu nhà ở công nhân và chuyên gia khu công nghiệp Đông Mai thuộc thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. 

Vừa qua, Tập đoàn Hòa Bình quyết định thành lập công ty thành viên - Công ty Cổ phần Đầu tư và xây dựng NƠXH Hòa Bình với mục đích phát triển các dự án nhà ở xã hội tại Hà Nội, TP. HCM và các tỉnh thành toàn quốc. Chủ đầu tư này cho biết, Hòa Bình sẽ khởi công ngay 10.000 căn NOXH trong năm 2022, dự kiến vào giữa năm 2023 sẽ hoàn thiện và bàn giao. 

Nổi bật nhất vẫn là kế hoạch xây dựng các dự án NOXH của Vinhomes. Chủ tịch Hội đồng quản trị Vinhomes Phạm Thiếu Hoa cho biết, đơn vị dự kiến xây dựng 500.000 căn NOXH trong vòng 5 năm tiếp theo với mức giá chỉ từ 300 - 950 triệu đồng/ căn nằm tại các khu vực ven thành phố.

Trước đó, theo thống kê của Bộ Xây dựng, tính đến hết năm 2021, cả nước có 266 dự án NOXH hoàn thành, cung cấp 142.000 căn với tổng diện tích hơn 7,1 triệu m2 sàn, đạt 56,8% chỉ tiêu đề ra trong Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 (năm 2011). Trong năm 2021, có 17 dự án NOXH với 27.800 căn hộ hoàn thiện với gần 1,4 triệu m2 sàn. Nhìn chung, việc phát triển loại hình này vẫn chậm và chưa đạt hiệu quả cao vì vướng mắc một số vấn đề về thể chế chính sách và tổ chức thực hiện. 

TS. Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV cho hay, việc khan hiếm loại hình NOXH đến từ những thách thức về vốn, quy hoạch và quỹ đất và chưa được đề cập nhiều trong thông tư, nghị định.

Giải ngân nhanh các gói hỗ trợ nhà ở xã hội

TS. Trương Anh Tuấn - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Chủ tịch Tập đoàn Hoàng Quân cho biết, trong những năm qua, Quốc hội và Chính phủ đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách để phát triển nhà ở xã hội: Vào ngày 1/4/2020, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 41/NQ-CP để cân đối thêm 1.000 tỷ đồng cho Ngân hàng Chính sách xã hội theo Nghị quyết số 71/2018/QH14 và bổ sung 2.000 tỷ đồng để cấp bù lãi suất cho 4 ngân hàng thương mại do Ngân hàng Nhà nước chỉ định để thực hiện hỗ trợ cho vay nhà ở xã hội nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân vượt qua giai đoạn khó khăn, khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Tiếp đó, đầu năm 2022, Nghị quyết 43 của Quốc Hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi kinh tế - xã hội đã bố trí 2 gói hỗ trợ cho NOXH cho các nhân vay mua, thuê mua nhà ở xã hội, xây dựng mới hoặc cải tạo sửa chữa nhà ở thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội và hỗ trợ lãi suất thông qua hệ thống các ngân hàng thương mại cho chủ đầu tư vay cải tạo chung cư cũ, xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân. 

Đầu năm 2022, Quốc hội đã có Nghị quyết 43 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi kinh tế - xã hội, trong đó bố trí 2 gói hỗ trợ cho nhà ở xã hội cho cá nhân vay mua, thuê mua nhà ở xã hội, xây dựng mới hoặc cải tạo sửa chữa nhà ở thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội và hỗ trợ lãi suất thông qua hệ thống các ngân hàng thương mại cho chủ đầu tư vay cải tạo chung cư cũ, xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân. 

Bộ Xây dựng cũng đã đề xuất gói tín dụng trị giá 65.000 tỷ đồng để cho các doanh nghiệp vay phát triển NOXH, nhất là loại hình nhà ở cho người lao động, công nhân các khu công nghiệp, khu chế xuất. Bộ còn kiến nghị Thủ tướng chấp thuận đưa vào Chương trình hỗ trợ phục hồi kinh tế - xã hội sau Covid-19 gói tín dụng và cơ chế chính sách phát triển nhà ở xã hội, đặc biệt là nhà ở cho công nhân, người lao động khu công nghiệp, khu chế xuất: Gói tín dụng 15.000 tỷ đồng trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021 - 2025; Gói tín dụng 50.000 tỷ đồng theo hình thức Ngân hàng Nhà nước tái cấp vốn cho các ngân hàng thương mại để cho các đối tượng theo quy định được hưởng ưu đãi.

Tuy nhiên, ông Quân cho rằng, vấn đề quan trọng cần giải quyết là phải giải ngân được những gói hỗ trợ này để người dân được hưởng lợi. Theo nhu cầu, một là gói 65.000 tỷ đồng, hai là 8.000 tỷ đồng để khắc phục lãi suất chênh lệch, như vậy mới có thể đáp ứng định hướng của chính phủ về thị trường NOXH, nhà ở công nhân. Điểm nghẽn này cần được tháo gỡ ngay trong năm 2022. 

Dựa trên cơ sở này, ông Quân đề xuất thực hiện 2 giải pháp: Thứ nhất, vướng mắc lớn nhất là cơ chế hùn vốn giá rẻ. Ở mức cho vay gần 5%/năm với thời hạn 15 năm trở lên thì người dân mới có thể tiếp cận nhà ở giá rẻ.

Thứ hai, cần làm rõ hơn về cơ chế NOXH, nhà ở công nhân. Theo đó, công nhân phải là đối tượng cho thuê dài hạn hoặc ngắn hạn chứ không được mua ở lâu dài. Vì vậy, cần có cơ chế đặc thù để đảm bảo nhà ở công nhân, nhất là tại các thành phố như TP. HCM, Bình Dương thì mới có thể giải quyết bài toán căn cơ về nhà ở công nhân. Đồng thời, xác định rõ chính sách đồng hành của chính quyền các địa phương tại nơi có dự án khu công nghiệp.