Hàng loạt doanh nghiệp bất động sản tuyết bố phá sản, giải thể

Doanh nghiệp bất động sản phá sản, giải thể tăng gần tới 40%

Báo cáo mới nhất của Bộ Xây dựng cho thấy, trong năm 2022, có rất nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản phải thay đổi phương án kinh doanh, quản lý bằng việc thu hẹp quy mô sản xuất, cắt giảm nhân sự,... thậm chí, có một số doanh nghiệp cắt giảm đến 50% số người lao động. Bên cạnh đó, rất nhiều doanh nghiệp phải dừng hoạt động, trì hoãn các hoạt động đầu tư, thi công dự án mới, dừng IPO...

Theo đó, năm vừa qua, số doanh nghiệp địa ốc thành lập mới là trên 8.500 tăng 13,7% so với cùng kỳ năm trước, nhiều doanh nghiệp lĩnh vực địa ốc đã quay lại hoạt động khoảng gần 2.100 tăng 56,7%. Trong khi đó, số  lượng doanh nghiệp tuyên bố phá sản, giải thể cũng tăng gần 39%.

Nguyên nhân này được Bộ Xây dựng lý giải, do các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn,  phát hành trái phiếu doanh nghiệp cùng những huy động vốn của khách hàng nên dẫn đến thiếu vốn phải giãn hoặc tạm dừng tiến độ thực hiện các dự án. Trên thực tế, việc các tổ chức, cá nhân bị điều tra xử lý vì có liên quan đến hoạt động phát hành trái phiếu cũng đã tác động lớn đến thị trường này cùng với tâm lý của nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, lãi suất huy động tăng, tỉ giá ngoại tệ cũng tăng, giá xăng dầu hay giá vật liệu xây dựng đều tăng cao, nên dẫn đến chi phí hoạt động của các doanh nghiệp cũng từ đó tăng lên, đã gây ảnh hưởng đến các hoạt động sản xuất kinh doanh đối với doanh nghiệp. Nên dẫn đến thiếu dòng tiền để trả cho các doanh nghiệp cung ứng cũng như trả lương người lao động, vì chủ đầu tư không có nguồn tiền để thanh toán và thực hiện nghĩa vụ tài chính với cơ quan nhà nước.

Vậy nên, những khách hàng đã mua bất động sản sẽ khó tiếp cận nguồn vốn vay của những tổ chức tín dụng, qua đó gián tiếp ảnh hưởng đến hoạt động thanh khoản nhiều sản phẩm, các dự án bất động sản, nên dẫn đến nhiều doanh nghiệp không thể bán được sản phẩm để thu hồi vốn và tái đầu tư dự án mới.

Theo chuyên gia bất động sản Trần Khánh Quang, đã từ lâu nay mới thấy thị trường bất động sản trong 03 tháng không bán được hàng. Rất nhiều doanh nghiệp lĩnh vực này đã hụt hơi thanh khoản khiến khó càng thêm khó hơn. Sang năm 2023 được dự báo sẽ có các tín hiệu tích cực hơn đến từ quý cuối năm 2022. Tuy nhiên, thị trường bất động sản vẫn còn đang  đối diện với nhiều thách thức.

Doanh nghiệp môi giới bất động sản khó càng thêm khó hơn

Hoạt động thanh khoản sụt giảm trên thị trường bất động sản đã tác động trực tiếp tới số đông đội ngũ làm nghề môi giới, những nhà đầu tư cá nhân cùng doanh nghiệp địa ốc, trong đó có cả những đơn vị phân phối sản phẩm bất động sản.

Theo thống kê sơ bộ từ các doanh nghiệp trong lĩnh vực môi giới bất động sản vừa công bố kết quả kinh doanh trong quý IV năm 2022 cho thấy, lợi nhuận đa số đi thụt lùi so với trước đây.

Cụ thể, trong quý IV/2022, Công ty Cổ phần Dịch vụ Bất động sản Đất Xanh (Đất Xanh Services, Mã: DXS) chỉ đạt 884 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 32,3% so với cùng kỳ, ghi nhận lỗ sau thuế 137 tỷ đồng. Trong đó, doanh thu dịch vụ bất động sản giảm 56,9%, chỉ đạt 302 tỷ đồng; doanh thu bán căn hộ, nhà phố và đất nền đạt 400 tỷ đồng, giảm 33,9%.

Lũy kế năm 2022, Đất Xanh Services đem về hơn 4.096 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 5% so với cùng kỳ. Trong đó, doanh thu mảng môi giới đạt 2.340 tỷ đồng, giảm 21,4%. Lợi nhuận sau thuế đạt 535 tỷ đồng, giảm 38,7% so với cùng kỳ.

Công ty Cổ phần Bất động sản Thế Kỷ (CenLand, Mã: CRE) ghi nhận doanh thu thuần đạt gần 175 tỷ đồng, giảm tới 83,6% và lỗ sau thuế 59 tỷ đồng trong quý IV. Trong đó, Lũy kế năm 2022, CenLand ghi nhận 3.491 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 37,4% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận sau thuế đạt 198 tỷ đồng, giảm 56% so với cùng kỳ năm trước. Trong năm vừa qua, doanh thu đầu tư bất động sản của công ty ghi nhận khoảng 2.075. Doanh thu mảng môi giới khoảng 1.424 tỷ đồng, giảm 2,6% so với cùng kỳ.

Trong quý cuối năm, Công ty Cổ phần Bất động sản Khải Hoàn Land (Mã: KHG) là doanh nghiệp duy nhất ghi nhận lợi nhuận sau thuế đạt 251 tỷ đồng nhưng giảm 19,8% so với doanh thu thuần là 630 tỷ đồng, giảm 18,8% so với cùng kỳ. Lũy kế năm 2022, doanh nghiệp này đạt 1.396 tỷ đồng doanh thu thuần lợi nhuận sau thuế đạt 442 tỷ đồng, tăng lần lượt là 8,3% và 7% so với cùng kỳ.

Nhiều doanh nghiệp địa ốc trong quý cuối năm đã phải đối mặt với nhiều sóng gió, từ sự suy giảm của thị trường chung cho đến sự khó khăn trong các kênh huy động vốn. Do đó, không nằm ngoài dự đoán, đa phần kết quả kinh doanh của nhóm này đã xuống dốc không phanh.

Ông Vũ Trường Thắng, Tổng giám đốc Công ty Winhousing Việt Nam chia sẻ: “ Trong năm 2023 dự báo là năm tiếp tục khó khăn đối với lĩnh vực bất động sản nói chung cùng với đội ngủ môi giới bất động sản nói riêng. Hoạt động thanh khoản thấp chính là thủ phạm khiến hàng chục ngàn môi giới bất động sản bị đá văng ra khỏi thị trường. Khi nào nguồn tín dụng còn bị siết thì tính thanh khoản sẽ còn thấp. Và đối tượng bị ảnh hưởng trực tiếp là các doanh nghiệp bất động sản và môi giới địa ốc”...

Nên nới trần tín dụng

Ông Nguyễn Mạnh Hà, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Bất động sản Việt Nam nhận định, từ cuối quý II năm 2022, thị trường bất động sản đã bắt đầu ghi nhận các dấu hiệu trầm lắng. Một loạt những chính sách thắt chặt về tín dụng, phát hành trái phiếu doanh nghiệp..., nên khiến tâm lý chung trên thị trường này e ngại, nhiều hoạt động giao dịch đều bị trì hoãn.

Với tình trạng như hiện nay, không chỉ kéo dài một hai tháng mà đã diễn ra trong suốt nửa cuối năm 2022 và càng về sau thì “sức khoẻ” thị trường cũng như cộng đồng doanh nghiệp địa ốc ngày càng suy giảm.

Trước tình hình hiện tại của thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng cũng đã đề nghị Ngân hàng nhà nước Việt Nam xem xét, đề xuất phương án điều hành trần (room) tín dụng phù hợp hơn nhằm hỗ trợ cho nền kinh tế; chỉ đạo, hướng dẫn những tổ chức tín dụng tạo điều kiện cho giới doanh nghiệp địa ốc, người mua nhà và nhà đầu tư tiếp cận nguồn vốn tín dụng từ ngân hàng.

Theo đó, ngân hàng nhà nước cần phải có hướng dẫn, chỉ đạo những tổ chức tín dụng cho vay, giải ngân nhanh chóng đối với các doanh nghiệp cần vốn để hoạt động, dự án bất động sản đủ điều kiện theo đúng quy định của pháp luật; ưu tiên cho vay dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân người có thu nhập thấp, nhà ở thương mại giá rẻ và những loại hình bất động sản phục vụ mục đích sản xuất, an sinh xã hội có hiệu quả cao, có khả năng trả nợ...