Hà Nội: Nhiều biện pháp ngăn chặn tình trạng "trục lợi" nhà ở xã hội

Các biện pháp nhằm tránh “trục lợi” nhà ở xã hội

Sở Xây dựng Hà Nội đã ban hành Văn bản số 736 về việc thực hiện chuyên đề “Giải pháp đẩy mạnh công tác quản lý, sử dụng nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2021- 2025”.

Theo đó, Sở Xây dựng yêu cầu các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội trên địa bàn Thủ đô phải đảm bảo công tác xét duyệt đúng đối tượng và đủ điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội theo đúng trình tự, thủ tục pháp luật quy định. 

Cụ thể, sau khi ký hợp đồng bán, cho thuê nhà ở xã hội, chủ đầu tư phải có trách nhiệm lập danh sách đầy đủ các hộ gia đình, các nhân đã ký hợp đồng tại dự án. Đặc biệt phải dán ảnh các thành viên trong hộ gia đình. Ban hành quy chế phối hợp giữa chủ đầu tư và chính quyền địa phương, đơn vị quản lý vận hành, công an theo dõi địa bàn về nhân khẩu, tạm trú, tạm vắng đối với các hộ dân sinh sống trong nhà chung cư để tổ chức kiểm tra, theo dõi.

Trong giai đoạn năm 2016 - 2020, Hà Nội đã có 12.659 căn hộ nhà ở xã hội  tại 23 dự án được xét duyệt bán, cho thuê. Cung cấp hơn 1,2 triệu mét vuông nhà ở. 
UBND TP Hà Nội cho biết đánh giá về thực trạng quản lý, sử dụng nhà ở xã hội việc xét duyệt cơ bản được thực hiện đúng trình tự, thủ tục. Trên thực tế qua việc kiểm tra, giám sát việc sử dụng nhà ở xã hội, Sở Xây dựng và UBND các quận, huyện đã phát hiện và xử lý một số trường hợp các đối tượng mua, thuê nhà ở xã hội sử dụng không đúng mục đích như: Cải tạo đập thông 2 căn hộ để mở rộng diện tích tại dự án 30 Phạm Văn Đồng (Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy).

Tình trạng cho ở nhờ, cho thuê lại hoặc không sử dụng đúng mục đích. Có thể kể đến một số dự án có dấu hiệu sai phạm như khu nhà ở cho người thu nhập thấp Ecohome 2 có 158 trường hợp; khu nhà ở cho người thu nhập thấp Ecohome 1 có 200 trường hợp; khu nhà ở xã hội tại ô đất CC-1 khu đô thị Quốc Oai có 65 trường hợp; dự án nhà ở xã hội tại ngõ 622 phố Minh Khai có 57 trường hợp. 

Lý giải về nguyên nhân những sai phạm liên quan đến việc sử dụng nhà ở xã hội không đúng mục đích. Sở Xây dựng Hà Nội cho rằng, các chủ đầu tư dự án, UBND các quận, huyện - nơi có nhà ở xã hội và các bên liên quan chưa thực hiện tốt việc giám sát sử dụng nhà ở xã hội; chưa quan tâm đến việc kiểm tra, lập hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính trong quản lý, sử dụng nhà ở chung cư theo quy định...

Hà Nội siết quản lý nhà ở xã hội 

Trước thực trạng sử dụng nhà ở xã hội không đúng mục đích trên địa bàn thành phố, UBND TP Hà Nội đã xác định 5 giải pháp cụ thể nhằm đẩy mạnh quản lý sử dụng nhà ở xã hội trên địa bàn.

Giải pháp thứ nhất là tăng cường giám sát khi xét duyệt đối tượng mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội. 

Giải pháp thứ hai là tăng cường phối hợp giữa các sở, ngành, UBND quận, huyện, thị xã với Sở Xây dựng nhằm kiểm tra danh sách các đối tượng được giải quyết mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, xác định đúng đối tượng được hỗ trợ về nhà ở xã hội.

Giải pháp thứ ba là tăng cường giám sát sử dụng nhà ở xã hội. Theo đó, UBND các quận, huyện, thị xã; UBND các xã, phường, thị trấn nơi có nhà ở xã hội và các chủ đầu tư nhà ở xã hội thực hiện đúng, đầy đủ nội dung quy định về giám sát đối tượng sau khi được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội. Công an thành phố chỉ đạo công an quận, huyện, thị xã, xã, phường, thị trấn nơi có nhà ở xã hội thông qua quản lý nhân, hộ khẩu, tạm trú, tạm vắng để theo dõi những hộ, nhân khẩu đang cư trú thực tế; nắm bắt việc thay đổi nhân khẩu, hộ gia đình và xác định các trường hợp bán lại, cho thuê lại, cho ở nhờ, không sử dụng hoặc sử dụng không đúng mục đích.

Giải pháp thứ tư là tăng cường công tác quản lý, vận hành, bảo hành, bảo trì nhà ở xã hội theo quy định.

Giải pháp thứ năm là tiếp tục tăng cường công tác quản lý chất lượng nhà ở xã hội thông qua hướng dẫn các văn bản quy phạm pháp luật; kiểm tra quản lý chất lượng, an toàn vệ sinh lao động tại các công trình đang thi công.

Các sở, ngành và UBND quận, huyện, thị xã trên địa bàn thành phố Hà Nội căn cứ triển khai chuyên đề lồng ghép với việc thực hiện các nhiệm vụ Chương trình số 10-CTr/TU của Thành ủy.

Nhiều giải pháp thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội 

Thời gian gần đây, Bộ Xây dựng có công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân khu công nghiệp, cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ.

Cụ thể, Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương tích cực rà soát, kiểm tra việc bố trí quỹ đất nhà ở xã hội tại các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị trên địa bàn đảm bảo theo đúng quy định pháp luật về nhà ở. 

Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm pháp luật trong việc thực hiện pháp luật về phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn cũng được Bộ Xây dựng nhấn mạnh đối với các địa phương trên cả nước. 

Có thể thấy, với hàng loạt các biện pháp nhằm phát triển nhà ở xã hội mà các Bộ, ban ngành đang tích cực thực hiện. Sẽ tạo điều kiện an sinh cho những đối tượng được hưởng chính sách, người lao động có thu nhập thấp sẽ có khả năng sở hữu nhà ở của riêng mình theo đúng quy định của pháp luật.