Giá xăng dầu tăng vọt, các gã khổng lồ dầu khí trên toàn cầu đồng loạt lãi đậm

Theo Bloomberg, các tập đoàn dầu khí trên toàn cầu đều hưởng lợi khi giá nhiên liệu tăng chóng mặt. Tuy nhiên, giá nhiên liệu tăng cao đã thúc đẩy lạm phát và làm tăng rủi ro suy thoái kinh tế toàn cầu. Chính vì thế, ngày càng xuất hiện nhiều lời kêu gọi cần đánh thuế cao hơn đối với những tập đoàn dầu khí này.

Hơn nữa, trong bối cảnh kinh tế và chính trị bất ổn như thời điểm này, lợi nhuận liệu có thể kéo dài đà trong thời gian tới hay không cũng là câu hỏi được nhiều người quan tâm.

"Khả năng cao thu nhập sẽ đạt đỉnh trong quý II hoặc sang đầu quý II năm nay, sau đó sẽ quay đầu lao dốc", theo nhận định của ông Ahmed Ben Salem, nhà phân tích làm việc tại Oddo BHF. Ông còn bình luận thêm: "Nguy cơ suy thoái đang khiến cho mọi thứ dần chậm lại".

Lợi nhuận đạt mức kỷ lục

Theo Bloomberg, các tập đoàn năng lượng lớn trên thế giới như Exxon Mobil Corp., Chevron Corp., Total Energies SE, Shell Plc bà BP Plc có thể thu lãi nhiều hơn so với thời điểm 2008. Khi đó, giá dầu thô quốc tế đã cán mốc 147 USD/thùng.

Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, không chỉ giá dầu thô tăng vọt do xung đột giữa Nga - Ukraine, giá khí đốt tự nhiên cùng với tỷ suất lợi nhuận lọc dầu cũng lập kỷ lục.

Tại nhiều thị trường trên toàn cầu, công suất lọc dầu đã lao dốc nghiêm trọng do các lệnh phong tỏa nhằm phòng chống đại dịch Covid-19, những khoản đầu tư bị trì hoãn bởi dịch và các lệnh trừng phạt áp đặt lên Nga và việc Trung Quốc giới hạn xuất khẩu xăng dầu ra thế giới. 

Thước đo tỷ suất lợi nhuận lọc dầu tại mỹ đã tăng vọt lên trong quý I với giá 48,84 USD/thùng, cao hơn gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2021. Trong khi đó, thước đo tỷ suất lợi nhuận lọc dầu của châu Âu đã tăng gấp 3 lần lên 145,7 USD/thùng.

Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng (EIA), chi phí để lọc dầu chiếm đến 26% giá thành của một gallon xăng tại Mỹ, mức này đã tăng lên so với mức trung bình 14% trong thập kỷ trước.

Shell dự kiến sẽ thu về lợi nhuận trị giá 1 tỷ USD từ việc lọc dầu. Theo ước tính của Bloomberg, lợi nhuận trong quý II của Exxon có thể sẽ cao hơn nhiều so với lợi nhuận của 9 quý trước đó cộng lại.

"Xu hướng này sẽ không kéo dài", theo bình luận của ông Matt Murphy, nhà phân tích có trụ sở Tudor Pickering Holt & Co. ở Calgary. Cũng theo ông, khi giá năng lượng tăng cao sẽ tạo sức ép lớn đến người tiêu dùng. 

"Nhu cầu xăng đang thấp hơn dự báo. Chúng tôi cho rằng, giá tăng quá cao đã phá hủy nhu cầu", chuyên gia này nhận đình.

Chính vì thế, các công ty năng lượng vẫn nên hành động cẩn trọng dù lãi đậm. Theo nhóm phân tích đến từ Citigroup Inc,, Exxon có thể dùng số tiền dư thừa của mình để trả nợ.

Hạn chế đầu tư

Nguyên nhân khiến cho lợi nhuận tăng vọt không chỉ đến từ giá nhiên liệu tăng cao mà do các gã khổng lồ dầu khí không chi tiêu nhiều so với những thời kỳ tăng giá trước đó. 

Chi tiêu dành cho việc đầu tư của các công ty năng lượng đang trên đà đạt 80 tỷ USD trong năm 2022. Tuy nhiên, con số này chỉ bằng một nửa so với thời điểm năm 2013.

Trong bối cảnh đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden đang nỗ lực để kêu gọi các gã khổng lồ dầu khí tăng sản lượng để giúp thúc đẩy nguồn cung dầu trong lượng đồng thời làm giảm áp lực về giá khi mà tác động của nó đã khiến cho lạm phát của nước Mỹ tăng lên mức cao nhất trong vòng 4 thập kỷ. Tuy nhiên, lời kêu gọi của chủ nhân Nhà Trắng đã bị phớt lờ.

Nhóm lãnh đạo ngành dầu khí đang lo ngại rằng, đà tăng giá sẽ không thể kéo dài mãi. Trong khi đó, những khoản đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch sẽ sớm thua lỗ nếu thế giới nhanh chóng chuyển sang cuộc sống với năng lượng sạch. 

Trên thực tế, chi phí của các tập đoàn năng lượng này có thể tăng lên theo đà lạm phát. Gần đây, Schlumberger NV, công ty cung cấp dịch vụ khai thác mỏ dầu lớn nhất thế giới cho biết doanh số bán hàng của họ đã tăng 20% so với cùng kỳ năm trước.