Dòng vốn biến động mạnh, chuyên gia tiết lộ cách "gỡ rối" danh mục với mức sinh lời hấp dẫn

Thống kê của VBMA tính đến thời điểm ngày 21/10 cho thấy, đã có 142.458 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp được mua lại trường thời hạn, chiếm khoảng 11,8% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp cuối năm 2021. Điều này đã làm giảm dư nợ đáo hạn năm 2023 và 2024 lần lượt còn lại ở mức 350.000 và 370.000 tỷ đồng.

Trong chia sẻ mới đây, theo thống kê của ông ông Cao Minh Hoàng – Giám đốc Đầu tư IPAAM cho biết, lượng trái phiếu sắp đáo hạn trong tháng 11 và tháng 12 lên đến và chục nghìn tỷ đồng (không tính các tổ chức tín dụng). Lượng trái phiếu đáo hạn trong quý 1/2023 còn cao hơn nữa.

Mặc dù dòng vốn liên tục chảy nhưng lại đang có dấu hiệu tạm dừng do niềm tin bị lung lay, vấn đề nằm ở chỗ các cơ quan quản lý cần có những quỹ tham gia thị trường để bù đắp thanh khoản cho những nhà đầu tư bị lung lay vì niềm tin. Vị chuyên gia cho rằng, đây là yếu tố rất cần thiết bởi nhà đầu tư dù là tổ chức hay cá nhân đều rất chờ đợi các cơ chế từ cơ quan quản lý.

Trong ngắn hạn, khi các nút thắt về thanh khoản được "cởi trói", ông Hoàng cho rằng lòng tin của nhà đầu tư sẽ quay trở lại, thị trường theo đó tiếp tục phát triển theo cách nó đã đi hiệu quả trong thời gian vừa qua.

Trong khi đó, ông Mai Cường, Phó giám đốc Khối phát triển kinh doanh PVI AM đưa ra kịch bản trung lập cho rằng thị trường trái phiếu trong vòng 1 tháng tới sẽ ổn định trở lại, khi hiện tượng bán tháo hay các công cụ trên thị trường đã phát huy tác dụng thông qua các điều hành vĩ mô của nhà nước.

Tuy nhiên, những yếu tố bên ngoài ảnh hưởng rất đáng kể đến cách điều hành cũng như dư địa cơ quan quản lý Ngân hàng Nhà nước có thể giảm lãi suất. Điển hình khi nhìn vào những quốc gia có thị trường vốn phát triển lớn nhất như Mỹ đang có sức ép lớn về việc tăng lãi suất, thậm chí lãi suất tăng lên mức 5 hoặc 5,5% trong năm 2023.

Mức tăng này sẽ gây áp lực đến vấn đề tỷ giá của Việt Nam và lãi suất theo đó có thể phải đi theo mức tăng này trong năm 2023. Trong bối cảnh lãi suất tăng, thanh khoản thị trường sẽ tiếp tục bị áp lực. Trong kịch bản lãi suất tăng để kiềm chế lạm phát, chúng ta có thể ưu tiên "bơm" nhiều hơn giai đoạn mà thanh khoản trên hệ thống tự ổn định.

Cơ cấu danh mục thế nào khi thị trường vốn biến động theo chiều hướng đi xuống?

Về danh mục đầu tư, ông Cường cho rằng tỷ lệ giữa cổ phiếu, trái phiếu và lượng tiền mặt của các nhà đầu tư là khác nhau và phần giải ngân cũng sẽ khác nhau. Theo vị chuyên gia, với nhà đầu tư đang có sẵn tiền mặt nên bắt đầu nghiên cứu lại cả thị trường, tìm lại các tài sản tốt, có thể là cổ phiếu, trái phiếu định giá tốt trên thị trường để giải ngân.

Riêng với những nhà đầu tư có danh mục nhiều cổ phiếu và trái phiếu nhưng chưa biết cơ cấu lại ra sao, cần nhìn lại từng danh mục của mình, xác định xem mã nào tốt mã nào xấu theo đó cơ cấp lại phù hợp với mức độ chấp nhận rủi ro tương ứng.

Bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng phải chấp nhận mức độ rủi ro mình đã vạch sẵn trước đó kèm theo khả năng chịu đựng rủi ro cho bản thân. Khi cơ cấu danh mục và thị trường trở nên ổn định hơn, nhà đầu tư sẽ thu được những nguồn lợi có thể bù đắp được các khoản rủi ro đã gánh chịu trước đây.

Còn theo quan sát của ông Cao Minh Hoàng, nhà đầu tư đang có dấu hiệu lo sợ tất cả các kênh đầu tư đang biến động mạnh theo chiều hướng đi xuống. Do đó, cần cân đối vấn đề rủi ro và cơ hội trong một đất nước có tiềm năng tăng trưởng GDP 10 năm tới thuộc nhóm thấp nhất của toàn cầu và khu vực. 

Việc tham gia vào thị trường vốn là mong muốn của không chỉ nhà đầu tư trong nước mà còn là mong muốn của những nhà đầu tư lớn trên toàn cầu. Những dòng vốn ngoại tệ của các nhà đầu tư quốc tế đều đang tìm kiếm cơ hội để gia nhập thị trường vốn của Việt Nam, đồng thời tất cả mọi người cũng đang quan sát, cũng như chờ đợi thời điểm để có thể gia nhập một cách tốt nhất.

Trên góc nhìn dài hạn, vị chuyên gia có niềm tin rất lớn vào sự phát triển của thị trường vốn trong nước thời gian tới. Đưa ra lời khuyên cho nhà đầu tư có danh mục cả trái phiếu, cổ phiếu và lượng tiền mặt chưa phân bổ, ông Hoàng khuyến nghị nhà đầu tư nên tập trung nghiên cứu để có thể giải ngân phần tiền mặt trong thời gian tới vào kênh cổ phiếu hay trái phiếu để có một mức sinh lời tốt trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, việc nhà đầu tư đang "run" là do thiếu những thông tin để có thể củng cố việc ra quyết định. Khi có tầm nhìn dài hạn và biết trong bản đồ đó chúng ta đang ở đâu trên chặng đường sắp tới, chuyên gia đánh giá tiềm năng tăng trưởng GDP có thể đạt từ 6 – 7%/năm là rất dễ đạt được. Theo đó, thị trường chứng khoán và kênh đầu tư trái phiếu có thể kỳ vọng mức sinh lời ở 2 con số là rất khả thi.

Sau tất cả, trong một thị trường hoảng loạn, khó đoán đáy nhưng vấn đề về thanh khoản, dòng tiền, cân nguồn, call margin,... được giải quyết, bối cảnh không quá tệ. Nhiều nhóm ngành, doanh nghiệp dù nhìn ở góc nào đi nữa cũng đã và đang ở mức rẻ với mức chiết khấu sâu, tỷ suất sinh lời kỳ vọng của kênh chứng khoán lại trở nên hấp dẫn. Mua chọn lọc, mua dần hay có thể đứng ngoài, nhưng dưới góc nhìn dài hạn, không phải thời điểm để bán cổ phiếu của nhiều doanh nghiệp an toàn.

Xét về lực mua ròng đột biến trong tuần qua của khối ngoại, động thái này có thể là diễn biến không bất ngờ. Điều này xuất phát từ đà phục hồi của thị trường chứng khoán thế giới, sự suy yếu của đồng USD và cũng đến từ việc nhiều cổ phiếu trên thị trường chứng khoán đang hấp dẫn.

Động thái mua ròng của khối ngoại và tự doanh trong tuần qua đã phần nào cũng là một điểm sáng khi tâm lý nhà đầu tư cá nhân đang vô cùng hoảng loạn.