Đón nhiều thông tin hỗ trợ, cổ phiếu gạo hút dòng tiền của giới đầu tư

Theo Nhà đầu tư, thị trường chứng khoán trong phiên giao dịch cuối tháng 7 đã chứng kiến sự bùng nổ cả về giá, điểm số lẫn thanh khoản. Cùng với diễn biến tích cực của thị trường chung, cổ phiếu nhóm gạo cũng bứt phá mạnh trong các phiên vừa qua, điển hình như TAR (+6,19%), LTG (+7,63%), AGM (+7,06%), PAN (+3,11%), BLT (+3,12%), AFX (+4,69%),… trong phiên giao dịch cuối tháng 7. Tính riêng trong 1 tháng trở lại đây, nhiều cái tên của nhóm này đã tăng rất mạnh, như TAR tăng hơn 42% lên mức 22.300 đồng/cổ phiếu, hay LTG cũng tăng 30,3% lên mức 39.400 đồng/cổ phiếu.

Nếu xét rộng hơn từ vùng đáy tháng 11/2022 đến nay, hầu hết các mã cổ phiếu gạo đều tăng mạnh về giá với mức tăng lên đến hàng chục phần trăm, đơn cử như PAN tăng 80%, thậm chí TAR hay LTG còn tăng bằng lần.

Đà tăng bốc đầu của nhóm cổ phiếu gạo diễn ra trong bối cảnh hiện nay được cho là do nhận được nhiều thông tin hỗ trợ. Mới đây nhất, ngày 29/7. Chính phủ Nga đã thông báo tạm thời cấm xuất khẩu gạo thô và gạo đã qua chế biến cho đến ngày 31/12/2023, quyết định này được đưa ra nhằm duy trì sự ổn định trên thị trường nội đại.

Một ngày trước đó, Bộ Kinh tế Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) cũng quyết định dừng xuất gạo trong tháng 4. Lệnh cấm này có hiệu lực kể từ ngày 28/7 và áp dụng cho tất cả các loại gạo bao gồm cả gạo lứt, gạo xay xát hoàn toàn hay một phần và gạo tấm.

Quyết định của Nga và UAE được đưa ra chỉ một tuần sau khi Ấn Độ - quốc gia xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, cấm bán ra các loại gạo không phải là Basmati (một loại gạo phổ biến tại Nam Á) nhằm bình ổn giá trong nước. Theo đó, việc xuất khẩu chỉ được tiến hành nếu giới chức Ấn Độ cho phép, theo yêu cầu của chính phủ nước khác, để đảm bảo an ninh lương thực tại nước đó. Với những đơn hàng đã được ký từ trước, giao dịch vẫn được phép hoàn thành. Theo Chính phủ Ấn Độ, quyết định này sẽ tác động đến khoảng 25% tổng gạo xuất khẩu của họ.

Tuy nhiên, việc thiếu hụt nguồn cung từ Ấn Độ đã đẩy giá gạo xuất khẩu của Việt Nam và Thái Lan tăng lên mức cao nhất trong vòng hơn 10 năm trở lại đây. Cụ thể, vào ngày 27/7, giá gạo 5% tấm của Việt Nam đã tăng lên từ 550 - 575 USD/tấn, đây là mức cao nhất kể từ năm 2011.

Bên cạnh đó, sản lượng và giá trị xuất khẩu cũng ghi nhận mức tăng mạnh trong thời gian qua. Tổng cục Thống kê cho biết, trong nửa đầu năm nay, khối lượng gạo xuất khẩu của nước ta ước đạt 4,27 triệu tấn, mang lại 2,3 tỷ USD, lần lượt tăng 22,2% về khối lượng và tăng 34,7% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

Mới đây, tại buổi họp về tình hình xuất khẩu gạo, Thứ trường Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến cho biết, nhiều khả năng trong năm nay xuất khẩu gạo của Việt Nam có cơ hội lập kỷ lục mới, dự kiến xuất khẩu 8 triệu tấn và thu về hơn 4 tỷ USD.

Ngành gạo tiếp tục đón nhiều thuận lợi

Trong báo cáo cập nhật mới đây, Chứng khoán Tiên Phong (TPS) đã đánh giá ngành lương thực đang phải đối mặt với thách thức về nguồn cung do một số yếu tố như: Ấn Độ và Pakistan giảm sản lượng xuất khẩu do chính sách cũng như thời tiết bất lợi, hiện tượng El-Nino xuất hiện hồi tháng 6/2023 gây tác động lên sản lượng xanh tác trên quy mô toàn cầu, Nga chấm dứt thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen, hay giá gạo lập nền giá mới,...

Trên cơ sở Việt Nam đang nắm giữ thị phần xuất khẩu gạo đáng kể trong các năm trước cùng trữ lượng lúa gạo lớn dự kiến sẽ gia tăng thêm từ vụ Hè Thu, TPS kỳ vọng mảng xuất khẩu gạo tiếp tục sẽ được hưởng lợi từ mức gia tăng nhập khẩu của các đối tác quốc tế. Đặc biệt từ các nước ghi nhận mức nhập khẩu từ Việt Nam tăng đột biến trong năm 2023 như Trung Quốc và Philippines.

Dù vậy, trong ngắn hạn, nhóm phân tích đến từ TPS lưu ý diễn biến hoạt động kinh doanh hàng quý sẽ chịu sự biến động lớn theo chu kỳ mùa vụ, trữ lượng hàng tồn kho cùng với các yếu tố khác như trích lập dự phòng. Với việc dự kiến giá lương thực sẽ tiếp tục tăng mạnh khi nguồn cung ngày càng thắt chặt trong thời gian tới, kỳ vọng các doanh nghiệp có lượng tồn kho thành phẩm lớn sẽ được hưởng lợi từ chênh lệch giá vốn và sản lượng bán gia tăng. Công ty chứng khoán này nhấn mạnh đến các doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh tham gia vào nhiều mảng trong chuỗi giá trị của ngành như PAN hay NSC.

Về yếu tố định giá, việc kết quả kinh doanh trong quý 1/2023 kém tích cực đã đẩy mức P/E trượt của LTG và TAR lên tương đối cao so với mức trung vị 5 năm. Ngược lại, PAN và NSC hiện đang giao dịch ở vùng chiết khấu so với mặt bằng định giá lịch sử. Chứng khoán TPS kỳ vọng khoảng cách về định giá sẽ được thu hẹp về ngang bằng trong thời gian tới trong bối cảnh ngành này đang có những chuyển biến tích cực trong xu hướng dài hạn.

Chứng khoán KBSV cũng kỳ vọng ngành gạo cũng sẽ trở thành một trong những ngành được hưởng lợi từ nhu cầu tăng cao trong giai đoạn đầu của EL Nino khi nhu cầu tích trữ của các đối tác nhập khẩu lớn tăng kết hợp với tồn kho cao từ cuối thời điểm La Nina sẽ giúp xuất khẩu gạo của nước ta tiếp tục tăng trưởng tích cực cho đến cuối năm 2023.

Dù vậy, nhóm phân tích đưa ra dự báo trong nửa cuối của giai đoạn El Nino, việc trồng trọt và thu hoạch của các quốc gia khu vực châu Á, bao gồm cả Ấn Độ, Thái Lan và Việt Nam sẽ phải chịu ảnh hưởng tiêu cực từ việc lượng mưa giảm mạnh và nhiệt độ tăng cao. Đồng thời là nhu cầu suy yếu sau khi các đối tác đã tích trữ đủ hàng tồn kho sẽ khiến giá gạo chịu áp lực điều chỉnh trong năm 2024.