Doanh nghiệp ngoại đua nhau “rót” tiền, M&A bất động sản sôi động
Khối ngoại hoạt động sôi nổi
Theo Vnbusiness, tháng 7 này, cuộc đua mua bán và sáp nhập ngành BĐS liên tục sôi động với loạt thương vụ gây chú ý. Nổi bật phải kể đến là sự kiện CapitaLand (Singapore) quyết định “rót” 716 triệu USD nhằm thâu tóm quỹ đất phức hợp có vị trí hàng đầu TP. Thủ Đức (TP. HCM).
Dự án có quy mô lên tới 8ha, bố trí hơn 1.100 căn hộ và shophouse. CapitaLand Development (CLD), chi nhánh của CapitaLand cho hay, nếu phát triển thuận lợi thì quá trình mua lại dự án này dự kiến hoàn thành vào quý cuối năm 2023. Sau đó bắt đầu khởi công năm 2024 và đưa vào hoạt động từ năm 2027.
Trước thương vụ của CapitaLand, một “ông lớn” ngành bán lẻ lớn hàng đầu Thái Lan (hoạt động tại Việt Nam đã được 10 năm) là Central Retail công bố đầu tư thêm 20.000 tỷ đồng vào thị trường bất động sản Việt Nam. Theo đó, doanh nghiệp này sẽ phát triển các dự án phức hợp, trung tâm thương mại.
Đầu tháng 7/2022, công ty TNHH Indochina Kajima Development, liên doanh giữa Indochina Capital và Tập đoàn Kajima (Nhật Bản) thành công cho ra mắt hệ thống Core5 Việt Nam, bên cạnh đó cũng đầu tư 1 tỷ USD vào bất động sản khu công nghiệp.
Mới đây, sau những dự án bất động sản rất thành công tại Bình Dương khi hợp tác cùng Becamex IDC, Tokyu Corporation (Nhật Bản) tiếp tục thành lập liên danh với Tập đoàn Danh Khôi nhằm phát triển dự án căn hộ nghỉ dưỡng tại Bà Rịa - Vũng Tàu.
Bất chấp những biến động và khó khăn đang diễn ra, bất động sản Việt Nam vẫn được đánh giá là vùng đất tiềm năng, được các doanh nghiệp quốc tế quy mô lớn săn đón. Điều này đã nằm ngoài dự đoán của giới chuyên gia khi cho rằng thị trường nội địa có nhiều bất ổn sẽ làm giảm đi dòng vốn ngoại.
"Yếu tố hấp dẫn nhất của bất động sản Việt Nam là tiềm năng tăng trưởng. Năm 2011 khi chúng tôi bắt đầu tìm hiểu, số lượng căn hộ ở TP.HCM chưa đầy 10.000 căn, nhưng đến năm 2018 đã lên tới hơn 40.000, điều này cho thấy dư địa phát triển của thị trường còn rất lớn" - Ông Oh Dong Kun - Tổng giám đốc đại diện Tokyu Corporation tại Việt Nam nhìn nhận.
Cuộc đua cần cộng hưởng sức mạnh
Với những tín hiệu tích cực mà thị trường nhận được, các cuộc thăm dò cho thấy xu hướng M&A trong năm nay sẽ tiếp tục tăng tốc. Không chỉ có các doanh nghiệp quốc tế, các công ty bất động sản lớn nội địa như Vinhomes, Novaland, Phát Đạt, Danh Khôi… cũng dần triển khai rất nhiều kế hoạch và sản phẩm mới.
Tuy nhiên, với tình trạng quý đất khan hiếm, thủ tục pháp lý để dự án được triển khai còn nhiều vướng mắc, các chủ đầu tư nhỏ lẻ bị tổn thương sau đại dịch nay lại phải “phanh gấp” vì dòng vốn bị thắt chặt buộc phải chuyển nhượng cổ phần cho các doanh nghiệp mạnh hơn.
Mặt khác, cuộc đua M&A trong nửa cuối năm nay và những năm tiếp theo được dự báo sẽ tiếp tục tăng nóng. Bởi đây là một trong những “quân bài” để các doanh nghiệp tiến sâu hơn vào chuỗi giá trị của mình, gia tăng thị phần và sản phẩm, tiếp cận nhiều hơn với thị trường, đem tới những giá trị chung cho xã hội.
Đặc biệt là, các chuyên gia cho rằng, trong năm nay, Chính phủ đã thông qua Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội trị giá gần 350.000 tỷ đồng, trong đó sử dụng hơn 100.000 tỷ đồng để đầu tư phát triển hạ tầng.
Những gói tài chính đã được thông qua sẽ là động lực mạnh để “lan tỏa”, mang tới nhiều cơ hội phát triển cho các khu vực vệ tinh. Qua đó, các doanh nghiệp FDI sẽ được hỗ trợ để mở rộng quy mô đầu tư, thay vì chỉ tập trung vào những trung tâm lớn như TP. HCM hay Hà Nội.
Bà Lê Thị Phương Lan - Trưởng Bộ phận Tư vấn Đầu tư, Savills Hà Nội cho biết, trong nửa cuối năm 2022, Việt Nam vẫn ghi nhận sự tích cực của các hoạt động M&A. Bà Lan đưa ra dẫn chứng, trong nửa đầu năm 2022, bất động sản xếp thứ 2 toàn ngành khi đạt được số vốn đăng ký gần 3,2 tỷ USD, chiếm khoảng 23% thị phần. Sự tăng trưởng của các con số này đã khẳng định phần nào nhu cầu và kỳ vọng của các doanh nghiệp nước ngoài trong việc phát triển các dự án BĐS tại Việt Nam.
Tuy có nhiều tín hiệu tích cực nhưng thực tế dòng vốn FDI chảy vào bất động sản Việt Nam vẫn phải trải qua nhiều khó khăn. Có thể thấy, nguồn vốn đăng ký đầu tư có lên lên hàng chục tỷ USD nhưng tỷ lệ giải ngân thành công cho tới nay thì khá hạn chế.
Chuyên gia giải thích, vì hệ thống pháp luật liên quan tới đất đai tại Việt Nam vẫn còn khá phức tạp và chồng chéo. Nhiều điều khoản trong các nghị định, bộ Luật như Luật Đất đai và Luật Kinh doanh Bất động sản còn tồn tại những điểm chưa thống thất, gây ra ách tắc, khó giải quyết.
Ông Đỗ Duy Thành - Quản lý Bộ phận Tư vấn Đầu tư Savills Hà Nội đưa ra ví dụ, hiện nay mô hình condotel, officetel chưa được quy định chính thức trong hệ thống pháp luật, quyền và lợi ích của chủ sở hữu, chủ đầu tư không được bảo đảm. Những khó khăn này đã khiến các doanh nghiệp nước ngoài tới Việt Nam đều ưu tiên hợp tác với các doanh nghiệp nội địa. Bởi lợi thế của khối nội là linh hoạt về vốn, thông thạo vùng miền, giữ vai trò quan tiên phong với những thị trường mới.
Theo ông Thành, trong những tháng tới, cơ quan quản lý cần điều chỉnh lại thủ tục pháp lý một cách linh hoạt hơn cho các loại hình BĐS nhằm theo kịp biến động của kinh tế toàn cầu. Bên cạnh đó, cũng phải tập trung vào nâng cao chất lượng giao thông và cơ sở hạ tầng.
Các thương vụ M&A hiện nay có xu hướng dịch chuyển từ “mua đứt, bán đoạn” sang hợp tác để tạo ra nhiều giá trị cộng hưởng, mang lợi cho các bên. Do đó, doanh nghiệp không nên tham gia vào M&A như một “game thu gom tài sản”, mà cần nắm rõ đây là giải pháp để cộng hưởng nguồn lực, sức mạnh, tăng sự cạnh tranh trong bối cảnh thị trường BĐS nhiều biến động như hiện nay.