“Cơn bão xe điện Trung Quốc” bao trùm châu Âu: Lục địa già phải chi hàng tỷ euro mới kịp mốc 20 triệu chiếc của Bắc Kinh
BÀI LIÊN QUAN
Kế hoạch đầu tư 85 tỷ USD của Hyundai: Tham vọng đứng đầu ngành xe điệnĐông Nam Á như “thỏi nam châm” thu hút ngành công nghiệp xe điện: Loạt ông lớn đến xây nhà máy, liệu Việt Nam có cơ hội?Toyota cùng cuộc cách mạng sống còn: Dẹp hết hào quang quá khứ để bắt đầu lại, xe điện là yếu tố quyết định tương laiTheo Nhịp sống thị trường, thống kê của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cho thấy sản lượng và doanh số bán xe năng lượng mới của quốc gia này trong 5 tháng đầu năm 2023 đạt 3,005 triệu và 2,94 triệu, tăng 45,1% và 46,8 % so với cùng kỳ năm 2022.
Dòng phương tiện năng lượng mới Trung Quốc trong những năm qua đã phát triển mạnh. Vào tháng 9/2020, con số vượt 5 triệu chiếc, rồi vượt mốc 10 triệu xe vào tháng 2/2022. Đến ngày 3/7/2023, đã đạt 20 triệu chiếc.
Theo giới chuyên gia Trung Quốc, động thái này cho thấy phương tiện năng lượng mới của Trung Quốc đã chuyển sang một giai đoạn mới về phát triển quy mô chất lượng cao và toàn cầu hóa trên cơ sở công nghiệp hóa cũng như thị trường hóa, đứng đầu ngành ô tô thế giới.
Xe điện Trung Quốc gia nhập EU
Guancha (Trung Quốc) cho biết người EU rất quan tâm đến việc bảo vệ môi trường. Nhiều nước trong khối đã đề xuất thời gian biểu cấm bán xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch hay thuế của Eu với ô tô Trung Quốc cũng chỉ ở mức 10%. Bởi vậy, dòng xe năng lượng mới của Trung Quốc có nhiều cơ hội tại châu Âu.
Thế nhưng, khả năng xe điện Trung Quốc gia nhập thị trường châu Âu trong ngắn hạn trên quy mô lớn là không cao.
Theo dự báo của Tập đoàn Allianz, ô tô Trung Quốc sẽ chiếm 75% thị trường trong nước vào năm 2030, còn ô tô xuất khẩu của Trung Quốc sẽ nắm 10% thị phần thị trường EU.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia EU lo ngại rằng ô tô điện Trung Quốc sẽ nắm giữ thị phần lớn, và trở thành thách thức đối với những công ty sản xuất ô tô của EU.
Xu thế mới cho thấy động cơ diesel ban đầu thống trị bởi EU vốn tạo thành lợi thế kỹ thuật và rào cản tự nhiên, tuy nhiên hiện sẽ mất dần đi. Các công ty EU sẽ cần hợp tác với nhà cung cấp pin lớn trên thế giới.
Và đó là một hệ thống công nghệ mới hoàn toàn. Trong đó, các doanh nghiệp Trung Quốc nắm giữ khoảng ⅔ nguồn cấp pin năng lượng toàn cầu.
Thậm chí khi các hãng xe toàn cầu đổ tiền vào năng lực sản xuất pin mạnh mẽ thì vẫn phải hợp tác với các nhà sản xuất chuyên nghiệp. Đó là một thay đổi lớn trong hệ thống các nhà cung cấp.
Nếu như các công ty sản xuất ô tô EU trước đây đầu tư vào Trung Quốc thì giờ đây chiều hướng lại đang đảo ngược. Với tư cách là bên mạnh về kỹ thuật, các hãng sản xuất ô tô và nhà cung cấp pin Trung Quốc đã đầu tư vào châu Âu.
Nhiều đơn vị sản xuất pin lithium của Trung Quốc đã đổ tiền vào việc xây dựng nhà máy tại châu Âu, đặc biệt là hợp tác với những công ty sản xuất ô tô của Pháp và Đức.
Tại thị trường ô tô châu Âu tại Trung Quốc, 85% là sản phẩm liên doanh Trung - Âu với sản lượng 4 triệu xe/ năm. Thế nhưng làn sóng xe điện đã ảnh hưởng đến con số này.
Trong tổng số 20 mẫu xe điện đắt khách nhất năm 2022, chỉ có một mẫu là liên doanh Trung - Âu.
Trong doanh số bán xe mới của Trung Quốc, tỉ lệ xe điện ngày càng cao. Doanh số bán xe năng lượng mới trong tháng 5/2023 là 717.000 chiếc, tăng 60,2% so với cùng kỳ năm 2022, chiếm 30,1%.
Thị phần xe châu Âu theo đó chắc chắn sẽ giảm. Một số nhà sản xuất xe châu Âu đã giảm thị phần còn con số rất nhỏ bởi họ nhận định rằng thị trường Trung Quốc quá khó khăn. Thậm chí, có thương hiệu như Renault đã rút lui hay Peugeot cũng đang cân nhắc làm như vậy.
Khi so sánh trực tiếp các sản phẩm và công nghệ, người châu Âu có thể cảm thấy bị sốc. Họ bắt đầu có cái nhìn nhận khác hơn đối với dòng xe của Trung Quốc.
Làn sóng Trung Quốc
Lĩnh vực xe điện đang phát triển của châu Âu hầu như chỉ có dấu chân của Trung Quốc.
Chủ tịch Renault Jean-Dominique Senard đã chia sẻ với Reuters rằng cơn bão Trung Quốc đang phủ sóng lĩnh vực xe điện đang phát triển tại EU khi quốc gia này đang thống trị nguồn nguyên liệu thô chính để sản xuất pin cho xe không khí thải.
Quyết định gần đây của Bắc Kinh đối với việc hạn chế xuất khẩu 2 kim loại gecmani và gali được dùng trong chất bán dẫn và xe điện sẽ buộc các nhà chức trách châu Âu phải nhìn nhận lại, bởi nó chỉ ra sự phụ thuộc quá mức của khối này vào Trung Quốc. Và EU nên đầu tư xây dựng chuỗi cung ứng của riêng họ.
Ông Senard nói: “Ý tôi là sức ép to lớn hiện nay về việc xuất khẩu ô tô điện của Trung Quốc sang thị trường châu Âu. Dù có khả năng sản xuất xe điện nhưng chúng tôi đang cố gắng để đảm bảo an toàn cho nguồn cung riêng mình”.
Ông cho biết chuỗi cung ứng nguyên liệu thô và ngành công nghiệp xe điện hiện tại của Trung Quốc chính là kết quả của việc đầu tư nhiều năm. Nếu muốn đạt được điều tương tự, châu Âu sẽ cần tiêu tốn thêm hàng tỷ euro.
Những hạn chế xuất khẩu của Trung Quốc đang khiến cuộc chiến công nghệ với Mỹ leo thang, có thể gây ra những gián đoạn lớn hơn cho chuỗi cung ứng toàn cầu.
Nhận thấy mình đang ở giữa mâu thuẫn nên châu Âu buộc phải tìm kiếm các cách thay thế trong tình huống tồi tệ nhất.
Theo cảnh báo của ông Senard, thiệt hại đối với các nhà máy sản xuất pin chỉ dựa vào sản phẩm từ bên ngoài sẽ rất lớn nếu một cuộc khủng hoảng địa chính trị thực sự xảy ra.
Theo ông, khi thiếu pin đột ngột vì nguyên liệu thô khan hiếm, việc phát triển những loại nhiên liệu thay thế như nhiên liệu điện tử tổng hợp và hydro sẽ rất quan trọng. Ông cho biết công ty cũng đang tìm kiếm giải pháp thay thế tương tự như những gì mà bất kỳ nhà sản xuất thận trọng nào cũng sẽ làm, để tránh bị đẩy vào tình trạng bế tắc trong trường hợp hết pin.