Bách Hóa Xanh vẫn “chạy đà” IPO với kết quả không khả quan

Cuối năm 2022, thông tin Công ty Cổ phần Đầu tư Thế giới Di động (MWG) có kế hoạch IPO Bách Hóa Xanh vào đầu năm 2023 đã nhận được rất nhiều sự quan tâm của thị trường. Theo dự kiến MWG sẽ chào bán ra thị trường tối đa 20% cổ phần của Bách Hóa Xanh với định giá hơn 1,5 tỷ USD cho số lượng cổ phiếu được bán ra trong đợt IPO đầu tiên này. Đây là những thông tin được đưa trên một số trang báo nước ngoài. Tuy nhiên, ngay sau đó trên chuyên trang quan hệ cổ đông của MWG đã có thông tin đính chính cụ thể như sau: “ Vào ngày 24 và 25 tháng 8 năm 2022, một số trang thông tin nước ngoài và Việt Nam có đưa tin không chính xác về giao dịch phát hành riêng lẻ và định giá của chuỗi Bách Hóa Xanh. Quý cổ đông quan tâm có thể cập nhật thông tin từ các phát ngôn chính thức của Công ty bằng cách theo dõi các bản tin và nội dung họp nhà đầu tư định kỳ hàng quý (có đính kèm audio) trên website mwg.vn".

Cũng trong bài viết này đã nêu rõ trong kì họp của nhà đầu tư vào cuối năm 2022, công ty mới đang chọn nhà tư vấn để làm việc và chuẩn bị các tài liệu cần thiết. Công ty chỉ chia sẻ đến vậy và không có thêm bất cứ thông tin chi tiết nào hay thời gian chính xác về việc IPO trong tương lai. Tuy nhiên, các nhà đầu tư vẫn hi vọng MWG sẽ hoàn tất việc bán vốn như những chia sẻ trước đó. Bởi lẽ trong năm 2022 và 2023 các chuyên gia đã dự báo việc bán vốn sẽ là một xu hướng thịnh hành trên thị trường đối với các doanh nghiệp bán lẻ. Đặc biệt với nhóm doanh nghiệp bán lẻ kết hợp với phân phối thực phẩm, hàng tiêu dùng… thì việc giao dịch bán vốn khủng là một cơ hội để họ thay đổi cục diện và bộ máy hoạt động. 

Mặc dù, thông tin Bách Hóa Xanh IPO nhận được nhiều sự quan tâm nhưng trên thực tế nhiều chuyên gia cho rằng việc này vừa khó vừa dễ thực hiện trong bối cảnh thời điểm cuối năm 2022 đến đầu năm 2023, thị trường gặp rất nhiều khó khăn trong bối cảnh lạm phát và biên động toàn cầu vẫn đang khó lường.  Mảng bán lẻ và thực phẩm tiêu dùng của Bách Hóa Xanh được xem là ngành hàng sẽ vẫn giữ vững tăng trưởng trong tương lai, với sức tiêu thụ nội địa tốt nên các chuyên gia vẫn tin tưởng vào sức bật của ngành hàng này. 

Trước tình hình này, thì việc IPO của các doanh nghiệp bán lẻ có tiềm năng như IPO được đánh giá cao và có thể thành công trong lần phát hành ra công chúng. Một ví dụ điển hình là Nova Consumer đã IPO thành công ở quý II/2022 đã khiến cho các doanh nghiệp tiêu dùng khác cũng phải cố gắng. Tuy nhiên, Nova Consumer phải có sự kết hợp của nhiều yếu tố từ nông nghiệp đến mặt hàng tiêu dùng tạo thành một hệ sinh thái khép kín.

Vì thế, kế hoạch bán vốn của Bách Hóa Xanh để tái cơ cấu lại bộ máy là phương án khả quan nhất. Tuy nhiên, Bách Hóa Xanh vẫn gặp một số khó khăn trong quá trình tái cơ cấu và xây dựng kế hoạch bán vốn nên con đường tiến đến IPO cũng trở nên xa vời. Mới đây, phía Tổng công ty Thế Giới Di Động đã chính thức thông báo hoãnn IPO Bách Hoá Xanh và dự kiến tiếp tục tiến hành vào quý III năm nay. 

Những yếu tố khiến việc IPO của Bách Hóa Xanh khó khăn

Thứ nhất là yếu tố định giá đối với Bách Hóa Xanh, muốn IPO thì MWG sẽ thuê đơn vị tư vấn để định giá, nhưng thời điểm năm 2022 đến năm 2023 nếu như định giá công ty sẽ phải thực hiện một cách đồng bộ với chặng đường mà MWG đang tái cơ cấu chuỗi bán lẻ này nên dẫn đến nhiều vấn đề khác không kịp xử lý. Bởi lẽ, kết quả tái cơ cấu của Bách Hóa Xanh có tín hiệu khả quan nhưng chi phí để hoàn thành quá trình này lại rất lớn ảnh hưởng đến lợi nhuận. Trong khi đó, năm 2022 có rất nhiều khó khăn nên việc tiêu tốn chi phí sẽ khiến cho việc điều phối nguồn kinh tế cũng phải điều chỉnh lại hợp lý. 

Nhiều chuyên gia dự đoán, trong năm 2023 Bách Hóa Xanh có thể cải thiện, thu hẹp dần mức lỗ nhưng chưa thể có lãi để đủ điều kiện IPO. Trong khi đó, trên thị trường đang xuất hiện rất nhiều đối thủ cạnh tranh với Bách Hóa Xanh cùng những đường lối phát triển mạnh hơn, mới mẻ hơn cũng đã khiến cho lượng khách của Bách Hóa Xanh giảm đi đáng kể. Vì thế, để có thể lãi được như mong muốn là điều vô cùng khó. 

Thứ hai, trong năm 2022 bản thân Bách Hóa Xanh cũng gặp rất nhiều vấn đề chưa thể giải quyết ảnh hưởng đến định giá chung của doanh nghiệp bán lẻ này. Từ định giá giá trị vô hình đang bị ảnh hưởng bởi những “phốt” do khách hàng tẩy chay đã khiến cho thương hiệu bị xuống dốc nặng nề. Đồng thời, việc Bách Hóa Xanh bày bán rau Trung Quốc không rõ nguồn gốc đội lốt Vietgap đã khiến khách hàng mất niềm tin và bỏ rơi họ.  

Những nguyên nhân trên có thể sẽ khiến cho hành trình IPO của Bách Hóa Xanh chậm lại rất nhiều so với dự kiến mà công ty hướng đến. Thậm chí, việc tìm đối tác để giải quyết vấn đề cũng sẽ trở nên khó khăn hơn rất nhiều vì không một doanh nghiệp nào muốn hợp tác với một doanh nghiệp đang chịu nhiều “tiếng xấu” và lượng khách hàng giảm sút.

Bách Hóa Xanh muốn IPO nhanh và đúng thời hạn thì cần phải cố gắng cải thiện chất lượng và thương hiệu trên thị trường để lấy lại niềm tin từ phía khách hàng. Chắc hẳn thông tin Bách Hóa Xanh IPO sẽ vẫn chỉ là dự kiến và phải mất một thời gian nữa khi tình hình của doanh nghiệp tốt lên thì mới có cơ sở để nhắc đến vấn đề này.