VNDirect: Dự kiến giá dầu về mốc 90 USD/thùng, mở rộng thị phần cho Petrolimex và PV OIL

Theo Nhịp sống thị trường, Báo cáo về ngành dầu khí của Công ty chứng khoán VNDirect cho thấy, kỳ vọng vào giá dầu Brent đạt mức trung bình là 90 USD/thùng (giảm 10%) trong năm 2023.

Nhu cầu dầu thô toàn cầu dự kiến sẽ giảm tốc trong năm 2023 vì các trở ngại tới từ đồng USD đang mạnh hơn, chính sách zero-Covid của Trung Quốc cùng cuộc chiến giữa Nga - Ukraine kéo dài. Theo dự báo của Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ (EIA), nhu cầu toàn cầu sẽ tăng 1,5% so với cùng kỳ, trung bình đạt 101 triệu thùng/ngày cho năm 2023, trong khi mức tăng năm 2022 là 2,2%.

Tuy nhiên, VNDirect cho rằng, sẽ ít có khả năng thị trường rơi vào tình trạng dư cung vì các lo ngại về nhu cầu tiêu thụ chậm lại có thể được xoa dịu từ động thái phía nguồn cung (nhất là từ OPEC+), hỗ trợ giá dầu trong năm tới sẽ duy trì ở mức cao. VNDirect đang kỳ vọng vào giá dầu Brent trung bình trong năm 2023 sẽ đạt khoảng 90 USD/thùng. 

Công ty chứng khoán này cũng cho rằng, nhiều khả năng các đối thủ cạnh tranh nhỏ lẻ của Petrolimex và PV OIL sẽ bị loại khỏi thị trường sau một năm đầy khó khăn

Thượng nguồn

Tuy có điều kiện thuận lợi nhờ vào việc giá dầu tăng mạnh trong năm nay, VNDirect nhận định có rất ít tiến triển đáng kể tại những dự án mỏ khí lớn vì sự chậm trễ trong các giai đoạn khác nhau liên quan tới việc thu xếp vốn và hoàn thiện các đàm phán thương mại.

Đối với dự án Lô B – Ô Môn, nhà máy điện Ô Môn III đang chờ được phê duyệt kế hoạch sử dụng vốn ODA. Bởi khung giá khí từ Lô B trước đó đã được phê duyệt từ năm 2016, việc trì hoãn kéo dài gây ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả của kế hoạch ban đầu với những nhà máy hạ nguồn vì lạm phát và đồng USD tăng mạnh. Vì vậy, cần có thêm thời gian để thay đổi kế hoạch và đệ trình Chính phủ.

Điều đặc biệt, theo một số nguồn tin trong ngành, dự án này có thể phải đối diện với một sự gián đoạn nữa khi nhà điều hành dự kiến sẽ cho đấu thầu lại gói thầu EPC giàn xử lý trung tâm (CPP) ngoài khơi.

Nhưng vấn đề là sự gián đoạn này còn có khả năng mở ra cơ hội mới cho các nhà thấy EPC trong nước, chẳng hạn như PVS tham gia sâu hơn vào dự án Lô B. Tóm lại, VNDirect đang kỳ vọng vào dự án Lô B – Ô Môn sẽ có quyết định đầu tư cuối cùng (FID) vào năm 2023. 

Trái với những dự án mỏ khí lớn như trên, các dự án khác liên quan tới phát triển các mỏ đang có như dự án mở rộng mỏ dầu Bạch Hổ, dự án khai thác mỏ dầu Kình Ngư Trắng (Lô 09-2/09) được phê duyệt trong những tháng qua. Các dự án này phần nào đã bù đắp cho sự cạn kiệt sản lượng của các mỏ lâu năm.

Nhờ mặt bằng giá dầu cao cũng như có thể kết nối tới hệ thống cơ sở hạ tầng ngoài khơi sẵn có, những dự án này sẽ nhanh chóng được triển khai và cung cấp cơ hội làm việc cho các đơn vị cung cấp dịch vụ Dầu khí trong nước, trước tiên là cho những nhà cung cấp dịch vụ khoan và nhà thầu EPC. 

Trung nguồn

Tại lĩnh vực phân phối LNG, Dự thảo Quy hoạch phát triển điện 8 (QHĐ8) cho thấy, điện khí LNG là một trong các nguồn năng lượng quan trọng nhất vì có khả năng sản xuất điện ổn định cũng như dễ dàng nâng công suất điện ổn định và dễ dàng nâng công suất qua việc nhập khẩu với những dự án nhà máy điện đàng và sắp sửa được triển khai như Sơn Mỹ, Nhơn Trạch hay Bạc Liêu.

Tuy nhiên, vì giá LNG trong thời gian qua tăng vọt trên toàn cầu vì ảnh hưởng từ cuộc chiến tranh giữa Nga - Ukraine kéo dài, do đó xu hướng chuyển dịch sang điện khí LNG bị trì hoãn trong ngắn hạn. Nguyên nhân vì vía thành cao nên gây ảnh hưởng tới khả năng cạnh tranh của LNG cũng như tiến độ của những nhà máy điện liên quan. 
Trong số những dự án được đề cập, kho cảng LNG Thị Vải dự kiến vào cuối năm 2022 sẽ được hoàn thành và đưa vào vận hành thương mại vào năm sau. Sự kiện này đánh dấu đây là dự án LNG đầu tiên tại Việt Nam đi vào hoạt động.

Với lĩnh vực vận tải dầu khí, có thể xem động lực tăng giá tiềm năng đối với giá cước vận tải của tàu chở dầu toàn cầu trong giai đoạn cuộc khủng hoảng giữa Nga - Ukraine đang định hình lại dòng chảy thương mại của dầu thô trên toàn thế giới. 

Nhu cầu về sử dụng tàu chở dầu thô và nhiên liệu tăng khá mạnh kể từ thời điểm Liên minh châu Âu áp đặt những lệnh trừng phạt mới đối với Nga. VNDirect đang kỳ vọng vào xu hướng này sẽ tiếp tục diễn ra trong các tháng tới khi lệnh cấm vận của EU bắt đầu có hiệu lực vào cuối năm nay.

Đặc biệt, khi là một nguồn nhiên liệu có thể thay thế cho khí trong quy trình sản xuất điện, nhu cầu về diesel tại châu Âu vẫn có thể tăng trưởng mạnh trong những tháng tới, giúp gia tăng nhu cầu về tàu chở nhiên liệu. Ngoài ra, việc chuyển hướng dòng chảy năng lượng từ Nga làm thay đổi các tuyến đường vận chuyển, theo đó các quãng đường cũng dài hơn và gây áp lực lên thị trường vận tải tàu chở dầu toàn cầu.

Nhu cầu vận tải Dầu khí đối với thị trường nội địa sẽ tăng dần trong những năm tới nhờ vào việc BSR và NSR hoạt động hết công suất (trừ BSR vào năm tới do có đợt bảo dưỡng định kỳ) và nhu cầu về tiêu thụ xăng dầu tại Việt Nam cũng ngày càng tăng. Chưa kể, giá thuê tàu cũng hồi phục lại về mức trước đại dịch Covid - 19 bùng phát kể từ năm 2022, đây là tín hiệu tích cực cho các đơn vị vận tải Dầu khí.

Vì vậy, thị trường nội địa vẫn là bệ đỡ vững chắc cho những doanh nghiệp vận tải Dầu khí tại Việt Nam với sự đóng góp ổn định cho kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp (nhờ vào cơ chế giá cước thuê tàu hiện đã đảm bảo một mức biên lợi nhuận gộp khá ổn định cho các công ty vận tải). 

Hạ Nguồn

Đối với lĩnh vực phân phối xăng dầu, những doanh nghiệp phân phối lớn sẽ sở hữu lợi thế và tiềm năng phục hồi mạnh (từ mức nền thấp trong năm 2022) nhờ vào 4 nguyên nhân.

Một là giá dầu trên thế giới dự kiến có diễn biến ổn định hơn so với năm nay, điều này làm giảm thiểu các rủi ro đánh giá lại hàng tồn kho. 

Hai là, Chính phủ mới đây đã ban hành cơ chế để PVN xử lý những vấn đề về tài chính đối với Lọc hóa dầu Nghi Sơn (NSR). Đây có thể là tiền đề để NSR hoạt động một cách ổn định trong các năm tiếp theo. Giúp cho tỷ trọng nguồn cung nội địa tăng trưởng và giảm thiểu áp lực chi phí nhập khẩu cho những doanh nghiệp phân phối.

Thứ ba là các chi phí định mức cấu thành giá cơ sở xăng dầu được các cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh tăng vào tháng 10 và tháng 11 vừa qua. Động thái điều chỉnh này đã phản ánh sát hơn về diễn biến trên thị trường, làm giảm bớt áp lực cho những thương nhân kinh doanh xăng dầu. 

Bốn là như cầu về tiêu thụ xăng dầu của Việt Nam dự kiến sẽ đạt được tốc độ tăng trưởng kép trong giai đoạn 2022 - 2030 là 5,5%. Đây là cơ sở để các doanh nghiệp phân phối tăng trưởng vào các năm tới. Những doanh nghiệp phân phối lớn như Petrolimex và PV OIL theo đó có thể có thêm thị phần từ những doanh nghiệp nhỏ khác, vốn có khả năng bị loại ra khỏi thị trường sau năm 2022 đầy những biến động tiêu cực.

Trên lĩnh vực lọc dầu, VNDirect kỳ vọng vào biên lợi nhuận lọc dầu vào năm 2023 sẽ giảm đi nhưng vẫn duy trì ở mức cao so với đợt trước khủng hoảng giữa Nga - Ukraine vì 3 lý do: Nhu cầu phục hồi sau dịch bệnh Covid; Thị trường dầu thô và xăng dầu thành phẩm vẫn bị thắt chặt vì khủng hoảng Nga - Ukraine tiếp tục kéo dài, đặc biệt là tại châu Âu; Động thái cắt giảm phát thải carbon khiến sự gia tăng công suất lọc dầu trong dài hạn bị hạn chế.

Tuy mặt bằng crack spread cao tiếp tục là tín hiệu tốt cho các nhà máy lọc dầu trong giai đoạn tới, nhưng lợi nhuận ròng từ những nhà máy này có thể bị giảm đáng kể trong năm 2023 sau mức cao kỷ lục của năm 2022.