Tranh chấp đất đai do hành vi lấn đất thì giải quyết thế nào?

Hỏi: 

“Năm 2015, tôi nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ ông M. Việc đo đạc và đóng trụ ranh giới thửa đất do ông M và cán bộ địa chính thực hiện. Năm 2016, khi tôi xây nhà, Ông M có đến đo lại đất lần nữa nhưng không có ý kiến phản đối. Trong khi tôi đang thi công xây dựng nhà, ông M có trở lại nói rằng tôi xây nhà đã lấn qua phần đất còn lại của ông (tôi chưa thay đổi diện tích nhà lần nào). Hỏi: Ông M có quyền thưa kiện và đập bỏ tường nhà tôi không?” - Bạn Đặng Lan Linh. 

Trả lời:

Liên quan đến câu hỏi của bạn Linh, Luật sư Nguyễn Huy An - Đoàn Luật sư TP Hà Nội xin tư vấn như sau: 

Căn cứ quy định tại Khoản 24, Điều 3 Luật Đất đai 2013, tranh chấp đất đai là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai. 

Với trường hợp của bạn Linh, bạn và ông M phát sinh tranh chấp từ việc ông M cho rằng bạn Linh đã lấn đất, cụ thể là dịch chuyển ranh giới thửa đất của bạn để mở rộng diện tích. 

Đối với những tranh chấp liên quan đến đất đai, pháp luật đất đai khuyến khích các bên tranh chấp đất tự hòa giải hoặc giải quyết tranh chấp đất đai thông qua hòa giải ở cơ sở. Trong trường hợp tranh chấp đất đai mà các bên không hòa giải được thì gửi đơn yêu cầu hòa giải tới Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp để hòa giải. Nếu vẫn hòa giải không thành thì các bên có thể gửi đơn lên Tòa án để giải quyết. 

Căn cứ quy định tại khoản 9 Điều 26 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, mọi tranh chấp đất đai theo quy định của pháp luật về đất đai là tranh chấp dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án. 

Đối với hành vi này, bên cạnh việc bị xử lý theo quy định của pháp luật, người có hành vi vi phạm pháp luật đất đai phải bồi thường theo mức thiệt hại thực tế của người bị thiệt hại. Người vi phạm có thể bị áp dụng những biện pháp khắc phục hiệu quả là buộc trả lại đất đã lấn theo quy định tại Điều 10 Nghị định số 102/2014/NĐ-CP ngày 10/11/2014 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.

Vì vậy, trong trường hợp của bạn Linh, bạn và ông M có thể tự thỏa thuận theo quy định pháp luật dân sự. Nếu không thỏa thuận được, ông M có quyền khởi kiện bạn ra Tòa án theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự. Nếu Tòa án xác định việc sử dụng đất của bạn không lấn chiếm đất của ông M thì ông M không có quyền đập tường nhà bạn và bạn có thể đòi bồi thường.