Tổng vốn đầu tư các khu công nghiệp, khu kinh tế Việt Nam đạt kỷ lục lên tới 340 tỷ USD

Thu hút các tập đoàn lớn tới Việt Nam 

Theo nhadautu.vn, tại Hội thảo "Phát triển khu công nghiệp sinh thái tại Việt Nam: Chính sách và giải pháp thực hiện" tổ chức vào ngày 15/9, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết khu công nghiệp, khu kinh tế đã đóng vai trò quan trọng trong tổng thu ngân sách, tạo việc làm, tăng sức cạnh tranh, đẩy nhanh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá và thúc đẩy hội nhập kinh tế của Việt Nam với quốc tế, đưa nước ta tham gia các chuỗi giá trị toàn cầu, tạo động lực đổi mới công nghệ sản xuất.

"Đến nay, cả nước đã có 406 khu công nghiệp, 18 khu kinh tế ven biển và 26 khu kinh tế cửa khẩu tại 61/63 tỉnh, thành phố, thu hút trên 21 nghìn dự án đầu tư trong nước và nước ngoài với tổng vốn đăng ký khoảng 340 tỷ USD, là điểm đến của nhiều tập đoàn lớn trên thế giới như: Samsung, Canon, LG, Sumitomo, Foxconn…", Thứ trưởng Ngọc nói. 

Thứ trưởng cho biết thêm, khởi đầu của nhiều doanh nghiệp trong nước là nhà đầu tư phát triển và kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp sau đó trở thành những tập đoàn đầu tư đa ngành, đa lĩnh vực dần vươn tới các thị trường nước ngoài. Những doanh nghiệp này đã khẳng định vị thế của doanh nghiệp Việt trên quốc tế như Trường Hải, Becamex, Viglacera, Kinh Bắc, Phú Mỹ,...

Mặc dù, gặp không ít khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, tỷ trọng ngành công nghiệp chế biến, chế tạo năm 2020 đạt 16,68%, năm 2021 tăng lên nhiều hơn đạt 25,13%, trong đóng khu công nghiệp, khu kinh tế đóng vai trò nòng cốt. 

Trong bối cảnh hiện nay, việc phát triển các khu công nghiệp, khu kinh tế tại Việt Nam đang có nhiều thay đổi với thuận lợi và khó khăn đan xen. 

Thuận lợi được thể hiện ở môi trường đầu tư kinh doanh ngày càng hoàn thiện. Hạ tầng kỹ thuật trong đó hạ tầng giao thông đang được kết nối nâng cấp và đầu tư mới. Thông qua các hiệp định tự do thương mại đa phương và song phương thị trường xuất khẩu của Việt Nam được mở rộng. Chỉ số uy tín của Việt Nam được nâng lên. Lực lượng lao động địa phương có khả năng thích ứng tốt với những thay đổi khoa học và công nghệ mới hiện nay. 

Việc phát triển khu công nghiệp, khu kinh tế gặp những khó khăn như nguồn lao động, đất đai, tài nguyên đã tới hạn trong khi năng suất lao động, hiệu quả khai thác tài nguyên chưa cao. Chưa có sự hài hòa giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường và an sinh xã hội. Những chính sách ưu đãi về thuế, đất đai đang có xu hướng giảm dần. Hạn chế về liên kết và hợp tác sản xuất công nghiệp trong khu công nghiệp, khu kinh tế. 

Để phát triển khu công nghiệp, khu kinh tế, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng cần có những mô hình mới cơ chế chính sách phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất, thu hút đầu tư và tận dụng được cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Đặc biệt là khuyến khích phát triển khu công nghiệp, khu kinh tế sinh thái. 

Xây dựng mô hình khu công nghiệp sinh thái  

Tại hội thảo, Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, việc phát triển khu công nghiệp sinh thái là nội dung hết sức quan trọng trong bối cảnh kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn đã được xác định là một trong những phương hướng, nhiệm vụ trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2020 tại văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng, đồng thời trong tháng 7 vừa qua, Chính phủ mới ban hành Nghị định số 35 quy định về quản lý KCN, KKT và Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 882 về kế hoạch hành động tăng trưởng xanh quốc gia giai đoạn 2021-2030.

Mô hình khu công nghiệp sinh thái đã được triển khai trên thế giới từ những năm 1990 và đạt được nhiều kết quả tích cực. Trong đó, tại Đan Mạch khu công nghiệp Kalundborg với 20 mạng lưới cộng sinh công nghiệp nội dung giúp tiết kiệm 19.000 tấn dầu, 30.000 tấn than, 600.000 m3 nước và 130.000 tấn CO2.

Còn tại khu vực châu Á, Hàn Quốc đã thực hiện chương trình chuyển đổi 51 khu công nghiệp thông thường sang hoạt động theo mô hình khu công nghiệp sinh thái. Kết quả chuyển đổi này đã tạo ra lợi ích kinh tế quy đổi khoảng 1,3 tỷ USD và hoàn thành thực hiện chuyển đổi 151 khu công nghiệp sinh thái vào năm 2020.

Ở Việt Nam trong giai đoạn 2015 - 2019 Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp với Tổ chức công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO), Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sỹ (SECO) và các nhà tài trợ khác triển khai thí điểm mô hình khu công nghiệp sinh thái tại Ninh Bình, Đà Nẵng và Cần Thơ. 

Theo đó, đã có trên 72 doanh nghiệp đã thực hiện hơn 900 giải pháp tiết kiệm năng lượng và sản xuất sạch hơn, góp phần tiết kiệm 76 tỷ đồng/năm và huy động được khoảng 207 tỷ đồng từ khu vực tư nhân cắt giảm được 32 kilo tấn khí CO2 hằng năm, bước đầu đem lại hiệu quả về mặt kinh tế, xã hội và môi trường.

Trong giai đoạn 2020 - 2023, Chính phủ Thụy Sỹ tiếp tục hỗ trợ 3 khu công nghiệp tại Hải Phòng, TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai phát triển chuyển đổi mô hình khu công nghiệp sinh thái theo khung quốc tế. Đây là tiền đề để nhân rộng mô hình này trên cả nước.

Trong thời gian tới, nước ta sẽ tiếp tục huy động các nguồn lực trong nước và quốc tế nhằm nhân rộng mô hình khu công nghiệp sinh thái. Theo đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra mục tiêu đến năm 2030 sẽ có từ 40-50% địa phương có kế hoạch chuyển đổi các khu công nghiệp hiện hữu sang khu công nghiệp sinh thái và 8-10% địa phương có định hướng xây dựng khu công nghiệp sinh thái mới từ bước lập quy hoạch xây dựng và định hướng ngành, nghề thu hút đầu tư. Việc chuyển đổi khu công nghiệp cần được thực hiện đồng thời với việc xây dựng mới khu công nghiệp sinh thái.

Bổ sung các chính sách ưu đãi về tài chính cho các khu công nghiệp sinh thái, doanh nghiệp sinh thái như miễn, giảm thuế, tiền thuê đất, ưu tiên vay vốn tín dụng... sẽ giúp mở đường cho các doanh nghiệp chủ động thực hiện chuyển đổi và xây dựng mới khu công nghiệp sinh thái.

"Việc chuyển đổi theo hướng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số trong các khu công nghiệp, khu kinh tế là yếu tố then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh và đảm bảo phát triển bền vững", Thứ trưởng Ngọc nhận định.