Nhà sáng lập FinPeace: "Đầu tư chứng khoán kiểu “all in full margin” về dài hạn gần như chắc chắn sẽ thua"

Thời gian gần đây, từ khóa "call margin" được khá nhiều người quan tâm trên thị trường chứng khoán. Khi cổ phiếu liên tục lao dốc, áp lực bán giải chấp không chỉ kích hoạt ở nhóm nhà đầu tư cá nhân mà cả ở nhiều lãnh đạo doanh nghiệp.

Hàng trăm triệu cổ phiếu bất động sản chất sàn nhưng không ai mua cũng là nguồn cơ tạo nên hiệu ứng bán lan diện rộng trên toàn thị trường trong thời gian qua. Ngay cả những "tài khoản lớn" của các doanh nghiệp cũng không tránh khỏi cơn bão "call margin" càn quét, thì các nhà đầu tư nhỏ lẻ ưa đòn bẩy rõ ràng cũng thiệt hại khá nặng nề. Vậy kinh nghiệm vào sẽ rút ra được sau những đợt bị buộc bán giải chấp cổ phiếu?

Mất 1 triệu USD vì “all in – full margin”

Ông Nguyễn Tuấn Anh - Nhà sáng lập FinPeace, người có 16 năm chinh chiến trên thị trường, đồng thời cũng là một trong những người đầu tiên bị bán giải chấp trên thị trường chứng khoán Việt Nam nhớ lại những câu chuyện "call margin" của mình trong quá khứ.

Thị trường chứng khoán thời điểm 2007 lên như "diều gặp gió", theo có nhà đầu tư cứ mua là thắng. Mặc dù mới chập chững bước chân vào thị trường, nhưng ông Tuấn Anh từng mạnh tay vay margin để mua vào lượng lớn cổ phiếu của một công ty chứng khoán và đã thành chông chốt lời ở vùng đỉnh 300.000 đồng.

Ông Nguyễn Tuấn Anh chia sẻ, nếu dừng ở đó thì không có gì đáng nói. Đến năm 2008, khi cổ phiếu chứng khoán này liên tục trồi sụt xuống mức giá 50.000 đồng, ông đã ham hố "bắt đáy" bằng toàn bộ số vốn mình có. Tuy nhiên, cổ phiếu này lại không ngừng đà rơi khi tiếp tục giảm giá xuống còn 25.000 đồng. Ông Tuấn Anh quyết định tất tay - “all in full margin” vào mã chứng khoán này.

Kết quả, ông Tuấn Anh bị cháy tài khoản và mất toàn bộ tài sản khi đó đạt được là khoảng 1 triệu USD. Bởi vì từng trải qua nên ông hiểu được cảm giá bị "call margin" rất xót xa. Bởi dùng margin khi thị trường lên sẽ rất thích vì nó giúp mình đi nhanh hơn, nhưng khi thị trường đi xuống quả thực quá khốc liệt.

Sau nhiều năm, khi có nhiều trải nghiệm hơn, ông Tuấn Anh nhận thấy bất kể những ai đầu tư chứng khoán theo kiểu "all in full margin" thì về dài hạn gần như chắc chắn sẽ thua, bất kể trước đó họ có thắng được bao nhiêu tiền. Lý do bởi thời gian không đứng về phía các nhà đầu tư như vậy. Vị chuyên gia cho rằng, muốn đầu tư thành công thì trước hết thời gian phải đứng về phía bạn.

Vậy thế nào là thời gian không đứng về phía mình? Ông Tuấn anh đưa ra giả thuyết, nếu xác suất chỉ một trong những ngày tiếp theo cổ phiếu giảm là tài khoản của bạn bị cháy thì điều đó có nghĩa là thời gian không đứng về phía bạn. 

Còn thế nào là thời gian đứng về phía bạn? Đó là nếu xác suất thị trường tăng trong những ngày tiếp theo thì mình giàu lên, tài khoản tăng, dù thị trường không tăng hoặc giảm thì mình cũng không sao cả. Đó gọi là thời gian đứng về phía bạn, là công thức đúng của đầu tư.

Làm thế nào để tránh bị "call margin"?

Nói về những cổ phiếu bất động sản trong thời gian gần đây bị "call margin", dưới vai trò là nhà quản lý quỹ hoặc công ty chứng khoán thì việc chất lệnh bán sàn là điều bắt buộc để bảo vệ quyền lợi cho công ty của mình. Mặc dù có thể hiểu rõ chất lệnh bán ồ ạt cũng chưa chắc đã có người mua, nhưng cũng không thể rút lệnh vì các công ty chứng khoán khác có thể chồng lệnh bán ra.

Dưới vai trò nhà đầu tư, ông Tuấn Anh cho rằng trong thời gian tới, khi các cổ phiếu bất động sản này được "giải cứu" và được vớt hết giá sàn, nhiều nhà đầu tư sẽ có tâm lý FOMO lao vào bắt đáy khi cho rằng cổ phiếu có thể bật tăng trở lại sau thời gian chiết khấu mạnh. Tuy nhiên, vị chuyên gia nhấn mạnh, trường hợp này "cửa thua" vẫn là 50/50, bởi hết chất sàn không có nghĩa cổ phiếu có thể bật tăng trở lại.

Nhìn chung, margin là con rao hai lưỡi, nếu bạn làm đúng nó sẽ giúp bạn đi nhanh hơn. Nhưng nếu bạn làm sai thì có thể mất tất cả. Do đó, để tránh tình trạng bị "call margin", ông Tuấn Anh chỉ ra 4 cách phổ biến.

Thứ nhất, giữ tiền phòng ngừa trong tài khoản margin, không nên full margin để khi thị trường diễn biến xấu có thể chuyển tiền vào đảm bảo ngưỡng an toàn cho danh mục.

Thứ hai, đa dạng hóa danh mục, nghĩa là không dồn hết trứng vào một giỏ. Theo đó, danh mục đầu tư cần có mục tiêu rõ ràng, dòng tiền ổn định cũng như ngưỡng rủi ro phù hợp.

Thứ ba, chọn thời điểm cắt lỗ đúng lúc. Thực tế, những cổ phiếu như NVL hay PDR trước khi có chuôi giảm sàn liên tiếp hay mất thanh khoản đã có những tín hiệu kỹ thuật khá xấu. Chẳng hạn khi quan sát trên đồ thị có thể thấy những mã này đã có tín hiệu phá vỡ đáy, vỡ đường trendline trên đỉnh và vỡ kênh giảm. Khi thấy 3 tín hiệu này, nhà đầu tư cần thực hiện nguyên tắc cắt lỗ để tránh gặp phải trường hợp cổ phiếu mất thanh khoản không bán được.

Thứ tư, nên tránh giao dịch cổ phiếu có biên độ thấp bằng margin tại những sàn có tính thanh khoản thấp như HNX, UPCOM để không gặp phải việc cổ phiếu “sập sàn” nhưng không thể bán ra.

Thị trường chứng khoán ngày 17/11 tiếp tục là một phiên bừng sáng với thị trường chứng khoán Việt Nam. Diễn biến hứng khởi từ đầu phiên đã giúp chỉ số chính được kéo lên ngưỡng cao. Đồng thời, đà tăng tiếp tục được củng cố bởi dòng tiền tham gia mạnh tại nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn. Sự bứt phá của chỉ số chính cũng khiến tâm lý nhà đầu tư như được "cởi trói".

Hàng loạt nhóm ngành đồng loạt tăng điểm với sắc xanh tím tràn ngập bảng điện. Điển hình như thép, bất động sản, ngân hàng và chứng khoán trở thành những trụ cột tăng điểm chính trong phiên hôm nay.